سرطان ریه نوعی سرطان شایع است که با طیف وسیعی از علائم – از مواردی که ممکن است بلافاصله هنگام فکر کردن به این بیماری به ذهن خطور کند مانند سرفه های مداوم، تنگی نفس و سرفه های خونی گرفته تا علائم غافلگیر کننده تر مانند گرفتگی صدا، کمر درد و درد شانه – همراه می باشد.
این علائم از بیماری به بیمار دیگر و بسته به این که بیمار مرد باشد یا زن، سیگاری باشد یا غیر سیگاری و حتی در چه سن و سالی باشد می تواند متفاوت باشد.
در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانه های سرطان ریه صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
علائم سرطان ریه چیست؟
سرطان ریه در هر فردی ممکن است رخ دهد و از آن جا که غربال گری این نوع سرطان در همه افراد انجام نمی شود، آگاهی از علائم این بیماری برای تشخیص و درمان سریع تر از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.
علائم شایع سرطان ریه
سرطان ریه دارای علائم شایع متعدد می باشد، اگرچه بسیاری از آن ها ممکن است با علائم سایر بیماری ها اشتباه گرفته شوند.
علائمی که نباید نادیده گرفته شود عبارتند از :
- سرفه ای که بهبود پیدا نمی کند
- تنگی نفس هنگام فعالیت
- عفونت های تنفسی مکرر مانند برونشیت و پنومونی
- سرفه خونی
- درد شانه، دست، قفسه سینه یا پشت
- کاهش وزن بی دلیل
1. سرفه مداوم
سرفه مداوم شایع ترین علامت سرطان ریه است و حدود نیمی از افراد هنگام تشخیص بیماری از آن رنج می برند.
بسیاری از مردم سرفه مداوم را نادیده می گیرند و آن را به مسائل دیگری همچون آلرژی یا هوای خشک در فصل زمستان نسبت می دهند. افراد سیگاری نیز ممکن است فکر کنند این سرفه به دلیل سیگار ایجاد شده است.
اما سرفه ای که بیش از چند هفته طول بکشد می تواند نشانه یک مشکل جدی تر باشد.
2. تنگی نفس هنگام فعالیت
یکی دیگر از علائم اولیه شایع سرطان ریه به خصوص در افراد غیر سیگاری تنگی نفس است که تنها هنگام فعالیت کردن بروز می کند.
اگر مدتی است هنگام کوهنوردی دچار تنگی نفس می شوید، حین فعالیت های جنسی از نفس می افتید یا از رطوبت هوا به دلیل تنگی نفس شاکی هستید زمانش رسیده با پزشک خود مشورت کنید.
3. عفونت های مکرر
بسیار پیش آمده افرادی که دچار دوره های مکرر برونشیت یا ذات الریه می شوند در یکی از دوره های درمان از ابتلای خود به سرطان اطلاع پیدا کنند.
اگر تومور در نزدیکی راه هوایی قرار داشته باشد باعث مسدود شدن آن شده که احتمال ابتلا به این عفونت ها نیز افزایش می یابد.
بنابراین اگر به صورت مکرر دچار عفونت در ناحیه قفسه سینه می شوید بهتر است با پزشک خود درباره انجام سی تی اسکن قفسه سینه مشورت کنید. این تکنیک بهتر از عکس برداری با اشعه ایکس است که در 25 درصد موارد سرطان ریه را شناسایی نمی کند.
4. سرفه خونی
سرفه خونی از علائم شایع سرطان ریه است که در میان حدود یک پنجم بیماران مبتلا به سرطان ریه به عنوان اولین علامت تجربه می شود.
این علامت می تواند به سرعت جدی شود و سرفه کردن حتی 2 قاشق چای خوری خلط خونی نیاز به مراجعه فوری به اورژانس دارد.
5. درد شانه و دست
شانه درد یکی دیگر از علائم احتمالی سرطان ریه است و گاهی اوقات اولین علامت آن محسوب می شود.
تومورهای پانکوست که در قسمت های فوقانی ریه ها ایجاد می شوند ممکن است باعث درد اغلب شدید در شانه شوند که می تواند از بازو به سمت انگشت کوچک دست سرایت کند.
