مریم گلی (به انگلیسی : Sage یا common sage) و (نام علمی : Salvia officinalis) یک گیاه دارویی متعلق به خانواده نعناع است.
مریم گلی دارای عطر قوی و طعم خاکی است به همین دلیل است که معمولا در مقادیر کم استفاده می شود. با این وجود حاوی انواع مواد مغذی و ترکیبات مهم است.
مریم گلی همچنین به عنوان یک ماده تمیز کننده طبیعی و آفت کش استفاده می شود. این گیاه دارویی به صورت تازه، خشک شده یا به شکل روغن موجود است و فواید بیشماری برای سلامتی دارد.
در ادامه این مقاله با فواید مریم گلی برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و نحوه مصرف آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای مریم گلی برای سلامتی بدن
1. سرشار از مواد مغذی است
مریم گلی دارای مقادیر بالای ویتامین ها و مواد معدنی است.
یک قاشق چای خوری (0.7 گرم) مریم گلی حاوی مواد مغذی زیر می باشد :
- کالری : 2
- پروتئین : 0.1 گرم
- کربوهیدرات : 0.4 گرم
- چربی : 0.1 گرم
- ویتامین K : حدود 10 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- آهن : 1.1 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین B6 : حدود 1.1 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- کلسیم : 1 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- منگنز : 1 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
همانطور که می بینید مقدار کمی مریم گلی 10 درصد از نیاز روزانه شما به ویتامین K را تامین می کند.
مریم گلی همچنین حاوی مقادیر کمی منیزیم، روی، مس و ویتامین های A ،C و E است.
علاوه بر این، این ادویه معطر دارای کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، رزمارنیک اسید، الاژیک اسید و روتین است – که همه آن ها برای سلامتی بدن مفید هستند.
از آنجا که مریم گلی به مقدار کم مصرف می شود پس تنها مقادیر کمی کربوهیدرات، کالری، پروتئین و فیبر را تامین می کند.
2. مملو از آنتی اکسیدان هاست
آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و رادیکال های آزاد بالقوه مضر مرتبط با بیماری های مزمن را خنثی می کنند.
مریم گلی حاوی بیش از 160 پلی فنول مجزاست که ترکیبات شیمیایی گیاهی هستند و به عنوان آنتی اکسیدان در بدن شما عمل می کنند.
کلروژنیک اسید، کافئیک اسید، رزمارینیک اسید، الاژیک اسید و روتین – همه در مریم گلی یافت می شوند – که با مزایای چشمگیر سلامتی مانند کاهش خطر ابتلا به سرطان و بهبود عملکرد مغز و حافظه مرتبط هستند.
یک مطالعه نشان داد که نوشیدن 1 فنجان (240 میلی لیتر) دمنوش مریم گلی دو بار در روز باعث افزایش قابل توجه دفاع آنتی اکسیدانی می شود. همچنین کلسترول کل، کلسترول LDL را کاهش و کلسترول HDL را افزایش می دهد.
3. ممکن است به سلامت دهان و دندان کمک کند
مریم گلی دارای اثرات ضد میکروبی است که می تواند میکروب های ایجاد کننده پلاک دندان را خنثی کند.
در یک مطالعه نشان داده شد که یک دهانشویه حاوی مریم گلی به طور موثر باکتری های استرپتوکوکوس موتانس را که در ایجاد سوراخ دندان نقش دارند، می کشد.
در یک مطالعه لوله آزمایش، نشان داده شد که یک اسانس حاوی مریم گلی باعث از بین رفتن و توقف گسترش کاندیدا آلبیکنس می شود، قارچی که ممکن است باعث ایجاد سوراخ دندان شود.
یک بررسی نشان داد که مریم گلی ممکن است عفونت های گلو، آبسه های دندانی، لثه های عفونی و زخم های دهان را درمان کند. با این حال تحقیقات بیشتر انسانی برای ارائه توصیه های جامع مورد نیاز است.
4. ممکن است علائم یائسگی را تسکین دهد
در دوران یائسگی بدن شما کاهش طبیعی هورمون استروژن را تجربه می کند. این می تواند طیف وسیعی از علائم ناخوشایند را ایجاد کند.
