آرتریت عفونی (آرتریت سپتیک) چیست؟

آرتریت عفونی چیست؟
آرتریت عفونی چیست؟

آرتریت عفونی (به انگلیسی: Infectious arthritis) نوعی عفونت مفصلی است و زمانی رخ می دهد که عفونت ناشی از باکتری یا ویروس به یک مفصل یا مایع اطراف آن که مایع مفصلی نام دارد گسترش پیدا کند.

این عارضه همان طور که از نامش مشخص است یک نوع آرتریت است که معمولا فقط یک مفصل بزرگ را درگیر می کند و به خصوص در کودکان و افراد مسن بیشتر دیده می شود.

در ادامه قصد داریم درباره آرتریت عفونی و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

آرتریت عفونی چیست؟

آرتریت عفونی که به نام آرتریت سپتیک نیز شناخته شده یک عفونت مفصلی و در واقع نوعی آرتریت التهابی است که علائم بسیار شدیدتر ایجاد می کند.

این عارضه تنها یک مفصل را درگیر می کند که معمولا مفاصل بزرگ مانند زانو، مفصل ران یا شانه می باشد اما ممکن است به سایر مفاصل نیز سرایت کند.

آرتریت عفونی به دلیل رشد و تکثیر باکتری یا ویروس رخ می دهد که اغلب از ناحیه دیگری از بدن نشات گرفته و از طریق جریان خون به بافت مفصلی منتقل می شود، اگرچه ممکن است به دلیل عمل جراحی، زخم های باز یا تزریق نیز به بدن وارد شود.

تشخیص و درمان سریع این عارضه برای جلوگیری از آسیب مفصلی و گسترش عفونت در بدن بسیار ضروری است. لازم به ذکر است این آرتریت مسری نمی باشد.

علت آرتریت عفونی

آرتریت عفونی نوعی آرتریت است که با ورود عوامل بیماری زایی همچون باکتری، ویروس یا ارگانیسم های دیگر به مایعات بین مفاصل ایجاد شده و مشکلاتی همچون تجزیه بافت های مفصل و همچنین آسیب دائمی غضروف و استخوان را به همراه دارد.

همه افراد همواره در معرض باکتری ها قرار دارند اما سیستم ایمنی بدن معمولا آن ها را از بین می برد. با این حال اگر باکتری ها وارد مناطق بسته ای همچون مفصل شوند به راحتی تکثیر و باعث عفونت شدید همراه با التهاب و ورم در این نواحی می شوند.

باکتری استافیلوکوک اصلی ترین عامل ابتلا به آرتریت عفونی است و در بروز بسیاری از بیماری های پوستی دیگر نیز نقش دارد.

از دیگر سویه های باکتریایی که می توانند به آرتریت عفونی منجر شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد :

  • استرپتوکوک که باعث عفونت های استرپتوکوکی می شود
  • گونوکوک که عامل بیماری سوزاک است

این باکتری ها معمولا از طریق جریان خون به مفصل منتقل می شوند.

نکته : اگرچه بیماری آرتریت عفونی معمولا توسط عوامل باکتریایی ایجاد می شود اما ویروس ها یا قارچ ها نیز می توانند در بروز آن نقش داشته باشند.

عوامل خطر زای آرتریت عفونی

همه افراد ممکن است به آرتریت عفونی مبتلا شوند اما برخی بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

از جمله عوامل خطر زای آرتریت عفونی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

  • مشکلات مفصلی فعلی مانند سایر انواع آرتریت
  • زخم باز
  • استفاده از مواد مخدر تزریقی
  • دیابت
  • استفاده بیش از حد از الکل؛ الکل سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند
  • سیستم ایمنی ضعیف
  • استفاده از سوزن های استریل نشده
  • عفونت در جای دیگر بدن

علائم آرتریت عفونی

مانند سایر انواع آرتریت، علائم اصلی آرتریت عفونی نیز شامل ورم، درد و سفتی در مفاصل آسیب دیده می باشد.

از دیگر علائم این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد :

  • درد که نسبت به آرتریت التهابی غیر عفونی شدیدتر است
  • کاهش دامنه حرکت در مفصل آسیب دیده
  • قرمزی یا اریتم
  • تب که ممکن است شدیدتر از سایر آرتریت های التهابی باشد
  • خستگی
  • ضعف
  • تغییر در اشتها
  • افزایش تحریک پذیری
  • بثورات پوستی

مفاصلی که معمولا تحت تاثیر آرتریت عفونی قرار می گیرند عبارتند از :

  • زانو
  • شانه
  • مچ دست
  • لگن
  • آرنج

علائم ممکن است بسیار سریع و گاهی تنها چند ساعت بعد از عفونی شدن مفصل ظاهر و تشدید شوند. همچنین بسته به نوع عفونت ممکن است علائم دیگری نیز تجربه شود.

تشخیص آرتریت عفونی

پزشک برای تشخیص آرتریت عفونی معاینه فیزیکی انجام داده، علائم را بررسی می کند و در مورد سابقه پزشکی فرد سوالاتی می پرسد. همچنین در صورتی که به آرتریت عفونی مشکوک شود آزمایش های دیگری انجام خواهد داد.

