گیاه لوتوس هندی یا لاله مردابی (به انگلیسی : Lotus) یک گیاه آبزی است که می تواند رنگ های متنوعی داشته باشد. برگ ها و گلبرگ های آن را می توان به روش های مختلف تهیه و مصرف کرد.
لوتوس هندی در بسیاری از کشورهای آسیایی کاربردهای آشپزی دارد و هزاران سال است که بخش هایی از این گیاه و عصاره های آن در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرند.
امروزه تحقیقات برای کشف مزایای احتمالی آن ادامه دارد. به عنوان مثال برخی از ترکیبات موجود در لوتوس هندی ممکن است اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی داشته باشند.
در ادامه این مقاله با خواص دارویی و درمانی گیاه لوتوس هندی برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات آن بیشتر آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
لوتوس هندی چیست؟
لوتوس هندی (نام علمی : Nelumbo nucifera) در بسیاری از نقاط جهان به ویژه در آسیا از جمله هند و جنوب شرقی آسیا کشت می شود.
این گیاه در آب رشد می کند و اغلب با نیلوفر آبی اشتباه گرفته می شود که دارای شکل کاسه ای با گلبرگ ها و برگ های سبز می باشد. گل های آن می تواند سفید، صورتی، قرمز یا آبی باشند.
گیاه لوتوس هندی 7000 سال است که در آسیا به عنوان غذا مصرف شده است. ساقه و ریشه آن اغلب به سوپ ها و سرخ کردنی ها اضافه می شوند اما از برگ ها، گل ها و دانه های آن در آشپزی نیز استفاده می شوند.
گل های لوتوس هندی از گیاهان زینتی محبوب در آسیا هستند. آن ها نماد طول عمر، خلوص و زیبایی در بودیسم و هندوئیسم هستند.
علاوه بر این، ساقه، دانه، برگ و گل آن از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته است. لوتوس هندی برای درمان اسهال، عفونت، سرفه، فشار خون بالا و تب و سایر بیماری ها استفاده شده است.
لوتوس هندی در بسیاری از اشکال از جمله ریشه خشک، چای، پودر، کپسول و عصاره موجود است.
فواید و مزایای گیاه لوتوس هندی برای سلامتی بدن
1. خاصیت آنتی اکسیدانی دارد
گیاه لوتوس هندی حاوی بسیاری از ترکیبات فلاونوئیدی و آلکالوئیدی است که ممکن است به عنوان آنتی اکسیدان عمل کنند.
آنتی اکسیدان ها به خنثی کردن مولکول های فعال که به عنوان رادیکال های آزاد شناخته می شوند کمک می کنند. اگر رادیکال های آزاد در بدن شما انباشته شوند، می توانند باعث استرس اکسیداتیو شوند که به سلول ها آسیب می رساند و به توسعه بیماری کمک می کند.
برخی از ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در لوتوس هندی شامل کائمفرول، کاتچین، کلروژنیک اسید و کوئرستین هستند. به نظر می رسد که فعالیت آنتی اکسیدانی لوتوس هندی در دانه ها و برگ های آن متمرکز است.
در حالی که تحقیقات محدودی در مورد اثرات مصرف لوتوس هندی بر سلامتی انسان وجود دارد، تصور می شود که این ترکیبات آنتی اکسیدانی ممکن است از بیماری هایی که از استرس اکسیداتیو ناشی می شوند محافظت کنند.
به طور خاص آن ها ممکن است اثرات ضد سرطانی داشته باشند، در برابر بیماری آلزایمر محافظت کنند و از آسیب کبدی جلوگیری کنند.
یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داد که برگ ها، گلبرگ ها و پرچم – بخش تولید کننده گرده گیاه – دارای فعالیت آنتی اکسیدانی قوی بوده و آنزیم های دخیل در بیماری آلزایمر را مهار می کنند.
با این حال مطالعات انسانی بیشتری در مورد اثرات آنتی اکسیدانی و پیشگیری از بیماری این گیاه دارویی برای درک بهتر مزایای بالقوه آن مورد نیاز است.
2. ممکن است با التهاب مبارزه کند
ترکیبات موجود در لوتوس هندی ممکن است خواص ضد التهابی داشته باشند.
التهاب مزمن می تواند ناشی از عفونت طولانی مدت، قرار گرفتن در معرض مواد مضر، رژیم غذایی نامناسب، سیگار کشیدن و عدم ورزش باشد. با گذشت زمان التهاب می تواند به بافت ها آسیب برساند و به بیماری هایی مانند گرفتگی عروق و بیماری های قلبی، سرطان ها و دیابت منجر شود.
فرآیندهای التهابی در بدن شما شامل سلول هایی به نام ماکروفاژ می شود. ماکروفاژها سیتوکین های پیش التهابی را ترشح می کنند که پروتئین های کوچکی هستند که پاسخ های ایمنی را نشان می دهند.
مطالعات نشان می دهد که برخی از ترکیبات موجود در لوتوس هندی مانند کوئرستین و کاتچین ممکن است به پیشگیری یا کاهش این مسیرهای التهابی کمک کنند.
عصاره های برگ و دانه های لوتوس هندی ممکن است این خواص ضد التهابی را نشان دهند.
یک مطالعه لوله آزمایشی نشان داد که عصاره برگ لوتوس هندی می تواند ترکیبات پیش التهابی از جمله فاکتور نکروزی تومور α، اینترلوکین 6 (IL-6)، نیتریک اکسید (NO) و پروستاگلاندین E2 را مهار کند.
مطالعه دیگری در لوله آزمایش با استفاده از سلول های موش نشان داد که هم عصاره دانه لوتوس هندی و هم عصاره برگ آن بیان ژن های پیش التهابی را کاهش می دهند.