علائم آن شامل گرگرفتگی، تعریق زیاد، خشکی واژن و تحریک پذیری است. مریم گلی معمولا برای کاهش علائم یائسگی استفاده می شود.
اعتقاد بر این است که ترکیبات موجود در مریم گلی دارای خواص شبه استروژن هستند که به آن ها اجازه می دهد تا به گیرنده های خاصی در مغز شما متصل شوند و به بهبود حافظه و درمان گرگرفتگی و تعریق زیاد کمک کند.
در یک مطالعه استفاده روزانه از مکمل مریم گلی تعداد و شدت گرگرفتگی را در طول هشت هفته به میزان قابل توجهی کاهش داد.
5. ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد
از برگ های مریم گلی به طور سنتی به عنوان داروی ضد دیابت استفاده می شود.
تحقیقات انسان و حیوانی نشان می دهد که مریم گلی ممکن است به کاهش سطح قند خون کمک کند.
در یک مطالعه عصاره مریم گلی سطح گلوکز خون را در موش های مبتلا به دیابت نوع 1 با فعال کردن گیرنده خاصی کاهش داد. هنگامی که این گیرنده فعال می شود می تواند به پاکسازی اسیدهای چرب آزاد اضافی در خون کمک کند که به نوبه خود حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد.
مطالعه دیگری روی موش های مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که دمنوش مریم گلی مانند متفورمین عمل می کند – دارویی که برای کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت تجویز می شود.
در انسان ها عصاره برگ مریم گلی قند خون را کاهش داده و حساسیت به انسولین را با تاثیر مشابه داروی روزیگلیتازون یکی دیگر از داروهای ضد دیابت بهبود می بخشد.
با این حال هنوز شواهد کافی برای توصیه مریم گلی به عنوان داروی درمان دیابت وجود ندارد. تحقیقات انسانی بیشتری نیاز است.
6. ممکن است از حافظه و سلامت مغز پشتیبانی کند
مریم گلی می تواند به طرق مختلف از مغز و حافظه شما حمایت کند.
مریم گلی حاوی ترکیباتی است که می توانند به عنوان آنتی اکسیدان عمل کنند.
همچنین مریم گلی تجزیه پیام رسان شیمیایی استیل کولین (ACH) که در حافظه نقش دارد را متوقف می کند. به نظر می رسد میزان ACH در بیماری آلزایمر کاهش می یابد.
در یک مطالعه 39 شرکت کننده مبتلا به بیماری آلزایمر خفیف تا متوسط روزانه 60 قطره (2 میلی لیتر) مکمل عصاره مریم گلی یا دارونما را به مدت چهار ماه مصرف کردند.
کسانی که عصاره مریم گلی مصرف می کردند در آزمایشاتی که حافظه، حل مسئله، استدلال و سایر توانایی های شناختی را اندازه گیری می کرد بهتر عمل کردند.
در بزرگسالان سالم نشان داده شد که مریم گلی در دوزهای پایین حافظه را بهبود می بخشد. دوزهای بالاتر همچنین باعث افزایش خلق و خو و افزایش هوشیاری، آرامش و رضایت می شود.
به نظر می رسد که هم در افراد جوان و هم مسن مریم گلی حافظه و عملکرد مغز را بهبود می بخشد.
7. ممکن است کلسترول بد خون یا LDL را کاهش دهد
در هر دقیقه بیش از یک نفر در ایالات متحده بر اثر بیماری قلبی جان خود را از دست می دهد.
میزان بالای کلسترول بد خون یا LDL یکی از علل اصلی ابتلا به بیماری های قلبی است. مریم گلی ممکن است به کاهش کلسترول بد خون کمک کند که می تواند در عروق شما جمع شده و به طور بالقوه باعث آسیب شود.
در یک مطالعه مصرف دمنوش مریم گلی دوبار در روز کلسترول LDL و کلسترول کل خون را کاهش داد و کلسترول خوب خون یا HDL را تنها پس از دو هفته افزایش داد.
چندین مطالعه انسانی دیگر نیز تاثیر مشابهی را با عصاره مریم گلی نشان می دهد.