این تومورها علاوه بر این که معمولا باعث بروز علائم سرطان ریه نمی شوند، به راحتی از طریق آزمایش های تصویر برداری قابل شناسایی نیستند و همین مسئله تشخیص آن ها را با تاخیر مواجه می کند.
6. درد قفسه سینه
درد قفسه سینه که برخی افراد آن را به عنوان درد ریه یا درد همراه با نفس عمیق توصیف می کنند از دیگر علائم احتمالی سرطان ریه حتی در مراحل اولیه بیماری است.
لازم به ذکر است ریه ها به خودی خود دارای رشته های درد نیستند بلکه پوشش ریه و ساختارهای اطراف ریه ها پایانه های عصبی دارند. به همین دلیل درد ایجاد شده از ریه ها حس می شود.
گاهی نیز درد ارجاعی که از ناحیه کاملا متفاوتی از بدن سرچشمه گرفته ممکن است در این ناحیه احساس شود.
7. درد پشت
بدون شک درد پشت و کمر می تواند به دلایل بسیار شایع تر از سرطان ریه رخ دهد اما درد پشت یکی از علائم شایع سرطان ریه نیز محسوب می شود و اغلب اولین علامت آن است.
این درد ممکن است در اثر فشار ناشی از تومور، تحریک ریشه های عصبی، گسترش تومور به استخوان های ستون فقرات یا متاستازهای آدرنال (گسترش سرطان به اندام های کوچکی که در بالای کلیه ها قرار دارند) ایجاد شود.
درد پشت مربوط به سرطان ریه اغلب دارای خصوصیات زیر می باشد :
- در قسمت میانی به سمت بالای پشت رخ می دهد
- در حالت استراحت یا فعالیت تجربه می شود
- هنگام شب و با نفس عمیق بدتر می شود
8. کاهش وزن بی دلیل
کاهش وزن نا خواسته به کاهش 5 درصد از وزن بدن یا بیش از 4.5 کیلوگرم طی یک دوره 6 تا 12 ماهه گفته می شود که در 35 تا 75 درصد افراد مبتلا به سرطان ریه قبل از تشخیص بیماری رخ می دهد.
کاهش وزن در اثر سرطان به دلایل مختلف از کاهش اشتها گرفته تا تغییرات متابولیسم مرتبط با تومور رخ می دهد.
علائم کمتر شایع سرطان ریه
علاوه بر علائم ذکر شده چندین علامت دیگر نیز وجود دارد که اگرچه کمتر شایع هستند اما ممکن است با سرطان ریه مرتبط باشند.
این علائم عبارتند از :
- گرفتگی صدا
- خستگی
- خس خس سینه
- سندرم های پارانئوپلاستیک
- احساس این که مشکلی در بدن وجود دارد
1. گرفتگی صدا
سرطان ریه به چند دلیل ممکن است باعث گرفتگی صدا شود.
به عنوان مثال تومورهای قفسه سینه ممکن است به صورت مستقیم به تارهای صوتی (حنجره) فشار وارد کنند یا گرفتگی صدا می تواند به دلیل فشار روی عصب حنجره عود شونده رخ دهد.
این مسئله به خصوص اگر مداوم باشد باید به طور کامل مورد بررسی قرار بگیرد.
2. خستگی
خستگی ناشی از سرطان که گاهی با سرطان ریه همراه است با خستگی معمولی متفاوت است.
برخی افراد این خستگی را به صورت خستگی کل بدن توصیف می کنند که به راحتی با یک خواب خوب یا یک فنجان قهوه برطرف نمی شود.
3. خس خس سینه
اگرچه بسیاری از افراد خس خس سینه را با آسم مرتبط می دانند اما گاهی علت آن سرطان ریه است که البته به اندازه خس خس ناشی از آسم شایع نیست.
4. سندرم های پارانئوپلاستیک
برخی سرطان‌های ریه موادی شبیه هورمون ترشح می کنند که می توانند به گروه خاصی از علائم منجر شوند.
این علائم که به نام سندرم های پارانئوپلاستیک شناخته شده اند در میان حدود 10 تا 20 درصد از افراد مبتلا به سرطان ریه (اغلب سرطان ریه سلول کوچک) رخ می دهند و معمولا قبل از علائم خود بیماری ایجاد می شوند.
دو مورد از شایع ترین سندرم های پارانئوپلاستیک به نام هیپرکلسمی شناخته می شوند که در آن تومورها (اغلب کارسینوم سلول سنگفرشی) ماده ای ترشح می کنند که سطح کلسیم خون را افزایش می دهد. این مسئله باعث بروز علائمی همچون تشنگی، ضعف عضلانی و گیجی می شود.
سندرم ترشح نا به جای هورمون ضد ادراری نیز وضعیت دیگری است که در آن تومورها ماده ای ترشح می کنند که سطح سدیم خون را کاهش می دهد و باعث سردرد، ضعف و از دست دادن حافظه می شود.
انواع مختلف سندرم پارانئوپلاستیک وجود دارد که می توانند علائم گوناگونی ایجاد کنند. به همین دلیل زمانی که احساس خوبی ندارید باید به پزشک مراجعه کنید.
5. نگرانی درباره وجود مشکلی در بدن
لیست علائم احتمالی سرطان ریه بلند بالا است و موارد مختلف از زانو درد گرفته تا خستگی را در بر می گیرد، اما یکی از موارد مهم که در پزشکی اصطلاح خاصی برای آن وجود ندارد احساس خود فرد است.
بسیاری از بیماران گزارش کرده اند قبل از این که بیماری در آن ها تشخیص داده شود می دانسته اند که مشکلی در بدن آن ها وجود دارد. اگر این مسئله در مورد شما نیز صدق می کند بهتر است به شهود توجه کرده و برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
در بسیاری از موارد ابتلا به سرطان ریه، تاخیر قابل توجهی بین شروع علائم و تشخیص سرطان وجود دارد.
اگر سیگاری نیستید و علائم ذکر شده را مشاهده کرده اید نباید احتمال ابتلا به سرطان ریه را نادیده بگیرید. گفته شده در آمریکا، سرطان ریه در افرادی که هرگز سیگار نمی‌کشند هفتمین علت مرگ و میر ناشی از سرطان محسوب می شود.
بنابراین حتما به پزشک مراجعه کنید، در صورتی که پزشک پس از معاینه ابتلا به سرطان ریه رارد کند یا معتقد باشد رادیوگرافی قفسه سینه برای رد آن کافی است می توانید احتمالات دیگر را در نظر بگیرید.
اگر سیگاری هستید و یک یا چند مورد از علائم ذکر شده را مشاهده کرده اید لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید، حتی اگر مطمئن هستید این علائم به دلیل سیگار کشیدن ایجاد شده است.
مطالعه ای نشان داده افراد سیگاری کمتر از افراد غیر سیگاری با مشاهده علائم هشدار دهنده به پزشک مراجعه می کنند در حالی که تشخیص زود هنگام این بیماری، احتمال درمان موفقیت آمیز را افزایش می دهد.
چه کسانی غربال گری سرطان ریه انجام دهند؟
غربال گری سرطان ریه ممکن است حتی برای افرادی که علائم ندارند ضروری باشد. در افراد زیر غربال گری سرطان ریه از طریق سی تی اسکن قفسه سینه توصیه شده است:
- 50 تا 80 سال سن دارند
- 20 سال سابقه سیگار کشیدن دارند
- در حال حاضر سیگار می کشند یا در 15 سال گذشته آن را ترک کرده اند
- به طور کلی به اندازه کافی سالم هستند که در صورت تشخیص سرطان ریه، درمان را تحمل کرده و از آن بهره مند شوند
غربال گری ممکن است برای افرادی که دارای سایر عوامل خطر زای سرطان ریه می باشند (از جمله قرار گرفتن در معرض رادون، شغل خطرناک و سابقه خانوادگی این بیماری) بسیار مفید باشد.
منبع: verywellhealth
