سرطان تخمدان نوعی سرطان زنانه است که به قاتل خاموش نیز شهرت پیدا کرده زیرا گفته می شود علائم و نشانه های این نوع سرطان در مراحل اولیه بسیار ناچیز هستند.
با این حال اخیرا محققان به این نتیجه رسیده اند افراد مبتلا به سرطان تخمدان حتی در مراحل اولیه نیز معمولا علائمی تجربه می کنند اما متاسفانه این علائم اغلب نامشخص و مبهم بوده و به راحتی با علائم بیماری های دیگر اشتباه گرفته می شوند.
به علاوه در حال حاضر هیچ آزمایش غربال گری برای سرطان تخمدان وجود ندارد و این بیماری در اکثر موارد در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شود.
در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانه های سرطان تخمدان صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
علائم سرطان تخمدان چیست؟
علائم اولیه سرطان تخمدان
بسیاری از بیماران بعد از تشخیص سرطان تخمدان با نگاه به گذشته متوجه می شوند علائمی داشته اند که نادیده گرفته اند زیرا این علائم به قدری خفیف یا مبهم بوده که نمی توانستند به پزشک مراجعه کنند.
در حال حاضر محققان 4 علامت کلی را شناسایی کرده اند که ممکن است در مراحل اولیه سرطان تخمدان ظاهر شوند. این علائم اغلب مبهم و خفیف می باشند.
از آن جا که تشخیص زود هنگام از اهمیت زیادی برخوردار است، اگر هر یک از این علائم را تجربه کرده اید به پزشک خود اطلاع دهید :
1. نفخ شکم
اکثر افراد هر از گاه دچار نفخ و تورم شکم می شوند که به خصوص در دوره قبل از قاعدگی یا بعد از خوردن یک وعده غذایی بزرگ شایع تر است. با این حال نفخ دائمی یک علامت هشدار دهنده احتمالی برای سرطان تخمدان می باشد.
این نوع نفخ ممکن است خفیف تا شدید باشد. معمولا هر روز رخ می دهد و می تواند با گذشت زمان بدتر شود. همچنین ممکن است با سوء هاضمه خفیف همراه باشد.
گاهی فرد با تنگ شدن دور کمر لباس ها بدون اضافه وزن به نفخ خود پی می برد. در این مواقع با نگاه کردن به آینه نیز می توان این علامت را تشخیص داد. برخی خانم ها به خصوص کسانی که هرگز باردار نشده اند نیز ممکن است دچار ترک های پوستی شوند.
به علاوه نفخ ناشی از مراحل اولیه سرطان تخمدان اغلب با مشکلات دیگر اشتباه گرفته می شود. مثلا ممکن است فرد گمان کند این مسئله با سن، یائسگی یا افزایش وزن چند کیلوگرمی او مرتبط است.
در مواردی که نفخ بیش از 1 یا 2 روز ادامه داشته باشد ممکن است نگران کننده شود.
2. درد یا فشار در لگن
درد لگن شبیه به دردهای قاعدگی یکی دیگر از علائم اولیه سرطان تخمدان محسوب می شود.
از آن جا که دردهای گاه به گاه لگن نیز مانند نفخ به خصوص در دوران قاعدگی شایع هستند، به همین دلیل این علامت نیز معمولا نادیده گرفته می شود.
اگر دچار درد لگن هستید که بهبود پیدا نمی کند به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر احساس فشار در لگن خود حس می کنید. درد ممکن است در یک طرف لگن رخ داده یا منتشر شده و در تمام لگن احساس شود.
3. زود سیر شدن هنگام غذا خوردن
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان تخمدان متوجه می شوند که هنگام خوردن یک وعده غذایی معمولی بسیار سریع تر از حد معمول احساس سیری می کنند.
این وضعیت ممکن است بین وعده های غذایی نیز رخ دهد و گاه با گاز و سوء هاضمه همراه می باشد.
از سوی دیگر کاهش وزن در مراحل پیشرفته سرطان تخمدان شایع است اما در صورتی که فرد در مراحل اولیه به این وضعیت دچار شود احتمالا علت آن سیری زود هنگام می باشد.
4. تکرر ادرار
یکی دیگر از علائم اولیه سرطان تخمدان تکرر ادرار است و ممکن است فرد احساس نیاز فوری به دفع ادرار داشته باشد.
