یوئیت چیست؟

یوئیت (به انگلیسی: Uveitis) اصطلاحی است که برای طیف وسیعی از مشکلات چشمی که باعث التهاب لایه میانی چشم به نام یووا و بافت های اطراف آن می شوند به کار می رود.

این عارضه ممکن است دردناک باشد و موجب قرمزی چشم ها و تار شدن دید شود. همچنین عوامل عفونی و غیر عفونی مختلف می توانند در بروز آن نقش داشته باشند.

در ادامه قصد داریم درباره یوئیت و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

یوئیت چیست؟

یوئیت به ورم لایه میانی چشم به نام یووا و بافت های اطراف آن گفته می شود که ممکن است به دلایل مختلف از جمله آسیب دیدگی چشم، عفونت ویروسی یا باکتریایی و برخی بیماری های زمینه ای ایجاد شود.

یووا خون شبکیه را تامین می کند. شبکیه بخش حساس به نور در چشم است که تصاویری که فرد می بیند را متمرکز کرده و به مغز می فرستد. این اندام در حالت طبیعی به دلیل دریافت خون از یووا قرمز رنگ می باشد.

لازم به ذکر است اصطلاح یوئیت نه تنها برای التهاب یووا بلکه برای هر قسمت از داخل چشم به کار می رود، به همین دلیل یک بیماری واحد محسوب نمی شود و علل مختلفی دارد.

این وضعیت معمولا در سنین 20 تا 60 سالگی دیده می شود و می تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند که نتیجه آن ورم و آسیب بافت های چشمی بوده و در صورت عدم درمان ممکن است به نابینایی فرد بینجامد.

انواع یوئیت

یووا از از بخش های مختلف تشکیل شده که شامل موارد زیر می باشد :

عنبیه که بخش رنگی چشم است و مردمک را احاطه کرده است
پارس پلانا که از لایه های چشم است
کوروئید که یک لایه میانی نازک و عروقی است و بین سفیدی چشم یا صلبیه و شبکیه قرار گرفته است
جسم مژگانی که حلقه ای از عضله در پشت عنبیه است و عنبیه را به کوروئید متصل می کند

یوئیت انواع مختلف دارد که عبارتند از :

یوئیت قدامی : این نوع که به نام آیریتیس نیز شناخته شده قسمت رنگی چشم یا عنبیه را درگیر می کند و شایع ترین نوع یوئیت محسوب می شود
ایریدوسیکلیت : این نوع نیز مشابه یوئیت قدامی است با این تفاوت در آن جسم مژگانی ملتهب می شود
یوئیت میانی : این نوع شامل دو زیر نوع ویتریت (التهاب بخش ژله ای چشم به نام حفره زجاجیه) و پارس پلانیت (التهاب پارس پلانا) می باشد
یوئیت خلفی : این نوع شامل التهاب شبکیه و کوروئید است و اصطلاح خلفی در آن به پشت چشم اشاره دارد
پان یوئیت یا یوئیت منتشر : نوعی یوئیت است که در آن التهاب در تمام لایه های یووا رخ می دهد

علائم یوئیت

علائم یوئیت ممکن است شامل موارد زیر باشد :

مشکلات بینایی عمومی مانند تاری دید یا دید ابری
مگس پران یا نقاطی در چشم که شبیه میله های کوچک یا زنجیرهایی از حباب های شفاف هستند که در میدان دید شناور می باشند
درد و قرمزی چشم
فتوفوبیا یا حساسیت غیر طبیعی به نور
سردرد
کوچک شدن مردمک چشم
تغییر رنگ عنبیه

علائم می توانند به تدریج یا به سرعت ظاهر شوند.

علت یوئیت

علت دقیق یوئیت معمولا نا مشخص است اما برخی عوامل احتمال بروز آن را افزایش می دهند، از جمله :

آرتریت جوانان، پسوریازیس و سایر اختلالات خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی
اختلالات التهابی مانند بیماری کرون و کولیت زخمی
ایدز و اچ آی وی و سایر بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند

عفونت هایی که خطر ابتلا به یوئیت را افزایش می دهند عبارتند از :

اچ آی وی
تب مالت
هرپس سیمپلکس
هرپس زوستر
تب شالیزار
بیماری لایم
سفلیس
توکسوکاریازیس
توکسوپلاسموز
سل

یوئیت ممکن است در اثر پاسخ ایمنی طبیعی بدن در مقابله با عفونت های داخل چشم ایجاد شود.

به علاوه تحقیقات نشان داده احتمالا بین جوهر تتو سیاه و ابتلا به یوئیت ارتباط وجود دارد. تصور می شود تتوی روی پوست ممکن است باعث ایجاد واکنش ایمنی شود که در برخی افراد روی چشم و پوست تاثیر می گذارد.

تشخیص یوئیت

تعیین این که یوئیت به دلیل یک عامل عفونی ایجاد شده یا علت بروز آن بیماری زمینه ای است از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.

در صورتی که چشم پزشک حدس بزند این عارضه نتیجه یک بیماری زمینه ای است ممکن است بیمار را به متخصص مربوطه ارجاع دهد تا بیماری زمینه ای کنترل و درمان شود.

چشم پزشک همچنین با لامپ مخصوص به داخل چشم نگاه می کند. با برخورد نور به داخل چشم مشخص می شود که ناحیه روشن است یا مه آلود. همچنین در صورتی که التهاب عنبیه رخ داده باشد، زمانی که نور به چشم برخورد کرده و مردمک منقبض می شود، بیمار احساس درد خواهد داشت.

در صورت ابتلای فرد به یوئیت، هنگام بررسی مایع چشم زیر میکروسکوپ گلبول های سفید و پروتئین در آن قابل مشاهده خواهد بود.

گاهی آزمایش خون و اشعه ایکس نیز تجویز می شود.

درمان یوئیت

در صورتی که بیمار مبتلا به یوئیت به سرعت تحت درمان مناسب قرار بگیرد این عارضه اغلب بهبود پیدا می کند اما در صورت عدم درمان می تواند به آب مروارید، گلوکوم، کراتوپاتی باند، ادم شبکیه و حتی نابینایی دائمی منجر شود.

برخی درمان های موجود برای این عارضه عبارتند از :

آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد ویروسی : در صورت وجود عفونت معمولا از این گروه دارویی استفاده می شود.
داروهای کورتون (کورتیکو استروئیدها) : داروهای استروئیدی در درمان التهاب موثر هستند و ممکن است به صورت قطره چشم (پردنیزولون استات)، قرص یا تزریق داخل چشمی تجویز شوند. توجه داشته باشید قبل از استفاده از کورتون لازم است از طریق آزمایش رنگ فلورسانس احتمال وجود زخم قرنیه رد شود
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی : در صورتی که علائم بسیار شدید باشد و خطر از دست دادن بینایی وجود داشته باشد یا در مواردی که پاسخ به سایر درمان ها رضایت بخش نبوده ممکن است از این گروه دارویی استفاده شود
قطره های چشمی میدریاتیک : قطره هایی همچون آتروپین یا سیکلوپنتولات مردمک چشم را گشاد کرده، به بهبود چشم کمک می کنند و برای تسکین درد و جلوگیری از چسبیدن مردمک به عدسی مفید هستند. گاهی تاری دید و حساسیت غیر عادی به نور یا فتوفوبیا وجود دارد