علائم سل چیست؟

بیماری سل از بیماری های باکتریایی جدی است که معمولا از ریه شروع شده و گاهی به سایر بخش های بدن از جمله کلیه ها، استخوان ها، مغز و غیره گسترش پیدا می کند.

افرادی که به سل نهفته مبتلا هستند هیچ علامتی تجربه نمی کنند زیرا بدن آن ها به طور دائم در حال کنترل باکتری هایی است که فرد به آن آلوده شده، با این حال زمانی که سیستم ایمنی بدن به اندازه کافی قوی نباشد سل نهفته به سل فعال تبدیل خواهد شد که شایع ترین علامت آن سرفه مداوم و گاه همراه با خلط شبیه خون می باشد.

در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانه های سل صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

علائم شایع سل

اکثر موارد ابتلا به سل در ریه ها ایجاد شده و در همان جا باقی می ماند که به آن سل ریوی گفته می شود. علائم سل ریوی فعال عبارتند از :

سرفه ای که بیش از 3 هفته طول بکشد
سرفه ای که خلط سبز یا زرد تولید می کند و گاهی رگه های خون در آن دیده شود
تنگی نفس یا درد قفسه سینه
خستگی
از دست دادن اشتها و کاهش وزن
تعریق شبانه
تب

علائم نادر سل

گاهی اوقات سل فعال به خارج از ریه ها سرایت کرده و به غدد لنفاوی، کلیه ها، استخوان ها، مغز، حفره شکمی، غشای اطراف قلب (پریکارد)، مفاصل (به خصوص مفاصل تحمل کننده وزن مانند باسن و زانو) و اندام های تناسلی گسترش می یابد.

علائم این وضعیت که به آن سل خارج ریوی گفته می شود به ناحیه درگیر بستگی دارد و می تواند شامل موارد زیر باشد :

1. غدد لنفاوی

با سرایت سل به غدد لنفاوی که ریه ها را تخلیه می کنند، این غدد ممکن است به قدری بزرگ شوند که به لوله های برونش فشار وارد آورده و به عوارضی همچون سرفه و احتمالا تخریب ریه منجر شوند.

در صورتی که باکتری های عامل بیماری به غدد لنفاوی گردن گسترش پیدا کنند ممکن است موجب ترشح چرک از ناحیه شوند.

2. کلیه ها

زمانی که عفونت سل روی کلیه ها تاثیر بگذارد می تواند به تب، درد پشت و گاهی خون در ادرار منجر شود. همچنین عفونت معمولا به مثانه سرایت کرده و باعث دفع ادرار دردناک و مکرر می شود.

3. مغز

در صورتی که مغز درگیر بیماری سل شود مننژیت سل رخ می دهد که می تواند به مرگ بیمار منجر شود. در کشورهای توسعه یافته این عارضه بیشتر در افراد مسن یا افراد با سیستم ایمنی ضعیف رخ می دهد.

برخی علائم مننژیت سل شامل تب، سردرد دائمی، سفتی گردن، حالت تهوع و خواب آلودگی می باشد که می تواند به کما منجر شود.

4. پریکارد

در پریکاردیت سل، پریکارد قلب ضخیم شده و گاهی مایع به فضای بین پریکارد و قلب نشت می کند. این مسئله می تواند به تضعیف قلب، ورم رگ های گردن و مشکل در تنفس منجر شود.

5. دستگاه تناسلی

سل گاهی به اندام تناسلی سرایت می کند که در مردان به بزرگ شدن کیسه بیضه و در زنان به درد لگن و بی نظمی قاعدگی منجر شده و خطر بارداری خارج رحمی (که در آن تخمک خارج از رحم کاشته می شود) را افزایش می دهد.

سایر علائم بیماری سل

برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به سل قرار دارند و لازم است با تمام علائمی که نشان دهنده ابتلا به سل می باشد آشنا شوند، از جمله :

1. افراد مبتلا به اچ آی وی

از زمان شیوع ایدز در دهه 1980 تاکنون تعداد موارد ابتلا به سل به طرز چشمگیری افزایش یافته زیرا عفونت اچ آی وی سیستم ایمنی بدن را سرکوب و کنترل باکتری سل را برای بدن دشوارتر می کند.

گفته شده سل یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در مبتلایان به اچ آی وی در سراسر جهان محسوب می شود.

2. زنان باردار

نوزادان متولد شده از زنان مبتلا به سل درمان نشده ممکن است وزن کمتری نسبت به حالت طبیعی داشته باشند و حتی با این بیماری به دنیا بیایند. به همین دلیل در صورتی که احتمال ابتلا به سل در زنان باردار در حد متوسط تا زیاد وجود داشته باشد لازم است تحت درمان قرار بگیرند.

علاوه بر این افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت سل فعال و عوارض مرتبط به آن قرار دارند.