مگس پران چیست؟

مگس پران (به انگلیسی: Eye floaters) به نقاط یا لکه هایی در دامنه دید گفته می شود که زمانی که فرد سعی می کند مستقیم به آن ها نگاه کند معمولا حالت شناور پیدا می کنند.

این وضعیت معمولا به درمان نیاز ندارد اما گاهی ممکن است بینایی را دچار مشکل کرده یا نشانه ای از مشکل جدی باشد که در این صورت نیاز به رسیدگی خواهد داشت.

در ادامه قصد داریم درباره مگس پران و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

مگس پران چیست؟

مگس پران یک پدیده چشمی شامل لکه هایی است که از زجاجیه چشم تشکیل شده و در اکثر موارد کاملا طبیعی می باشد. زجاجیه ماده شفاف و ژل مانندی است که بیشتر چشم را پوشانده است.

مگس پران در چشم معمولا نیاز به درمان ندارد زیرا به خودی خود آسیبی به بینایی وارد نمی کند. با این حال در برخی موارد ممکن است بینایی را دشوار کرده و نیاز به رفع آن باشد تا فرد بتواند واضح ببیند.

به علاوه این وضعیت گاهی ممکن است نشانه اولیه یک مشکل اساسی مانند آسیب به شبکیه چشم باشد.

علت مگس پران

مگس پران چشم یک پدیده طبیعی است که منشا آن جسم زجاجیه چشم می باشد. زجاجیه به چشم کمک می کند تا شکل گرد خود را حفظ کند.

مگس پران زمانی رخ می دهد که جسم زجاجیه شروع به کوچک شدن کند. در این حالت فیبرهای کوچک جدا شده و حالت رشته ای پیدا می کنند که پزشکان به آن جدا شدگی زجاجیه می گویند.

این جدا شدگی باعث ایجاد توده‌ های رشته‌ ای از زجاجیه می‌شود که می‌ تواند نور ورودی به شبکیه را مختل کرده و یک سایه کوچک در چشم بیندازد. در این شرایط مگس پران ایجاد می شود.

مگس پران ها بخش طبیعی از فرایند افزایش سن و پیری می باشند. گفته شده مواردی همچون جدا شدگی زجاجیه که باعث مگس پران های بیشتر می شود بعد از 60 سالگی شایع تر هستند.

ناگفته نماند هر فرد ممکن است در یک دوره زمانی به مگس پران چشمی مبتلا شود اما اکثر مردم این وضعیت را نادیده می گیرند و بسیاری ممکن است تنها زمانی که به یک سطح خالی و روشن یا ناحیه ای در آسمان نگاه می کنند متوجه وجود آن شوند.

مگس پران در ابتدا ممکن است باعث حواس پرتی فرد شود اما بیشتر موارد در ناحیه پایین چشم و زیر میدان دید قرار می گیرند.

به طور کلی توصیه شده افرادی که متوجه علائم ناگهانی همچون مگس پران در چشم شده اند طی چند ماه اول بعد از ظاهر شدن علائم به چشم پزشک مراجعه کنند تا احتمال بروز مشکلات جدی تر بررسی شود.

جداشدگی شبکیه

اگرچه ظاهر شدن برخی مگس پران ها ممکن است بخشی طبیعی از روند پیری باشد اما افزایش ناگهانی آن ها در چشم می تواند نشانه ای از مشکلات دیگر مانند جداشدگی شبکیه باشد.

در صورت بروز جداشدگی شبکیه بعید نیست افراد علائم دیگری نیز تجربه کنند. به عنوان مثال ممکن است جرقه های نور به خصوص در کناره میدان دیدشان ببیند که وجود خارجی ندارند. همچنین گاهی بینایی در ناحیه کناره چشم خود را از دست بدهند.

جداشدگی شبکیه وضعیت جدی است و بدون درمان ممکن است به نا بینایی فرد منجر شود. همه افرادی که دچار افزایش ناگهانی و قابل توجه مگس پران چشم به همراه سایر علائم شده اند لازم است فورا به چشم پزشک مراجعه کنند.

سایر علل

مگس پران ممکن است علل جدی تری نیز داشته باشد، از جمله :

التهاب در چشم
عفونت
پارگی یا ضربه به شبکیه چشم
آسیب تروماتیک چشم (آسیب ناشی از ضربه خارجی)
رتینوپاتی دیابتی
خونریزی
تومورهای چشم

علائم مگس پران

علائم اصلی مگس پران چشم ظاهر شدن نواحی کوچکی در میدان دید است که به نظر می رسد نباید آن جا باشند.

مگس پران ها می توانند به شکل های مختلف ایجاد شوند، از جمله :

نقاط یا لکه های سایه دار
خطوط کوچک
حلقه
اشکال تار عنکبوتی
سایر اشکال نامنظم

مگس پران ممکن است به صورت یک ناحیه تاریک یا روشن تر در میدان دید نیز ظاهر شود. گاهی اوقات ناحیه ای که مگس پران در آن قرار دارد در مقایسه با بقیه میدان دید کمی تار به نظر می رسد.

مگس پران ها کوچک هستند اما می توانند تا حد قابل توجهی روی بینایی تاثیر بگذارند زیرا به ورودی چشم بسیار نزدیک می باشند.

یکی از ویژگی های مگس پران ها این است که به نظر می رسد در سراسر میدان دید به جلو و عقب حرکت می کنند و تلاش برای نگاه مستقیم به آن ها باعث می شود مگس پران در جهتی که شخص به آن نگاه می کند حرکت کند.

به علاوه زمانی که فرد به چشمان خود استراحت می دهد این طور به نظر می رسد که لکه ها خود به خود حرکت می کنند.

درمان مگس پران

مگس پران در بیشتر موارد نیازی به درمان ندارد و با این که توجه به آن ممکن است آزار دهنده باشد اما در واقع تهدید مستقیم برای بینایی محسوب نمی شود.

لکه های مگس پران در بیشتر موارد پایین چشم و زیر میدان دید قرار می گیرند. تخمین زده شده جدا شدن کامل اولین مگس پران در یک فرد خاص ممکن است تا 3 ماه طول بکشد.

عمل جراحی

در شرایط نادر مگس پران ممکن است بسیار متراکم شده و به طور بالقوه بینایی فرد را مختل کند. در این موارد پزشک احتمالا روشی به نام ویترکتومی توصیه می کند.

پزشک طی عمل جراحی ویترکتومی ژل زجاجیه را که باعث ایجاد مگس پران می شود خارج کرده و به جای آن محلول نمکی یا حباب پر از گاز یا روغن قرار می دهد. اکثر افراد بعد از جراحی هیچ تفاوتی بین زجاجیه و محلول نمکی احساس نمی کنند.

عمل جراحی معمولا برای موارد جدی استفاده می شود زیرا با برخی عوارض بالقوه جدی همراه می باشد که از جمله آن ها می توان به آب مروارید و جداشدگی شبکیه اشاره کرد.

درمان های جایگزین

یکی از روش های جایگزین عمل جراحی نوعی لیزر درمانی است که طی آن می توان مگس پران های بزرگ تر را از هم جدا کرده یا حل کرد تا کمتر قابل توجه باشند.

با این حال لیزر درمانی برای همه افراد مناسب نیست و چشم پزشک باید وضعیت فرد را به طور کامل بررسی کند تا ببیند آیا می تواند از لیزر درمانی بهره مند شود یا خیر.