ورم زانو (به انگلیسی: Swollen knee) یا آب آوردن زانو از مشکلات التهابی و نشانه مشکلی در زانو می باشد که می تواند به دلایل مختلف از جمله آسیب دیدگی ها یا بیماری هایی همچون آرتریت رخ دهد.
این وضعیت زمانی رخ می دهد که مایعات در داخل یا اطراف زانو تجمع یافته و به ورم این ناحیه منجر شود که در برخی موارد با روش های خانگی و در سایر موارد با تکنیک های پزشکی قابل درمان می باشد.
در ادامه قصد داریم درباره آب آوردن زانو و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
آب آوردن زانو چیست؟
آب آوردن زانو اصطلاحی است که برای توصیف ورم و التهاب زانو به کار می رود و علل مختلفی همچون آسیب دیدگی ها و برخی بیماری های زمینه ای در بروز آن نقش دارند.
این مسئله در برخی موارد به صورت خانگی قابل درمان است اما در سایر موارد نیاز به مراقبت های پزشکی دارد. همچنین گاهی به صورت مزمن رخ داده و نیاز به درمان های طولانی مدت دارد.
علائم آب آوردن زانو
همان طور که می دانید تورم نشانه التهاب است که طی آن مایعات در اطراف ناحیه آسیب دیده تجمع یافته و اغلب به بزرگ شدن و پف کردن ناحیه می انجامد. این مسئله در آب آوردن زانو نیز رخ می دهد.
التهاب انواع مختلف دارد. در مفاصل از جمله زانو ممکن است افراد علائم زیر را تجربه کنند :
- افیوژن؛ تورم داخل مفصل
- ادم؛ تورم در بافت های اطراف مفصل
- همارتروز؛ تورم و تجمع خون در مفصل
التهاب و به دنبال آن تورم می تواند حاد یا مزمن باشد. تورم حاد معمولا به دلیل آسیب دیدگی رخ داده و در عرض یک روز ناپدید می شود اما تورم مزمن می تواند مدت زمان بیشتری طول بکشد و اغلب نشانه یک بیماری زمینه ای می باشد.
برخی علائم اصلی التهاب حاد عبارتند از :
- درد
- از دست دادن عملکرد در ناحیه به صورت کامل یا جزئی
- داغی
- قرمزی
- ورم
علت آب آوردن زانو
برخی دلایل احتمالی آب آوردن حاد زانو عبارتند از :
1. بورسیت
بورسیت در اثر تحریک کیسه های پر از مایع در زانو که بورس نامیده می شوند رخ می دهد که به دنبال آن واکنش التهابی بدن باعث بروز تورم در این ناحیه می گردد. این تورم به سایر قسمت های زانو فشار وارد می کند و می تواند درد به دنبال داشته باشد.
از شایع ترین علل بورسیت زانو می توان به زانو زدن مکرر یا ضربه های ناشی از نیروی بلانت (غیر نافذ) به زانو اشاره کرد.
پزشک برای تشخیص ابتدا زانو را معاینه کرده و در صورت نیاز، اسکن هایی همچون اشعه ایکس یا ام آر آی تجویز می کند. اگر علت این مسئله بورسیت باشد احتمالا برای درمان از ترکیبی از روش های زیر استفاده می شود :
- فشرده سازی
- استفاده از کمپرس یخ
- بالا بردن زانو
- استراحت كردن
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبو پروفن برای تسکین درد
2. آرتریت
آرتریت از دیگر علل شایع تورم در زانو محسوب می شود که در آن فرد دچار التهاب مزمن زمینه ای است و در کنار آن ممکن است علائم اصلی التهاب حاد (که قبلا به آن ها اشاره کردیم) را نیز تجربه کند.
