بیماری های تیروئید از جمله بیماری های شایع هستند که انواع مختلفی داشته و با علائمی همچون تغییرات خواب، تغییرات وزن و مشکلات روده ای همراه هستند. این علائم گاهی با هم هم پوشانی دارند اما نحوه ظاهر شدن آن ها از یک بیماری با دیگری تفاوت دارد.
به عنوان مثال علائم پرکاری تیروئید و علائم کم کاری تیروئید که دو نوع شایع در خانواده بیماری های تیروئید هستند با این که روی سیستم های یکسانی در بدن اثر می گذارند اما اغلب با هم متضاد هستند.
همچنین مشکلات تیروئیدی دیگر مانند گواتر، سرطان تیروئید و نسخه های خاص کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید، مانند بیماری گریوز، می توانند علائم دیگری ایجاد کنند که منحصر به فرد بوده یا در آن ها بیشتر دیده می شوند.
در ادامه قصد داریم درباره تفاوت علائم کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
مقایسه علائم کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید
علائم شایع
هیچ علامت یا مجموعه ای از علائم وجود ندارد که با کمک آن ها بتوان پرکاری تیروئید را از کم کاری تیروئید تشخیص داد. در واقع این دو بیماری می توانند نواحی یا سیستم های مشابهی از بدن را به روش های مختلف تحت تاثیر قرار دهند.
برخی از این علائم عبارتند از :
1. تغییرات وزن
تغییر وزن بی دلیل می تواند نشانه کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید باشد، به این صورت که :
- در کم کاری تیروئید ممکن است وزن افزایش یابد و فرد با وجود ورزش کردن و کاهش مصرف کالری نتواند وزن خود را کاهش دهد
- در پرکاری تیروئید ممکن است فرد با وجود این که مثل همیشه غذا می خورد، باز هم دچار کاهش وزن شود و حتی با افزایش کالری دریافتی نتواند کاهش وزن خود را کنترل کند
با همه این ها ممکن است فرد کم کاری تیروئید داشته باشد و دچار کاهش وزن شود یا نتواند وزن اضافه کند یا ممکن است به پرکاری تیروئید مبتلا باشد و حتی با یک رژیم غذایی سالم و ورزش نتواند وزن خود را کاهش دهد.
2. مشکلات دمای بدن
حساسیت به دما می تواند نشانه هر دو نوع بیماری تیروئید باشد، به این صورت که :
- فرد مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است احساس عدم تحمل سرما داشته باشد
- فرد مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است با وجود دمای طبیعی محیط، احساس گرما و تعریق داشته باشد
3. خستگی و مشکلات خواب
مشکلات خواب و خستگی عمومی از موارد شایعی هستند که افراد مبتلا به مشکلات تیروئید تجربه می کنند و گاهی این مسئله به قدری شدید می شود که روی زندگی روزمره فرد تاثیر زیادی می گذارد.
- در کم کاری تیروئید فرد حتی بعد از 8 ساعت (یا بیشتر) خوابیدن با حالت خستگی از خواب بیدار می شود. چرت های طولانی دارد و در روزهای تعطیل مدام می خوابد
- در پرکاری تیروئید فرد به سختی به خواب می رود، در طول شب چندین بار از خواب بیدار می شود و هنگام خواب دچار تپش قلب یا اضطراب می شود
4. مشکلات روحی و روانی
افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات خلقی می تواند با مشکلات تیروئید مرتبط باشد، به این صورت که:
- در کم کاری تیروئید ممکن است فرد دارای علائم افسردگی باشد یا نوعی افسردگی داشته باشد که به داروهای ضد افسردگی پاسخ نمی دهد
- در پرکاری تیروئید ممکن است فرد دچار اضطراب، اختلال هراس یا حملات هراس شود
5. ناراحتی یا ناهنجاری های گردن یا گلو
علائم زیر می تواند با پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید، بیماری خود ایمنی تیروئید، ندول ها، گواتر و سرطان تیروئید مرتبط باشد :
- احساس ورم یا پر بودن در ناحیه گردن
- بزرگ شدن گلو
- درد گوش و فک
- مشکل در پوشیدن لباس یقه اسکی یا کراوات
- مشکل در بلع یا تنفس
- حساس شدن ناحیه گردن
- خشن شدن صدا
ورم گردن اغلب نشانه ای از بیماری تیروئید است اما می تواند نشان دهنده موارد جدی تری همچون انواع خاصی از سرطان ها، عفونت ها یا بیماری های عصبی باشد.