علت این مسئله فشار تومور روی مثانه می باشد، همچنین ممکن است به تغییرات هورمونی ناشی از برخی تومورها مرتبط باشد.
برخی از بیماران احساس فوری به ادرار پیدا می کنند اما بعد از رفتن به دستشویی متوجه می شوند که مثانه آن ها خالی است.
علائم سرطان تخمدان پیشرفته
بسیاری از علائم سرطان تخمدان تنها بعد از رشد تومور و پیشرفت بیماری ظاهر می شوند، از جمله :
1. تغییر در عادات روده ای
این مورد مهم ترین علامتی است که باید به آن توجه شود و یکی از علائم سرطان روده بزرگ نیز به شمار می رود.
تغییر در عادات روده ای شامل یبوست و اسهال است، به علاوه مدفوع ممکن است باریک شود که علت آن فشار تومور به روده می باشد.
در مراحل بعدی سرطان تخمدان ممکن است تومورها باعث انسداد روده شوند. علائم عبارتند از :
- تشدید درد شکم
- استفراغ
- اسهال
2. درد حین رابطه جنسی
به درد آمیزشی دیسپارونی نیز گفته می شود که یکی از دلایل بروز آن ابتلا به سرطان تخمدان است، اگرچه می تواند نشانه بیماری های دیگری همچون بیماری التهابی لگن نیز باشد.
این درد شبیه درد قاعدگی است که ممکن است با آمیزش شروع شده و مدتی بعد از آن نیز ادامه داشته باشد. همچنین اغلب در یک سمت بیشتر احساس می شود اما می تواند به سمت دیگر بدن نیز سرایت کند.
رابطه جنسی دردناک علامت هشدار دهنده برخی بیماری ها است که ممکن است به استرس عاطفی منجر شده و روی روابط فرد تاثیر بدی بگذارد.
توصیه می شود هر گونه ناراحتی یا درد در طول فعالیت جنسی را با پزشک خود در میان بگذارید.
3. درد پشت
درد ممکن است در ناحیه کمر یا پهلو ایجاد شود. پهلو به کناره بدن گفته می شود که تقریبا بین قفسه سینه و لگن قرار دارد.
این درد احتمالا شبیه درد قاعدگی یا مراحل اولیه زایمان می باشد و در صورتی که علت آن فعالیت هایی همچون بلند کردن اجسام نباشد باید با پزشک مشورت شود.
4. کاهش یا افزایش وزن ناخواسته
افزایش وزن در اثر سرطان تخمدان اغلب به سرعت اتفاق می افتد و علت آن تجمع مایعات در شکم است.
کاهش وزن نیز ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد که از جمله آن ها می توان به احساس سیری زود هنگام و از دست دادن اشتها اشاره کرد.
در سرطان های پیشرفته تر کاشکسی سرطان ممکن است در این مورد نقش داشته باشد که نوعی سندرم کاهش وزن، کاهش توده عضلانی و کاهش اشتها است.
لازم به ذکر است کاهش وزن نا خواسته به کاهش 5 درصد یا بیشتر وزن بدن طی 6 تا 12 ماه گفته می شود. به عنوان مثال یک خانم 60 کیلوگرمی طی یک دوره 6 ماهه بدون رژیم غذایی یا ورزش کردن حدود 3.40 کیلوگرم وزن کم کند.
کاهش وزن نا خواسته در همه موارد باید بررسی شود زیرا بیماری های جدی دیگر علاوه بر سرطان تخمدان ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.
مطالعات نشان داده بیش از یک سوم افرادی که دچار کاهش وزن غیر منتظره شده اند به نوعی سرطان زمینه ای مبتلا می باشند.
5. تجمع مایع در شکم (آسیت)
آسیت شکل دیگری از تورم شکم است که می تواند در مراحل پیشرفته تر سرطان تخمدان رخ دهد. این مسئله زمانی اتفاق می افتد که سرطان به حفره شکمی و کبد گسترش یابد و مقدار زیادی مایع در شکم تجمع پیدا کند که باید تخلیه شود.
آسیت می تواند به سمت بالا و ریه ها فشار بیاورد و باعث تنگی نفس نیز شود.
6. خستگی
خستگی شایع ترین علامت سرطان است، اگرچه می تواند نشانه طیف گسترده ای از سایر بیماری ها نیز باشد.
