مخمر مغذی یا مخمر تغذیه ای (به انگلیسی : Nutritional Yeast) نسخه غیرفعال مخمری است که برای تهیه نان یا آبجو استفاده می کنید. این مخمر طعم معطر یا اومامی دارد و ممکن است به کاهش کلسترول، تقویت سیستم ایمنی بدن و موارد دیگر کمک کند.
این مخمر پودری نام خود را از مواد مغذی موجود در آن از جمله پروتئین و طیف گسترده ای از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها گرفته است.
مطالعات نشان می دهد که مخمرهای مغذی چندین فواید بالقوه برای سلامتی دارند از کاهش کلسترول تا محافظت در برابر آسیب سلولی که منجر به بیماری می شود.
در ادامه این مقاله با خواص دارویی و درمانی مخمر مغذی برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و روش های استفاده از آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
مخمر مغذی چیست؟
مخمر مغذی گونه ای از مخمر است که به نام Saccharomyces cerevisiae شناخته می شود، همان نوع مخمری که برای پخت نان و تهیه آبجو استفاده می شود.
با این حال مخمر مغذی یک نسخه غیرفعال است به این معنی که اگر سعی کنید از آن برای تهیه نان یا آبجو استفاده کنید، خوب کار نمی کند و احتمالا تلخ است.
مقایسه با انواع مخمرها
سه نوع اصلی مخمر عبارتند از :
- مخمر نانوایی : از مخمر نانوایی برای تهیه خمیر نان استفاده می شود. مخمر در طول پخت و پز کشته می شود اما طعم خاکی و مخمری به نان می دهد
- مخمر آبجو : مخمر آبجو برای تهیه آبجو استفاده می شود. سلول های مخمر مرده باقی مانده از فرآیند تهیه آبجو را می توان به عنوان یک مکمل غذایی مصرف کرد اما طعم آن بسیار تلخ است
- مخمر مغذی : این نسخه به طور خاص برای استفاده به عنوان یک محصول غذایی رشد می کند. سلول های مخمر در طول تولید از بین می روند و این باعث غیرفعال شدن این مخمر می شود. از آن در آشپزی یا به عنوان چاشنی استفاده می شود و طعمی معطر یا اومامی ارائه می دهد
انواع مخمر مغذی
برای تولید مخمر مغذی، سلول های مخمر Saccharomyces cerevisiae به مدت چند روز در محیطی غنی از قند مانند ملاس رشد می کنند. سپس مخمر با حرارت غیرفعال می شود، برداشت می شود، شسته می شود، خشک می شود، خرد می شود و برای توزیع بسته بندی می شود.
دو نوع مخمر مغذی وجود دارد :
- غنی نشده : این نوع مخمر هیچ ویتامین یا مواد معدنی اضافه ای ندارد. فقط حاوی ویتامین ها و مواد معدنی است که به طور طبیعی توسط سلول های مخمر هنگام رشد تولید می شوند
- غنی شده : این نوع حاوی ویتامین های مصنوعی است که در طول فرآیند تولید برای افزایش محتوای مواد مغذی به آن اضافه می شوند
مخمر مغذی غنی شده رایج ترین نوع مخمر هستند و بیشترین فواید را دارند.
مخمر مغذی به صورت تکه های نازک، گرانول یا پودر فروخته می شود. رنگ زرد کم رنگی دارد و ممکن است در کیسه یا ظرف پلاستیکی فروخته شود.
این ماده تقریبا برای هر رژیم یا سبک غذایی مناسب است. به طور طبیعی سدیم و کالری کمی دارد و بدون چربی، بدون قند، بدون گلوتن و وگن است.
فواید و مزایای مخمر مغذی برای سلامتی بدن
1. سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است
مخمر مغذی منبع عالی پروتئین گیاهی، ویتامین های گروه B و مواد معدنی کمیاب است.
مخمرهای مغذی غنی شده حاوی ویتامین B بیشتری نسبت به انواع غنی نشده است زیرا مقادیر اضافی در طول تولید به آن اضافه می شود.
فقط 2 قاشق چای خوری (5 گرم) مخمر مغذی غنی شده حاوی موارد مغذی زیر است :
- کالری : 20
- پروتئین : 3 گرم
- چربی : 0 گرم
- کربوهیدرات : 2 گرم
- قند : 0 گرم
- فیبر : 4 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ریبوفلاوین (ویتامین B2) : 246 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- نیاسین (ویتامین B3) : 109 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین B6 : حدود 212 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- فولات (ویتامین B9) : 59 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین B12 : حدود 313 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- آهن : 2 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- پتاسیم : 2 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
مواد مغذی موجود در مخمر مغذی
- پروتئین : مخمر مغذی حاوی تمام 9 اسید آمینه ضروری است که باید از غذا به دست آورید. همچنین منبع پروتئین گیاهی با کیفیت بالا است
- ویتامین های گروه B : مخمر مغذی غنی شده سرشار از ویتامین های B از جمله تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2)، نیاسین (B3) و B6 و B12 است
- مواد معدنی کمیاب : اینها شامل روی، سلنیوم، منگنز و مولیبدن هستند که در تنظیم ژن، متابولیسم، رشد و ایمنی نقش دارند
ارزش غذایی دقیق بین برندها متفاوت است بنابراین همیشه برچسب ها را بخوانید تا آنچه را که نیازهای شما را برآورده می کند پیدا کنید. نسخه های غنی شده را بخرید تا بیشترین مزایای سلامتی را داشته باشید.
2. سرشار از ویتامین B12 است
یکی از بزرگترین نگرانی های تغذیه ای برای افرادی که از رژیم غذایی وگن پیروی می کنند – تمام محصولات حیوانی را حذف می کنند – دریافت مقادیر کافی ویتامین B12 است.