آزمایش ها ممکن است شامل آزمایش خون و نمونه گیری از مایعات مفصل آسیب دیده باشد. نمونه از نظر وجود عفونت و التهاب بررسی می شود و برای اطمینان از این که عفونت به سایر نواحی بدن منتقل نشده باشد خون کشت داده می شود.

وجود میکروب های خطرناک در مایع مفصلی یا سطح غیر معمول گلبول های سفید خون می تواند نشانه ابتلا به آرتریت عفونی باشد. گاهی اوقات با وجود ابتلای فرد به این عارضه، نتایج آزمایش ها خوب است به همین دلیل اغلب چند سری کشت خون انجام می شود.

پزشک ممکن است از آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا ام آر آی برای ارزیابی میزان آسیب های ناشی از عفونت استفاده کند.

لازم به ذکر است تشخیص زود هنگام برای جلوگیری از آسیب دائمی به مفصل ضروری می باشد.

درمان آرتریت عفونی

در بیشتر موارد، علائم طی 1 تا 2 روز بعد از شروع درمان به طور کامل بهبود پیدا می کنند اما بهبودی کامل معمولا چند هفته طول می کشد تا عفونت به طور کامل از بین برود.

انتخاب بهترین روش درمانی برای آرتریت عفونی به علت آن بستگی دارد.

آنتی بیوتیک ها

اگر باکتری ها مسئول بروز عفونت باشند معمولا آنتی بیوتیک تجویز می شود. در این شرایط لازم است فرد هر چه سریع تر دوره درمان خود را آغاز کند تا خطر آسیب دائمی کاهش پیدا یابد.

دوره درمان معمولا 6 تا 8 هفته طول می کشد. در برخی موارد نیاز به بستری شدن فرد در بیمارستان می باشد تا تحت نظر بوده و آنتی بیوتیک های وریدی تزریق شود. این روش درمانی بسته به شدت بیماری ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد، گاهی تزریق آنتی بیوتیک در خانه انجام می شود.

داروهای ضد قارچ

اگر قارچ ها عامل بروز آرتریت عفونی باشند به جای آنتی بیوتیک ها از داروهای ضد قارچ استفاده خواهد شد.

داروهای ضد ویروس

عفونت های ویروسی به اکثر روش های درمانی پاسخ نمی دهند و معمولا خودشان برطرف می شوند. با این حال ممکن است پزشک در برخی موارد مانند عفونت های ناشی از هپاتیت B از داروهای ضد ویروسی استفاده کند.

تخلیه مفصل

گاهی پزشک برای درمان از روش تخلیه مایعات در مفصل عفونی استفاده می کند. این روش با سرنگ یا روشی به نام آرتروسکوپی انجام می شود که طی آن پزشک یک برش کوچک در ناحیه ایجاد کرده و لوله ای را وارد مفصل آسیب دیده می کند.

سایر اقدامات

افراد مبتلا به آرتریت عفونی می توانند برای کاهش علائم و جلوگیری از آسیب های طولانی مدت اقدامات دیگری نیز انجام دهند. به عنوان مثال فیزیوتراپی یا پوشیدن گاه به گاه آتل برای حمایت مفصل آسیب دیده مفید است.

با این حال از آن جا که ضروری است فرد با کمک برخی تمرینات و به منظور جلوگیری از کوتاه شدن عضلات یا مفاصل، دامنه حرکات مفصل آسیب دیده را حفظ کند نمی توان به طور دائمی از آتل استفاده کرد.

عوارض آرتریت عفونی

اگر فرد به موقع تحت درمان قرار نگیرد یا دوز کافی دارو دریافت نکند خطر این که آرتریت عفونی باعث آسیب دائمی به بافت ها و استخوان های مفصل شود وجود دارد. عدم درمان این عارضه ممکن است باعث بروز عفونت استخوان یا استئومیلیت شود.

نحوه تاثیر این آسیب روی زندگی فرد به نوع مفصل آسیب دیده بستگی دارد. به عنوان مثال آسیب به مفصل زانو می تواند روی توانایی ایستادن یا راه رفتن فرد اثر بگذارد، اگرچه عمل جراحی معمولا آن را درمان می کند.

مقایسه آرتریت عفونی و آرتریت واکنشی

آرتریت عفونی گاهی با شکل متفاوتی از آرتریت به نام آرتریت واکنشی اشتباه گرفته می شود.

آرتریت واکنشی علائم شبیه آرتریت عفونی دارد اما آرتریت عفونی به دلیل عفونت فعال در مفصل رخ می دهد در حالی که آرتریت واکنشی معمولا نتیجه عفونت در قسمت دیگری از بدن می باشد.

برخی افراد ممکن است به دنبال عفونت های مقاربتی یا عفونت دستگاه گوارش ناشی از مسمومیت غذایی دچار آرتریت واکنشی شوند.

این عارضه معمولا به دلیل پخش شدن ارگانیسم عفونی به مفصل رخ نمی دهد بلکه واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به عفونت باعث بروز آن می شود که می تواند به التهاب مفصل در نقطه دیگری از بدن بینجامد.

گاهی اوقات عفونی شدن یک مفصل که قبلا درمان شده می تواند فرایند خود ایمنی را تحریک کرده و باعث بروز آرتریت واکنشی در نقطه دیگری از بدن شود.

همچنین بخوانید : بیماری آرتریت روماتوئید چیست؟

منبع: medicalnewstoday