علائم نارسایی حاد کلیه چیست؟

نارسایی حاد کلیه که امروزه به نام آسیب حاد کلیه نیز شناخته شده به از دست دادن ناگهانی و اغلب موقتی عملکرد کلیه گفته می شود که می تواند به سرعت طی چند ساعت یا چند روز ایجاد شود.

با توقف عملکرد کلیه ها، مواد زائدی که توسط این اندام از خون فیلتر می شوند تجمع پیدا کرده و مجموعه ای از علائم از جمله کاهش ادرار، حالت تهوع، خستگی، تنگی نفس و تورم به دلیل احتباس مایعات ایجاد می کنند.

در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانه های نارسایی حاد کلیه صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

علائم نارسایی حاد کلیه چیست؟

علائم نارسایی حاد کلیه گاهی ظریف بوده و به سختی احساس می شود و گاهی ممکن است شدید و حتی تهدید کننده زندگی باشد.

علائم شایع نارسایی حاد کلیه

نارسایی حاد کلیه همیشه علامت دار نیست و ممکن است تنها با آزمایش یا تغییرات ناگهانی ادراری تشخیص داده شود. علائم در صورت بروز احتمالا طی یک هفته بعد از آسیب یا گاهی در عرض چند ساعت بروز می کند.

بسیاری از علائم این بیماری مربوط به وضعیتی به نام انسفالوپاتی اورمیک می باشد که در آن انباشته شدن اوره، کراتینین و سایر مواد در خون باعث ایجاد اختلالاتی در مغز می شود. این وضعیت نه تنها روی عملکردهای بدن بلکه روی فرآیندهای ذهنی نیز تاثیر می گذارد.

سایر علائم نیز به دلیل عدم تعادل در سطح پتاسیم یا مایعات رخ می دهد که به صورت مستقیم روی قلب، گردش خون و فشار خون تاثیر می گذارد.

علائم و نشانه های شایع ممکن است شامل موارد زیر باشد :

کاهش ادرار
ورم پا و مچ پا (ادم)
تنگی نفس
خستگی
از دست دادن اشتها
تهوع و استفراغ
ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
درد یا فشار قفسه سینه
خونریزی آسان یا غیر عادی (ناشی از پایین بودن پلاکت ها)
گیجی
تشنج
کما

این بیماری در موارد شدید می تواند به مرگ منجر شود که بیشتر به دلیل عوارض سپسیس، نارسایی تنفسی یا نارسایی اندام های متعدد رخ می دهد.

در مواردی که نارسایی کلیه به دلیل ضربه، عفونت یا جراحی (اغلب جراحی قلب و عروق) ایجاد شده باشد خطر مرگ بیشتر است.

علائم پیش کلیوی

آسیب حاد کلیه می تواند به دلایل مختلف رخ دهد، اما به طور کلی به سه دسته پیش کلیوی (ناشی از کاهش جریان خون به هر دو کلیه)، ذاتی (ناشی از آسیب به کلیه ها) یا پس کلیوی (اغلب به دلیل انسداد مجاری ادراری) طبقه بندی می شود.

شایع ترین علل پیش کلیوی که به نام آزوتمی پیش کلیوی نیز شناخته می شود شامل کم آبی شدید، نارسایی قلبی و سیروز کبدی می باشد که همگی می توانند جریان خون به کلیه ها را مختل کنند.

علل زمینه ای را اغلب می توان با علائم آن ها از یکدیگر تشخیص داد. نمونه هایی از این موارد عبارتند از :

علائم شدید کم آبی ممکن است شامل فرو رفتگی چشم ها، خشکی پوست، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست، خشکی دهان و چشم، ضربان قلب سریع و سرگیجه یا سبکی سر هنگام ایستادن یا نشستن باشد
علائم نارسایی قلبی ممکن است شامل برآمدگی وریدهای گردن، صداهای ترک خوردگی یا تق تق در ریه ها (رال های ریوی)، تاکی کاردی، تپش قلب، تنگی نفس هنگام دراز کشیدن، ورم شکم (آسیت) و سرفه مداوم یا خس خس سینه همراه با خلط صورتی باشد
علائم سیروز کبدی ممکن است شامل آسیت، زردی چشم و پوست (زردی)، سیاهرگ‌ های عنکبوتی (آنژیوم عنکبوتی)، ادرار با بوی شیرین یا آمونیاکی و سیاهرگ‌ های متورم در سطح شکم و به صورت شعاعی اطراف ناف باشد

علائم نارسایی کلیه ذاتی

شایع ترین علل نارسایی کلیه ذاتی، آسیب دیدن کلیه به دلیل بیماری هایی همچون گلومرولونفریت، نکروز توبولار حاد و نفریت بینابینی حاد می باشد.

از جمله علائم متمایز کننده می توان به موارد زیر اشاره کرد :

گلومرولونفریت : یا التهاب رگ های خونی در کلیه ها ممکن است علائمی مانند ادرار صورتی یا خونی (هماچوری)، ادرار کف آلود ناشی از پروتئین اضافی (پروتئینوری) و تورم صورت، دست ها، پاها و شکم ایجاد کند
نکروز توبولار حاد: وضعیتی که در آن بافت های کلیه به دلیل کمبود اکسیژن از بین رفته و می تواند با علائمی مانند درد عمیق و دائمی عضلانی، اسپاسم عضلانی، احساس سوزن سوزن شدن (نوروپاتی)، تورم عمومی بدن، گیجی و هذیان همراه باشد
نفریت بینابینی حاد: تورم بافت بین لوله‌ های کلیه (اغلب به دلیل واکنش دارویی یا بیماری های خود ایمنی) ممکن است با تب، هماچوری، ورم عمومی بدن، استفراغ، گیجی و بثورات پوستی (اگر مربوط به دارو باشد) همراه باشد

علائم پس کلیوی

شایع ترین علت پس کلیوی انسداد مجاری ادراری است که می تواند به دلیل بزرگ شدن غده پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات)، سنگ کلیه، سنگ مثانه یا سرطان کلیه، مثانه یا پروستات رخ دهد.

علائم هیپرپلازی خوش خیم پروستات عبارتند از :

چکه کردن بعد از دفع ادرار
شب ادراری
تکرر ادرار
عدم تخلیه کامل مثانه
نیاز فوری به ادرار کردن
جریان ادراری ضعیف

علائم سنگ کلیه و سنگ مثانه عبارتند از :

درد شدید زیر شکم یا پهلو
هماچوری یا خون در ادرار
کدر بودن ادرار
احساس سوزش هنگام ادرار کردن
مشکل در ادرار کردن
درد یا ناراحتی در بیضه ها یا آلت تناسلی مردان

علائم سرطان نیز ممکن است شامل موارد زیر باشد :

کاهش وزن
هماچوری
سوزش ادراری
نیاز فوری به ادرار کردن
جریان ضعیف ادرار
مشکل در دفع ادرار
درد در یک طرف کمر
درد استخوان

چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟

گاهی نارسایی حاد کلیه بدون علامت است و زمانی که فرد برای سایر بیماری ها به پزشک مراجعه کرده تشخیص داده می شود. با این حال علائم خاصی وجود دارد که ممکن است نشان دهنده نارسایی حاد کلیه باشد.

توصیه می شود در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید :