سل استخوان چیست؟

سل استخوان چیست؟
سل استخوان چیست؟

سل استخوان (به انگلیسی: Bone tuberculosis) یکی از انواع بیماری سل است که روی استخوان های کشیده و مفاصل تاثیر گذاشته و در اکثر موارد ستون فقرات را درگیر می کند.

زمانی که بیماری سل به استخوان های فرد سرایت کند به سل استخوان منجر می شود که متاسفانه تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسد معمولا قابل تشخیص نمی باشد.

در ادامه قصد داریم درباره سل استخوان و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

سل استخوان چیست؟

همان طور که می دانید سل نوعی بیماری عفونی شدید و جدی است که توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود و یکی از 10 بیماری اصلی عامل مرگ و میر در سطح جهان به شمار می رود.

سل در کشورهای در حال توسعه بسیار شایع اما اغلب قابل پیشگیری می باشد و در صورت تشخیص زود هنگام معمولا به خوبی درمان می شود.

این بیماری در درجه اول روی ریه ها اثر می گذارد اما در برخی موارد می تواند به سایر بخش های بدن نیز سرایت کند که در این صورت به آن سل خارج ریوی گفته می شود. از انواع نادر سل خارج ریوی می توان به سل استخوان و مفاصل اشاره کرد.

سل استخوان در واقع نوعی سل است که روی ستون فقرات، استخوان های کشیده و مفاصل اثر می گذارد و در اغلب موارد ستون فقرات را درگیر می کند اگرچه می تواند روی هر استخوانی اثر بگذارد.

یکی از انواع شایع سل استخوان ستون فقرات بیماری پات نام دارد.

علت سل استخوان

سل استخوان زمانی رخ می دهد که فرد به بیماری سل مبتلا شده و بیماری اش به خارج از ریه ها و استخوان ها گسترش پیدا کند.

همان طور که می دانید سل معمولا از طریق هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. این باکتری بعد از وارد شدن به بدن فرد می تواند از طریق خون از ریه ها یا غدد لنفاوی به سمت استخوان ها، ستون فقرات یا مفاصل حرکت کند.

سل استخوان به دلیل وجود عروق قوی در مرکز استخوان های بلند و مهره ها معمولا از این نواحی شروع می شود. این نوع سل نسبتا نادر است اما طی چند دهه اخیر، به دلیل افزایش ابتلا به ایدز شیوع آن در کشورهای در حال توسعه تا حدی افزایش یافته است.

متاسفانه سل استخوان به سختی تشخیص داده می شود و عدم درمان آن می تواند به مشکلات جدی و شدید در فرد منجر شود.

علائم سل استخوان

تشخیص علائم سل استخوان تا زمانی که بیماری به مراحل پیشرفته نرسد چندان آسان نیست و به خصوص تشخیص سل نخاعی به دلیل عدم وجود درد در مراحل اولیه بسیار دشوار است. به همین دلیل بیماری معمولا زمانی تشخیص داده می شود که علائم بسیار شدید بوده و سل در مراحل پیشرفته قرار دارد.

علاوه بر این گاهی فرد بدون آن که خودش اطلاع داشته باشد به سل ریوی مبتلا است و به مرور این بیماری به نواحی دیگر بدنش گسترش می یابد.

با همه این ها افراد مبتلا به سل استخوان گاهی علائمی تجربه می کنند که آگاهی از آن ها می تواند به تشخیص زودتر کمک کند، برخی از این علائم عبارتند از :

  • کمر درد شدید
  • ورم
  • سفتی، سختی
  • آبسه

برخی علائم سل استخوان در مراحل پیشرفته عبارتند از :

  • عوارض عصبی
  • پاراپلژی یا فلج
  • کوتاه شدن دست و پا در کودکان
  • ناهنجاری های استخوانی

علاوه بر این بیماران مبتلا به سل استخوان ممکن است علائم طبیعی سل را داشته یا نداشته باشند که می تواند شامل موارد زیر باشد :

  • خستگی
  • تب
  • تعریق شبانه
  • کاهش وزن

درمان سل استخوان

اگرچه سل استخوان می تواند به برخی عوارض جانبی دردناک منجر شود اما در صورتی که برنامه دارویی مناسب در پیش گرفته شود آسیب های ناشی از آن معمولا برگشت پذیر خواهد بود.

به طور کلی دارو درمانی اولین خط دفاعی در برابر این بیماری است و دوره درمان می تواند از 6 تا 18 ماه طول بکشد. برخی درمان های موجود عبارتند از :

  • داروهای ضد سل مانند ریفامپیسین، ایزونیازید، اتامبوتول و پیرازینامید
  • عمل جراحی

در بسیاری از موارد عمل جراحی ستون فقرات مانند لامینکتومی ضروری است.

همچنین بخوانید : علائم سل چیست؟

منبع: healthline