در حالی که این نتایج نشان می دهد که بخش هایی از گیاه لوتوس هندی به مبارزه با التهاب کمک می کند مطالعات بر روی انسان مورد نیاز است.
3. به عنوان یک عامل ضد باکتری عمل می کند
لوتوس هندی به دلیل اثرات ضد باکتریایی آن از جمله بر علیه باکتری های موجود در دهان مورد مطالعه قرار گرفته است.
اینکه لوتوس هندی چگونه خواص ضدباکتریایی خود را نشان می دهد مشخص نیست، اما بسیاری از ترکیبات مفید موجود در آن احتمالا نقش دارند.
مطالعات نشان می دهد که عصاره برگ لوتوس هندی می تواند با گونه های باکتریایی که باعث سوراخ دندان و عفونت لثه می شوند مبارزه کند. بنابراین آن را به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در خمیر دندان و سایر محصولات بهداشت دهان و دندان استفاده می کنند.
با این حال توجه به این نکته مهم است که این مطالعات در لوله های آزمایش انجام شده است. برای درک بهتر پتانسیل استفاده از لوتوس هندی برای درمان عفونت های دهان تحقیقات در انسان مورد نیاز است.
4. ممکن است به کاهش قند خون کمک کند
مطالعات حیوانی نشان می دهد که ترکیبات موجود در لوتوس هندی می تواند به کاهش سطح قند خون کمک کند. قند خون بالا می تواند در افراد مبتلا به دیابت شایع باشد و منجر به عوارضی شود.
یک مطالعه نشان داد که عصاره برگ لوتوس هندی سطح قند خون را در خرگوش های مبتلا به دیابت به طور قابل توجهی بیشتر از یک داروی استاندارد دیابت کاهش می دهد.
مطالعه دیگری نشان داد که موش هایی که عصاره دانه لوتوس هندی دریافت کرده بودند، کاهش سطح قند خون را تجربه کردند.
علاوه بر این تحقیقات روی موش های مبتلا به دیابت بارداری نشان داد که پلی ساکارید، نوعی کربوهیدرات در برگ لوتوس هندی سطح قند خون ناشتا را کاهش می دهد.
اگرچه هنوز مشخص نیست اما حدس زده می شود که اثرات ضد دیابت عصاره لوتوس هندی می تواند از آنتی اکسیدان های موجود در آن ها ناشی شود.
به خاطر داشته باشید که مانند بسیاری از تحقیقات در مورد این گیاه دارویی مطالعات انسانی بیشتری در مورد تاثیر این گیاه بر قند خون مورد نیاز است.
عوارض و مضرات گیاه لوتوس هندی
هیچ دوز استانداردی برای مصرف گیاه لوتوس هندی وجود ندارد. خوردن گیاه توتوس هندی در مقادیری که معمولا در غذاها استفاده می شود به طور کلی بی خطر تلقی می شود.
مقدار مصرف پودر، کپسول و عصاره این گیاه بسیار متفاوت است. توصیه ها از 1 تا 2 گرم کپسول تا 15 گرم پودر ریشه لوتوس هندی در روز متغیر است.
همچنین تحقیقاتی در مورد ایمنی لوتوس هندی وجود ندارد. قبل از استفاده از هر گونه مکمل لوتوس هندی حتما با پزشک خود مشورت کنید. اگر دارو مصرف می کنید، در مورد تداخلات احتمالی بپرسید.
کسانی که باردار یا شیرده هستند باید از مصرف مکمل های لوتوس هندی خودداری کنند، زیرا عوارض جانبی احتمالی آن در این جمعیت ها ناشناخته باقی مانده است.
روش های استفاده از گیاه لوتوس هندی در رژیم غذایی
با توجه به مزایای سلامتی احتمالی لوتوس هندی، می توانید آن را به بسیاری از دستور العمل های خود اضافه کنید تا محتوای غذایی آن ها را افزایش دهید.
در بسیاری از موارد، افزودن لوتوس هندی به غذاها می تواند آن ها را از غذاهای معمولی به غذاهای کاربردی تبدیل کند، غذاهایی که حاوی موادی با اثرات مثبت برای سلامتی هستند.
به عنوان مثال دانشمندان سعی کرده اند پودر ساقه لوتوس هندی را به سوسیس اضافه کنند تا محتوای فیبر و آنتی اکسیدان را بدون کاهش کیفیت افزایش دهند.
به طور مشابه آرد دانه لوتوس هندی به جای گندم در کلوچه ها برای افزودن خواص سلامتی استفاده شده است. یک مطالعه نشان داد که کوکی های تهیه شده با این آرد به خوبی تحمل می شوند و سطح بالایی از مقبولیت در میان شرکت کنندگان دارند.
استفاده از لوتوس هندی در غذاهای کاربردی همچنان مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین می توانید از لوتوس هندی تازه در آشپزی خانگی در غذاهایی مانند سیب زمینی سرخ کرده و سوپ استفاده کنید.
خلاصه
استفاده از گیاه لوتوس هندی در غذاهای آسیایی و طب سنتی قدیمی است.
این گیاه حاوی ترکیبات زیادی است که فواید سلامتی از جمله اثرات آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی را نشان می دهند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک بهتر اینکه چگونه مصرف بخش هایی از این گیاه یا مکمل های آن ممکن است برای سلامت انسان مفید باشد، مورد نیاز است.
اگر کنجکاو هستید که مکمل لوتوس هندی را امتحان کنید، ابتدا آن را با یک متخصص مراقبت های بهداشتی در میان بگذارید، زیرا ایمنی و عوارض جانبی این گیاه تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. گفته می شود، استفاده از لوتوس هندی در آشپزی به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود.
منبع : healthline
