ناخنک (به انگلیسی: Pterygium) نوعی ضایعه در ناحیه ملتحمه و قرنیه چشم است که اگرچه اغلب خطری به دنبال ندارد اما در برخی موارد باعث تحریک چشم و تغییرات در بینایی می شود.
این ضایعه خوش خیم یا غیر سرطانی شبیه یک مثلث یا گوه است که روی ملتحمه ایجاد شده و به قرنیه چشم گسترش می یابد.
در ادامه قصد داریم درباره ناخنک و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
ناخنک چیست؟
ناخنک نوعی ضایعه مثلثی یا گوه شکل است که ملتحمه و قرنیه چشم را تحت تاثیر قرار می دهد.
لازم به ذکر است ملتحمه غشای شفاف و نازک مخاطی می باشد که سفیدی چشم را می پوشاند و قرنیه، پوشش شفاف جلوی چشم می باشد.
ناخنک معمولا مشکلی ایجاد نمی کند و نیاز به درمان خاص ندارد اما اگر بینایی را مختل کند لازم است برای درمان آن اقدام شود.
علت ناخنک
علت دقیق ناخنک ناشناخته است اما یکی از دلایل آن قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش می باشد که می تواند به این ضایعه منجر شود.
این وضعیت اغلب در افرادی که در آب و هوای گرم زندگی می کنند و زمان زیادی را در فضای باز و در محیط های آفتابی یا باد خیز می گذرانند دیده می شود. به علاوه افرادی که چشم آن ها دائما در معرض عناصر زیر قرار می گیرد بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند :
- گرده
- شن
- دود
- باد
علائم ناخنک
ناخنک همیشه علامت دار نمی باشد و علائم آن در صورت ظاهر شدن معمولا خفیف هستند. علائم شایع این عارضه شامل قرمزی، تاری دید و سوزش چشم می باشد. همچنین فرد ممکن است احساس سوزش یا خارش داشته باشد.
در مواردی که رشد ناخنک به حدی باشد که قرنیه را بپوشاند می تواند بینایی را مختل کند و ناخنک ضخیم یا بزرگ تر نیز باعث می شود فرد احساس کند جسم خارجی در چشم او وجود دارد.
افرادی که از ناخنک رنج می برند ممکن است هنگام استفاده از لنزهای تماسی دچار ناراحتی شوند و نتوانند از این لنزها استفاده کنند.
آیا ناخنک بیماری جدی است؟
ناخنک به ندرت می تواند به اسکار شدید روی قرنیه منجر شود که کاهش بینایی را به دنبال داشته و نیاز به درمان دارد.
لازم به ذکر است در موارد جزئی برای درمان التهاب از قطره یا پماد چشمی استفاده می شود اما در موارد جدی تر ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن ناخنک باشد.
تشخیص ناخنک
تشخیص ناخنک بسیار ساده است و چشم پزشک معمولا این وضعیت را طی معاینه فیزیکی با استفاده از لامپ شکاف تشخیص دهد.
اگر پزشک نیاز به انجام آزمایش های بیشتر داشته باشد، ممکن است از موارد زیر استفاده کند :
- تست حدت بینایی : این تست شامل خواندن حروف از روی یک نمودار خاص است
- توپوگرافی قرنیه : این تکنیک برای اندازه گیری تغییرات انحنای قرنیه استفاده می شود
- عکس برداری : این روش شامل گرفتن عکس برای ارزیابی سرعت رشد ناخنک است
درمان ناخنک
ناخنک معمولا به هیچ گونه درمانی نیاز ندارد مگر در مواردی که دید فرد را کاهش داده یا باعث ناراحتی و عوارض شدید شود. چشم پزشک ممکن است برای ارزیابی این مسئله، چشم های فرد را به طور دقیق بررسی کند.
دارو درمانی
اگر ناخنک باعث تحریک یا قرمزی شدید چشم شود، ممکن است نیاز به قطره های چشمی یا پمادهای چشمی حاوی کورتیکو استروئید برای کاهش التهاب باشد که زیر نظر پزشک تجویز خواهد شد.
عمل جراحی
اگر قطره یا پماد چشمی در تسکین علائم موثر نباشد، پزشک ممکن است از عمل جراحی برای برداشتن ناخنک استفاده کند.
به علاوه در صورتی که ناخنک باعث از دست رفتن بینایی یا وضعیتی به نام آستیگماتیسم که می تواند تاری دید را به دنبال داشته باشد شود احتمالا نیاز به عمل جراحی خواهد بود.
گاهی نیز ناخنک به دلایل زیبایی برداشته می شود که لازم است در مورد روش جراحی مناسب با پزشک مشورت شود.
توجه داشته باشید عمل جراحی ناخنک ممکن است خطراتی به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال گاهی حتی بعد از برداشتن ضایعه، ناخنک دوباره عود می کند. به علاوه ممکن است چشم خشک و تحریک شود که در این صورت پزشک می تواند داروهایی برای تسکین این موارد و کاهش خطر عود ناخنک تجویز کند.
پیشگیری از ناخنک
برای پیشگیری از این عارضه در صورت امکان از قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی که می توانند باعث ایجاد ناخنک شوند خودداری کنید.
به عنوان مثال با استفاده از عینک آفتابی یا کلاه از چشمان خود در برابر نور خورشید، باد و گرد و غبار محافظت کنید. عینک آفتابی باید مانعی در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید نیز باشد.
اگر قبلا به این وضعیت دچار بوده اید نیز با اجتناب از قرار گرفتن در معرض موارد زیر می توانید احتمال عود آن را کاهش دهید :
- باد
- گرد و خاک
- گرده
- دود
- نور خورشید
منبع: healthline