توجه داشته باشید خستگی ناشی از سرطان با خستگی معمولی تفاوت دارد و بعد از یک خواب کامل یا نوشیدن یک فنجان قهوه از بین نمی رود.
با پیشرفت سرطان تخمدان، سلول های سرطانی برای دریافت انرژی با سلول های سالم رقابت می کنند و این مسئله به خستگی فرد منجر می شود.
علائم تومورهای سلول زایا یا سلول استرومایی
خانم های کم سن تر مبتلا سرطان تخمدان اغلب دچار تومورهای سلول زایا یا تومورهای استرومایی می شوند و ممکن است علاوه بر علائم ذکر شده در بالا علائم دیگری نیز تجربه کنند، از جمله :
1. مردانگی
تومورهایی که هورمون های مردانه تولید می کنند ممکن است به علائم مردانگی در زنان منجر شوند که از جمله آن ها می توان به رشد مو با الگوی مردانه اشاره کرد.
این علائم اغلب در یکی از زیر گروه های تومورهای تخمدان استرومایی به نام تومورهای سلولی سرتولی – لیدیگ دیده می شوند.
2. ترشحات یا خونریزی واژن
گاهی بیماران دچار ترشحات واژن می شوند که ممک است شفاف، زرد یا خونی باشد. همچنین ممکن است خونریزی های شبیه پریود در آن ها رخ دهد.
خونریزی غیر طبیعی واژینال یکی از علائم شایع تومورهای سلولی استرومایی است که با استروژن ترشح شده توسط این تومورها ارتباط نزدیک دارد.
در صورت بروز خونریزی قبل از اولین قاعدگی دختران، بعد از یائسگی یا اواسط سیکل در زنان بارور باید به پزشک مراجعه شود. این موارد ممکن است به دلایل مختلف رخ دهند که یکی از آن ها سرطان تخمدان می باشد.
3. بلوغ زودرس
گاهی دختران به دلیل تومورهای ترشح کننده استروژن دچار بلوغ زودرس می شوند که اغلب در تومورهای سلول زایا و سلول استرومایی دیده می شود.
از جمله علائم این وضعیت می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- رشد زود هنگام سینه ها
- رشد موهای ناحیه تناسلی
- شروع زود هنگام اولین پریود
4. درد شدید لگن
درد و فشار خفیف لگن از علائم اولیه سرطان تخمدان است. درد شدید در این ناحیه نیز نوع متفاوتی از علائم تومور تخمدان محسوب می شود.
تومور تخمدان ممکن است باعث چرخش تخمدان در اطراف لوله فالوپ شود که به آن پیچ خوردگی تخمدان گفته می شود و در تومورهای سلول زایا و سلول استرومایی رخ می دهد.
این مسئله می تواند به قطع شدن رگ های خونی و کمبود خون رسانی منجر شود که درد شدید، خونریزی و اغلب عفونت را به دنبال خواهد داشت.
5. توده لگنی
توده لگنی در تومورهای سلول زایا و سلول استرومایی در دختران و زنان جوان شایع تر است. حتی گاهی اوقات ممکن است اولین علامت سرطان باشد.
لازم به ذکر است تومورها و کیست های تخمدان گاهی قبل از ایجاد علائم تا حد قابل توجهی بزرگ می شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
علائم اولیه سرطان تخمدان در صورت وجود اغلب مبهم و ظریف هستند، اگرچه هر یک از این علائم ممکن است به دلایل کمتر جدی نیز رخ دهند.
همان طور که قبلا اشاره کردیم مهم ترین علائم اولیه این بیماری شامل موارد زیر می باشد :
- توده شکمی
- اتساع شکم یا افزایش اندازه دور شکم
- درد شکم یا لگن
- نفخ شکم یا لگن
- از دست دادن اشتها
در صورتی که احساس می کنید مشکلی در بدن شما وجود دارد و این مسئله بیش از چند روز ادامه داشته است توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید. این وضعیت به خصوص در مواردی که علائم بالا تجربه شده اهمیت زیادی دارد.
اگر این علائم وجود ندارد اما هنوز احساس می کنید مشکلی در بدن تان وجود دارد حتما پیگیری کنید. این سرطان معمولا در مراحل اولیه قابل درمان بوده و احتمال عود آن بسیار کم است.
منبع: verywellhealth
