آرنج تنیس بازان (به انگلیسی: Tennis elbow) نوعی عارضه دردناک است که طی آن تاندون هایی که عضلات ساعد را به بخش بیرونی آرنج متصل می کنند دچار التهاب می شوند.
این وضعت اغلب به دلیل استفاده بیش از حد از عضلات و تاندون های ساعد و اطراف مفصل آرنج رخ می دهد و تنها به ورزش تنیس اختصاص ندارد اما بازیکنان تنیس به دلیل استفاده مکرر از عضلات این ناحیه بیشتر در معرض آن قرار دارند، به طوری که گفته شده نیمی از تنیس بازان در دوران حرفه ای خود آرنج این عارضه را تجربه خواهند کرد.
در ادامه قصد داریم درباره آرنج تنیس بازان و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
آرنج تنیس بازان چیست؟
آرنج تنیس بازان که به نام اپیکوندیلیت جانبی نیز شناخته شده نوعی التهاب دردناک در ناحیه مفصل آرنج است که به دلیل پارگی های کوچک در تاندون های متصل کننده ساعد به قسمت خارجی آرنج رخ می دهد. این عارضه نتیجه استفاده بیش از حد و مکرر از ساعد و حرکت اشتباه مچ دست می باشد.
درد در بخش بیرونی (جانبی) آرنج حس می شود که ممکن است به پشت ساعد نیز سرایت کند و اغلب زمانی که فرد دست خود را صاف یا کاملا باز می کند احساس می شود.
آرنج تنیس بازان اغلب در سنین بین 30 تا 50 سال رخ می دهد.
علائم آرنج تنیس بازان
شایع ترین علامت آرنج تنیس بازان درد مکرر در قسمت خارجی بخش بالای ساعد (درست زیر خمیدگی آرنج) می باشد که ممکن است در قسمت پایین به سمت مچ دست نیز احساس شود.
زمانی که فرد بازوی خود را بلند یا خم می کند یا هنگام انجام کارهایی همچون نوشتن یا گرفتن اجسام کوچک در دست ممکن است درد ایجاد شود. علاوه بر این پیچاندن ساعد هنگام چرخاندن دستگیره در یا کشیدن کامل ساعد می تواند به درد منجر شود.
علت آرنج تنیس بازان
علت آرنج تنیس بازان تکرار حرکات نادرست دست می باشد که می تواند به پارگی های کوچک در تاندون اتصال دهنده در آرنج منجر شود. در ورزش تنیس این وضعیت به دلیل حرکات مکرر و فشار ناشی از ضربه زدن به توپ با راکت رخ می دهد.
گاهی ورزشکار هنگام ضربه زدن به توپ تنیس از روش نادرستی استفاده می کند، به همین دلیل به جای حرکت مفصل آرنج یا شانه، مچ دست حرکت داده می شود و نتیجه آن افزایش فشار روی تاندون ها و تحریک و التهاب آن ها می باشد.
اکثر مواقع به دلیل مشکلات ایجاد شده در این تاندون ها، عضلات اکستنسور که وظیفه راست (صاف) کردن مچ دست را بر عهده دارند دردناک می شوند.
آرنج تنیس بازان با کشیدگی انگشت ها و مچ دست نیز ارتباط دارد.
سایر علل
آرنج تنیس بازان بر خلاف نام آن به هر گونه صدمه به تاندون مورد نظر در اثر استفاده بیش از حد اشاره دارد و می تواند به دنبال فعالیت های روزمره زیر نیز رخ دهد :
- استفاده از قیچی
- برش دادن مواد غذایی
- باغبانی
- فعالیت های ورزشی که بر اساس حرکات پرتابی هستند
- شنا
- کارهای دستی که در آن ها به چرخاندن یا بلند کردن مکرر مچ دست نیاز است مانند لوله کشی، تایپ یا کار با آجر
این عارضه در برخی موارد به دلایل نا معلوم رخ می دهد.
تشخیص آرنج تنیس بازان
برای تشخیص ابتلا به آرنج تنیس بازان تست ساده ای وجود دارد که همه افراد می توانند در خانه انجام دهند.
برای انجام این تست پشت یک صندلی ایستاده و دست های خود را روی بخش بالای پشتی صندلی قرار دهید، سپس سعی کنید با کف دست ها و آرنج های کشیده و رو به پایین صندلی را بلند کنید. در صورتی که با این کار در بخش بیرونی آرنج احساس درد داشته باشید احتمالا به آرنج تنیس بازان دچار شده اید.
گاهی اوقات برای رد سایر بیماری های احتمالی و جدی تر مانند آرتریت یا آسیب دیدگی مفصل آرنج به اسکن اشعه ایکس یا ام آر آی نیاز است، اگرچه تصویر برداری به ندرت انجام می شود.
پزشک معمولا قبل از هر گونه سوال درباره محل و ماهیت درد از چندین حرکت خاص دست برای تشخیص استفاده می کند که در اغلب موارد، اطلاعات کافی برای تشخیص قطعی این بیماری ارائه خواهند داد.
تکنیک ام آر آی تصویر دقیق تری نسبت به اشعه ایکس ارائه می دهد و در آن بافت های نرم، عضلات و تاندون های داخل دست مشخص می شوند. در صورتی که درد آرنج خارجی پس از یک سال استفاده از درمان های غیر جراحی بهبود پیدا نکند ممکن است از این تصویر برداری برای بررسی دقیق تر استفاده شود.