8. ممکن است خطر ابتلا به برخی از سرطان ها را کاهش دهد
سرطان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر است که در آن سلول ها به طور غیر طبیعی رشد می کنند.
جالب است که مطالعات حیوانی و لوله آزمایش نشان می دهد که مریم گلی ممکن است خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان از جمله دهان، روده بزرگ، کبد، دهانه رحم، سینه، پوست و سرطان کلیه را کاهش دهد.
در این مطالعات عصاره مریم گلی نه تنها رشد سلول های سرطانی را سرکوب می کند بلکه باعث مرگ سلول ها نیز می شود.
در حالی که این تحقیقات دلگرم کننده است مطالعات انسانی مورد نیاز است تا مشخص شود که آیا مریم گلی در مبارزه با سرطان در انسان موثر هست یا نه.
9. ممکن است اسهال را کاهش دهد
مریم گلی تازه یک درمان سنتی برای اسهال است. مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده که مریم گلی حاوی ترکیباتی است که با بهبود عملکرد روده می توانند اسهال را تسکین دهند.
10. ممکن است از سلامت استخوان ها حمایت کند
مقادیر بالای ویتامین K موجود در مریم گلی در سلامت استخوان ها نقش دارد. کمبود این ویتامین با نازک شدن استخوان و شکستگی مرتبط است.
11. ممکن است با پیری پوست مبارزه کند
چندین مطالعه در لوله آزمایش نشان می دهد که ترکیبات مریم گلی ممکن است به مبارزه با علائم پیری مانند چین و چروک کمک کند.
موارد استفاده مریم گلی در رژیم غذایی
مریم گلی به اشکال مختلفی وجود دارد و می توان از آن به روش های مختلف استفاده کرد.
برگ های تازه مریم گلی دارای عطر و طعم قوی هستند و بهتر است از آن ها در غذاها استفاده شود.
در اینجا چند روش وجود دارد که می توانید مریم گلی تازه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید :
- به عنوان چاشنی روی سوپ ها بپاشید
- مریم گلی را بر روی غذاهای سرخ شده بریزید
- برای تهیه کره مریم گلی برگ های خرد شده را با کره ترکیب کنید
- برگ های خرد شده را به سس گوجه فرنگی اضافه کنید
- آن را با تخم مرغ در املت سرو کنید
مریم گلی خشک شده بیشتر توسط آشپزها استفاده می شود.
در اینجا چند روش برای استفاده از مریم گلی خشک ارائه شده است :
- به عنوان چاشنی برای گوشت به کار ببرید
- به عنوان چاشنی سبزیجات استفاده کنید
- همراه با پوره سیب زمینی یا کدو حلوایی استفاده کنید
همچنین می توانید محصولات مریم گلی مانند دمنوش مریم گلی و مکمل های عصاره مریم گلی را خریداری کنید.
عوارض و مضرات مریم گلی
مریم گلی بدون عوارض جانبی و ایمن تلقی می شود.
با این حال برخی از مردم نگران توژون هستند، ترکیبی که در مریم گلی یافت می شود. تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که دوزهای بالای توژون ممکن است برای مغز سمی باشند.
با این وجود هیچ شواهد معتبری مبنی بر سمی بودن توژون برای انسان وجود ندارد.
علاوه بر این مصرف مقادیر سمی توژون از طریق غذاها تقریبا غیرممکن است. با این حال نوشیدن بیش از حد دمنوش یا اسانس مریم گلی ممکن است اثرات سمی داشته باشند.
برای اطمینان بیشتر مصرف دمنوش مریم گلی را به 3-6 فنجان در روز محدود کنید.
به هر حال اگر نگران توژون در مریم گلی معمولی هستید، می توانید به جای آن مریم گلی اسپانیایی مصرف کنید چون حاوی توژون نیست.
خلاصه
مریم گلی گیاهی دارویی با چندین مزیت سلامتی است.
سرشار از آنتی اکسیدان است و ممکن است به سلامت دهان و دندان، عملکرد مغز و کاهش قند و کلسترول خون کمک کند.
این ادویه سبز را می توان به راحتی به هر غذایی اضافه کرد. می توان آن را به صورت تازه و خشک یا به عنوان دمنوش میل کرد.
منبع : healthline
