معده درد عصبی (به انگلیسی: Nervous stomach) وضعیتی شایع است که بسیاری از افراد آن را تجربه می کنند اما در علم پزشکی از آن به عنوان یک بیماری رسمی یا قابل تشخیص یاد نمی شود.
معمولا زمانی که بیمار علائمی مانند حالت تهوع یا نفخ داشته باشد که به هیچ بیماری گوارشی ارتباط نداشته باشد، پزشکان ممکن است به معده درد عصبی مشکوک شوند.
در ادامه قصد داریم درباره معده درد عصبی و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
معده درد عصبی چیست؟
معده درد عصبی از مشکلات شایع است که می تواند با وضعیت عاطفی یا سلامت روانی فرد، سلامت گوارش و روده یا حتی ترکیبی از هر دو مرتبط باشد. همچنین ممکن است عملکرد طبیعی دستگاه گوارش در مواقع استرس زا باشد اما در موارد نادر نشانه مسئله جدی تری در سلامتی می باشد.
در واقع معده درد عصبی یک نمونه از مواردی است که نشان می دهد چگونه احساسات افراد می توانند روی وضعیت سلامتی و بدن آن ها تاثیر بگذارند.
درمان این وضعیت معمولا شامل تکنیک هایی برای کاهش اضطراب، استرس و تنش های عصبی می باشد.
علائم معده درد عصبی
معده درد عصبی می تواند با علائم برخی اختلالات گوارشی همراه باشد که شامل بیماری هایی همچون سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا گاستروانتریت می باشد.
برخی علائم مرتبط با معده درد عصبی عبارتند از :
- نفخ
- تاخیر در تخلیه معده
- اسهال
- گاز
- حالت تهوع
کودکان نیز معمولا علائم معده درد عصبی را تجربه می کنند که ممکن است به گونه متفاوتی توصیف شود. مثلا کودک از رفتن به مدرسه امتناع کند یا به طور مکرر از دل درد شکایت کند بدون این که علائم دیگری از عفونت داشته باشد.
علت معده درد عصبی
سیستم گوارشی دارای سیستم عصبی مخصوص به خود به نام سیستم عصبی روده ای می باشد.
پایانه های عصبی معده برای پاسخ به هورمون های استرس که از مغز منتقل می شوند طراحی شده اند که بخشی از واکنش جنگ یا گریز می باشد. در شرایط استرس زا هورمون های استرس به معده سیگنال می دهند که کندتر عمل کند تا خون بیشتری به قلب، ریه ها و ماهیچه ها پمپاژ شود.
برخی افراد به صورت دائمی سطح بالایی از استرس تجربه می کنند که می تواند به واکنش جنگ یا گریز مکرر در آن ها منجر شود. برخی عوامل تحریک کننده معده درد عصبی مرتبط با استرس عبارتند از :
- رخداد استرس زا در آینده مانند آزمون یا ارائه پروژه و غیره
- مشکلات مالی
- مشکلات رابطه ای یا خانوادگی
- طلاق
- تغییر و تحول در کار
- اسباب کشی
- مرگ یکی از عزیزان
- بیماری مزمن
معده درد عصبی می تواند باعث شود فرد در شکمش حس پرواز پروانه ها (حس شلوغی در معده) داشته باشد یا حتی احساس کند که نیاز به استفراغ کردن دارد.
گاهی این عارضه با سندرم روده تحریک پذیر همراه است اما برخی افراد بدون ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر به معده درد عصبی دچار می شوند.
لازم به ذکر است علائم روده تحریک پذیر باید حداقل به مدت 3 ماه به صورت مداوم ادامه داشته باشد و معمولا با تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی بهبود می یابد.
درمان معده درد عصبی
پزشک با شناسایی عوامل استرس زا در زندگی فرد می تواند درمان معده درد عصبی را شروع کند. به عنوان مثال ممکن است لازم باشد محرک های بالقوه مربوط به مدرسه، شغل، کار، خانواده یا روابط از زندگی فرد حذف شوند.
برخی روش های درمانی معده درد عصبی عبارتند از :
1. مراجعه به روان پزشک
مراجعه به روان پزشک به فرد کمک می کند تا برای کاهش استرس در زندگی خود تغییراتی ایجاد کند. هیچ کس نمی تواند استرس را به طور کامل از بین ببرد، اما روان پزشک در یافتن راه هایی برای مقابله بهتر با استرس به فرد کمک خواهد کرد.
2. دارو درمانی
در برخی موارد ممکن است لازم باشد فرد برای کاهش سطح اضطراب و استرس خود زیر نظر پزشک دارو مصرف کند. درمان اضطراب و افسردگی می تواند به کاهش خطر بروز معده درد عصبی کمک کند.
3. مدیتیشن
مدیتیشن با افزایش تمرکز و ذهن آگاهی اضطراب و استرس را کاهش می دهد. این تکنیک شامل نشستن یا دراز کشیدن در یک اتاق ساکت و تمرکز روی تنفس است. برخی افراد ممکن است برای تمرکز انرژی و کاهش استرس یک مانترا را تکرار کنند.
گفته شده صرف حتی 10 تا 15 دقیقه در روز برای مدیتیشن در کاهش علائم معده درد عصبی مفید می باشد.
4. تغذیه
افراد مبتلا به معده درد عصبی باید از مصرف غذاهایی که باعث تشدید علائم معده درد عصبی می شوند خودداری کنند. از جمله این مواد غذایی می توان به محصولات لبنی و نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، شکلات، نوشابه و چای اشاره کرد.
5. فعالیت های کاهنده استرس
انجام فعالیت های کاهنده استرس مانند ورزش کردن، خاطرات نویسی، مطالعه، گوش دادن به موسیقی یا صحبت با دوستان می تواند کمک کننده باشد.
گاهی اوقات فرد متوجه می شود با کاهش تعداد وظایف و قرارهای کاری در برنامه روزانه خود استرس او تا حد زیادی کاهش می یابد.
6. داروهای طبیعی
برخی داروهای طبیعی مانند زنجبیل به درمان معده درد عصبی کمک می کنند. این گیاه دارویی را می توان به صورت دمنوش، ریشه گیاه یا مکمل غذایی مصرف کرد.
نوشیدن چای نعناع یا بوییدن روغن نعناع نیز ممکن است علائم عصبی معده را کاهش دهد.
علاوه بر موارد ذکر شده، پزشک ممکن است از درمان های خاص با توجه به وضعیت سلامتی فرد استفاده کند.
چشم انداز معده درد عصبی
معده درد عصبی می تواند علائمی مشابه اختلالات مزمن دستگاه گوارش ایجاد کند. اگر فرد این علائم را به طور منظم تجربه کند، پزشک ممکن است به سندرم روده تحریک پذیر مشکوک شود.
درمان هر گونه استرس زمینه ای می تواند به کاهش خطر بروز معده درد عصبی، کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند.
منبع: medicalnewstoday