الکترومیوگرافی تکنیک دیگری است که برای تشخیص فشردگی اعصاب مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان آرنج تنیس بازان
روش های مختلفی برای درمان خانگی و پزشکی آرنج تنیس بازان وجود دارد، از جمله :
- استراحت : استراحت دادن دست اهمیت زیادی دارد و باعث می شود پارگی های تاندون بهبود پیدا کنند. بازیکنان تنیس برای درمان موارد جدی تر از یخ، داروهای ضد التهاب، ماساژ بافت نرم، تمرینات کششی و اولترا سوند درمانی استفاده می کنند
- فیزیوتراپی : فیزیوتراپیست ها معمولا به بازیکنان ورزش های راکتی توصیه می کنند عضلات شانه، بخش بالای بازو و شکم خود را تقویت کنند. این کار به کاهش حرکات عضلات اکستنسور مچ در حین حرکت دادن شانه و بازو کمک کند
- تکنیک های ماساژ یخ و تحریک عضلات : این تکنیک ها به بهبود وضعیت عضلات کمک می کنند
- بستن ساعد : حمایت از ناحیه ساعد به تنظیم مجدد فیبرهای ماهیچه ای و کاهش فشار روی ناحیه کمک می کند. پزشک ممکن است توصیه کند فرد به مدت 2 تا 3 هفته از آتل برای استراحت دادن به آرنج استفاده کند
- تزریق استروئید : در مواردی که علائم بسیار دردناک هستند و حرکت دست به سختی امکان پذیر است ممکن است تزریق استروئید تجویز شود. پس از تزریق لازم است به دست استراحت داده و از وارد آمدن فشار زیاد به آن جلوگیری شود
سایر درمان های غیر جراحی
گزینه های دیگر شامل تزریق بوتاکس و تکنیک ESWT می باشد. در تکنیک ESWT با فرستادن امواج صوتی به آرنج روند بهبود آغاز می شود.
گرما درمانی، لیزر درمانی سطح کم توان، کار درمانی و درمان نقاط ماشه ای از دیگر گزینه ها هستند.
یکی از روش های درمانی جدید تزریق پلاسمای غنی از پلاکت است که از خون بیمار تهیه شده و حاوی پروتئین هایی می باشد که به بهبود وضعیت کمک می کنند، مطالعات در این زمینه ادامه دارد.
عمل جراحی
در موارد نادر در صورتی که درمان های غیر جراحی طی 6 تا 12 ماه علائم را بر طرف نکنند ممکن است از عمل جراحی برای برداشتن بخش آسیب دیده تاندون استفاده شود، اگرچه 80 تا 95 درصد بیماران بدون نیاز به عمل جراحی بهبود می یابند.
برای جلوگیری از آسیب بیشتر به تاندون ها استفاده از بریس بازو یا آتل مچ هنگام کار کردن با دست مفید خواهد بود و می توان هنگام استراحت یا خواب آن ها را از دست بیرون آورد. برای انتخاب بهترین مدل بریس یا آتل با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت کنید.
تمرینات
حرکات کششی و تقویتی با استفاده از وزنه یا نوارهای کشی می تواند به درمان آرنج تنیس بازان کمک کند. این موارد برای افزایش قدرت جهت در دست گرفتن اجسام بدون احساس درد و همچنین افزایش قدرت ساعد مفید هستند.
برخی منابع تمرینات با کمک دمبل را توصیه می کنند که گفته شده به آماده سازی عضلات در بیماران مبتلا به آرنج تنیس بازان کمک کرده است.
تمرینات ورزشی در این بیماران برای بازیابی قدرت عضلانی و کاهش درد اهمیت زیادی دارد و مهم ترین بخش در کنترل علائم، مداومت در انجام حرکات کششی و وزنه برداری است. توصیه می شود برای این منظور با وزنه های سبک تر شروع کرده و به مرور آن ها را افزایش دهید تا زمانی که بتوانید ده وزنه بلند کنید.
از تمرینات ساده برای بهبود علائم آرنج تنیس بازان می توان به تمرین پیچاندن حوله اشاره کرد که به صورت زیر انجام می شود :
- روی صندلی بنشینید و حوله ای را رول کرده در دست بگیرید. در این حالت شانه ها باید شل باشند
- سپس حوله را با هر دو دست در جهت مخالف بچرخانید گویی می خواهید آب آن را بگیرید
- 10 بار این حرکت را انجام داده و سپس در جهت دیگر 10 بار تکرار کنید
پیشگیری از آرنج تنیس بازان
برای کاهش خطر ابتلا به آرنج تنیس بازان لازم است حین ورزش یا انجام تمرینات و فعالیت های مختلف به تکنیک های حرکتی توجه شود.
توصیه می شود هنگام حمل بارهای سنگین، وزن را روی عضلات بزرگ کتف و بخش بالای دست پخش کنید (نه عضلات کوچک تر مچ دست و آرنج).
گرم کردن قبل از شروع ورزش هایی که در آن ها حرکات مکرر دست انجام می شود (مانند تنیس یا اسکواش) ضروری است. کشش ملایم عضلات دست به جلوگیری از آسیب دیدگی کمک می کند.
هنگام ورزش سعی کنید از تجهیزات ورزشی یا راکت های سبک با دسته بزرگ تر استفاده کنید تا فشار به تاندون ها کاهش یابد. توجه داشته باشید توپ های تنیس دمپ و توپ های قدیمی تر فشار غیر ضروری زیادی به دست وارد می کنند.
با افزایش قدرت عضلات ساعد نیز می توان از بروز آرنج تنیس بازان پیشگیری کرد.
منبع: medicalnewstoday