این ویتامین برای سالم نگه داشتن خون و سلول های عصبی ضروری است. همچنین به ساخت DNA و جلوگیری از کم خونی مگالوبلاستیک – یک بیماری خونی که باعث می شود احساس ضعف و خستگی کنید – کمک می کند.
مطمئن ترین و ثابت ترین منبع ویتامین B12 در رژیم غذایی وگن، مکمل است. با این حال خوردن غذاهای غنی شده با این ویتامین مانند مخمرهای مغذی نیز ممکن است کمک کننده باشند.
قابل ذکر است تنها 2 قاشق چای خوری مخمر مغذی 313 درصد مقدار مورد نیاز ویتامین B12 را تامین می کند.
3. حاوی آنتی اکسیدان های قوی است
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که در صورت مصرف با مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد که ممکن است خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند مبارزه می کنند.
مطالعات نشان می دهد که مخمر مغذی حاوی آنتی اکسیدان های قوی گلوتاتیون و سلنومتیونین است.
این ترکیبات ممکن است به محافظت از سلول های شما در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و فلزات سنگین کمک کنند و به بدن شما کمک کنند تا سموم محیطی را از بین ببرد.
خوردن غذاهای غنی از آنتی اکسیدان مانند مخمرهای مغذی ممکن است خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند موارد زیر را کاهش دهد :
- بیماری قلبی
- سرطان
- دژنراسیون ماکولا
4. ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود
مخمر مغذی حاوی دو کربوهیدرات اصلی است : آلفا مانان و بتا گلوکان.
مطالعات حیوانی نشان می دهد که این کربوهیدرات ها فواید ضد باکتریایی و ضد قارچی دارند که ممکن است بدن شما را در برابر عفونت ها محافظت کنند.
به طور خاص بتا گلوکان ممکن است با فعال کردن سلول های ایمنی و هدف قرار دادن میکروبیوم روده به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
با این حال،تحقیقات انسانی ضروری است.
5. ممکن است به کاهش سطح کلسترول کمک کند
بتا گلوکان موجود در مخمر مغذی ممکن است به کاهش کلسترول کمک کند.
در یک مطالعه 8 هفته ای، مردان دارای کلسترول بالا که روزانه 15 گرم بتا گلوکان مشتق از مخمر مصرف می کردند، سطح کلسترول کل خود را تا 6 درصد کاهش دادند.
بتا گلوکان در مواد غذایی دیگر مانند جو و جو دوسر نیز یافت می شود.
تحقیقات گسترده نشان می دهد که بتا گلوکان موجود در جو دوسر می تواند به طور قابل توجهی سطح کلسترول را کاهش دهد، که سطوح بالای آن یک عامل خطر برای بیماری قلبی است.
اگرچه ساختار شیمیایی بتا گلوکان در جو دوسر کمی با ساختار این کربوهیدرات در مخمر متفاوت است، تحقیقات قدیمی تر نشان می دهد که آن ها اثرات مشابهی در کاهش کلسترول دارند.
با این حال مطالعات خاصی در مورد مخمر مغذی وجود ندارد.
نحوه استفاده از مخمر مغذی در رژیم غذایی
شما باید مخمر مغذی را در مکانی خنک و تاریک نگه دارید تا محتوای ویتامین آن حفظ شود. علاوه بر این در ظرف را محکم ببندید تا رطوبت از بین نرود. اگر مخمر مغذی به درستی ذخیره شود می تواند تا 2 سال دوام بیاورد.
در اینجا روش های استفاده از مخمر مغذی آورده شده است؛
- به عنوان چاشنی برای ذرت بو داده، پاستا، سالاد یا غذاهای پخته شده
- به عنوان طعم اومامی در سوپ یا خورش
- به عنوان طعم پنیری در سس های گیاهی
- به عنوان غلیظ کننده سوپ و سس
- به عنوان یک عنصر در اسموتی ها
- به عنوان یک افزودنی غذای حیوانات خانگی
اندازه مصرف مخمر مغذی به دستور غذا بستگی دارد اما معمولا از 2 تا 4 قاشق چای خوری (5 تا 10 گرم) استفاده می شود.
عوارض و مضرات مخمر مغذی
استفاده از مخمر مغذی در حد اعتدال، به طور معمول تا چند قاشق غذاخوری (10 تا 30 گرم) در روز بی خطر است.
بدن به مقادیر نسبتا زیادی مخمر مغذی نیاز دارد تا از سطوح بالای دریافتی قابل تحمل (UL) برای ویتامین ها و مواد معدنی مختلف آن فراتر رود.
با این حال مطالعات نشان می دهد هر کسی که به مخمر حساسیت دارد باید از آن اجتناب کند.
کسانی که در متابولیسم فولیک اسید مشکل دارند مانند افرادی که دارای جهش ژن MTHFR هستند باید برچسب ها را با دقت مطالعه کنند و ممکن است بخواهند مخمرهای مغذی غنی نشده را انتخاب کنند.
خلاصه
مخمر مغذی یک محصول غذایی گیاهی بسیار مغذی است که فواید بالقوه زیادی برای سلامتی دارد.
با استفاده از آن می توانید به راحتی پروتئین، ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های اضافی را به وعده های غذایی اضافه کنید. مخمر مغذی معمولا به عنوان طعم دهنده سس پنیر وگان و همچنین رویه سوپ و سالاد استفاده می شود.
مطالعات نشان می دهد که مخمر تغذیه ای ممکن است به کاهش کلسترول و حمایت از ایمنی کمک کند، اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
منبع : healthline