لازم به ذکر است انواع مختلفی از آرتریت می توانند باعث تورم زانو شوند، از جمله :
- آرتروز که شایع ترین شکل آرتریت است و به دنبال تجزیه غضروف زانو ایجاد می شود
- روماتیسم مفصلی که از اشکال التهابی آرتریت است و در آن سیستم ایمنی به اشتباه به مفاصل حمله می کند
- آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان که در افراد 16 سال و کمتر رخ می دهد
- آرتریت واکنشی که نوع مزمن آرتریت است و معمولا به دنبال عفونت دستگاه تناسلی یا دستگاه ادراری ایجاد می شود
- آرتریت عفونی زمانی رخ می دهد که عفونت باعث تورم در مفصل شود
- نقرس که نوعی آرتریت است و به دنبال تجمع اسید اوریک در خون ایجاد می شود
در صورتی که پزشک به آرتریت مشکوک باشد در مورد علائم دیگر بیمار سؤالاتی می پرسد و سابقه پزشکی او را بررسی می کند. همچنین ممکن است آزمایش هایی نظیر آزمایش خون و تصویر برداری مانند اشعه ایکس درخواست شود.
بهترین برنامه درمانی نیز به نوع آرتریت بستگی دارد که ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- داروهای تسکین دهنده درد مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- تغییر سبک زندگی مانند ورزش
- فیزیوتراپی
- کورتیکو استروئیدها
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری
- ابزارهای کمکی
- عمل جراحی
3. آسیب دیدگی های حاد
گاهی به دلایلی همچون ورزش یا حوادث ممکن است ضربه های شدید به زانو وارد شده و صدمات حاد رخ دهد که برخی اشکال شایع آن ها عبارتند از :
- رگ به رگ شدن رباط ها یا عضلات اطراف زانو در اثر چرخش یا ضربه ناگهانی
- تاندونیت ناشی از استفاده بیش از حد از تاندون یا مفصل
- پاره شدن غضروف در اثر ضربه
پزشک ممکن است از تصویر برداری هایی همچون اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن برای ارزیابی میزان آسیب وارد شده استفاده کند. درمان نیز می تواند شامل ترکیبی از موارد زیر باشد :
- استراحت كردن
- استفاده از بریس یا سایر وسایل کمکی
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- فیزیوتراپی یا کار درمانی
- عمل جراحی
4. عفونت
عفونت های زیر نیز از علل دیگر آب آوردن زانو محسوب می شوند :
- لوپوس که یک بیماری مزمن است و باعث می شود سیستم ایمنی به بافت های سالم از جمله مفاصل حمله کند
- بیماری لایم که توسط کنه ها منتشر می شود و با علائمی شبیه آنفولانزا، بثورات پوستی و تورم مفاصل همراه می باشد
آزمایش می تواند به پزشک در تشخیص این که آیا عفونت عامل بروز تورم است یا خیر کمک کند. اگر عفونت باکتریایی باشد (مانند بیماری لایم) ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.
درمان خانگی آب آوردن زانو
برای کاهش ورم زانو در منزل فرد می تواند موارد زیر را امتحان کند :
- بالا بردن پای آسیب دیده
- ماساژ دادن پا و زانو
- استفاده از کمپرس یخ به مدت 15 تا 20 دقیقه در روز
- انجام تمریناتی که قدرت عضلات حمایت کننده از زانو را افزایش می دهد
- استفاده از باند فشاری برای حفظ فشار ثابت روی مفصل زانو
- مصرف داروهای ضد التهاب بدون نسخه
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
اگر درد ناشی از آب آوردن زانو با استراحت بهبود پیدا نکند یا با علائم دیگر همراه باشد لازم است به پزشک مراجعه شود. علاوه بر این بعد از آسیب ناگهانی مانند صدمه ناشی از نیروی غیر نافذ باید با پزشک مشورت شود.
لازم به ذکر است وجود هر گونه نشانه عفونت مانند تب یا چرک ناشی از زخم نیاز به دریافت اقدامات اورژانسی دارد.
منبع: medicalnewstoday