در صورت بزرگ شدن بخشی از گردن فورا با پزشک خود مشورت کنید.
6. تغییرات مو، پوست و ناخن
مو، پوست و ناخن ها در برابر عدم تعادل هورمون تیروئید آسیب پذیر هستند. به عنوان مثال در کم کاری تیروئید ممکن است فرد علائم زیر را تجربه کند :
- موهای شکننده، زبر و خشک
- ریزش مو به خصوص در لبه بیرونی ابروها
- پوست ضخیم، خشک و پوسته پوسته به خصوص در پاشنه یا زانو و آرنج
- ناخن های شکننده، نازک یا مات
فرد مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است علائم زیر را تجربه کند :
- ریزش موی شدید
- نازک شدن موها
- افزایش حساسیت و صافی پوست
- بثورات پوستی غیر طبیعی
7. مشکلات روده ای
زمانی که افراد دچار مشکلات گوارشی می شوند احتمالا آخرین چیزی که ممکن است به ذهن آن ها خطور کند ابتلا به بیماری تیروئید است، با این حال علائم گوارشی در این بیماری ها رایج هستند، به این صورت که :
- در کم کاری تیروئید ممکن است فرد یبوست شدید یا طولانی مدت داشته باشد که با روش های درمانی موجود بهبود نمی یابد
- در پرکاری تیروئید ممکن است اسهال، مدفوع شل یا سندرم روده تحریک پذیر داشته باشد
8. بی نظمی قاعدگی یا مشکلات باروری
بیماری های تیروئید به خصوص کم کاری تیروئید می تواند خطر نا باروری را افزایش و احتمال موفقیت روش های کمک باروری را کاهش دهد. همچنین گاهی در سقط های مکرر نقش دارد.
بی نظمی قاعدگی نیز در این بیماری شایع است، به این صورت که :
- در کم کاری تیروئید ممکن است فرد دچار پریود سنگین تر یا دردناک تر از حالت عادی باشد یا فاصله بین دوره های پریود او کاهش پیدا کند
- در پرکاری تیروئید ممکن است دوره های کوتاه مدت، جریان قاعدگی سبک، به ندرت پریود شدن یا توقف کامل آن رخ دهد
9. مشکلات چشمی و تغییرات بینایی
برخی علائم و تغییرات مرتبط با چشم در کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید و بیماری گریوز رایج هستند.
برخی از این علائم شایع عبارتند از :
- خشکی چشم
- احساس وجود شن در چشم
- تاری دید
- قرمزی چشم
- چشم های متورم، پف کرده یا آب ریزش چشم
- حساسیت به نور
- دو بینی
- بیرون زدگی چشم که از بارزترین علائم گریوز است
- لید لگ که در آن هنگامی که فرد به پایین نگاه می کند پلک بالایی به آرامی چشم ها را دنبال نمی کند
10. مشکلات شناختی
مه مغزی اصطلاحی است که برای توصیف گروهی از علائم شناختی استفاده می شود و از علائم شایع کم کاری تیروئید به شمار می رود. مه مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه کوتاه مدت و بلند مدت
- فراموشی
- عدم تمرکز
- احساس سردرگمی و بی خبر بودن از محیط اطراف
- مشکل در روشن و درست فکر کردن
11. مشکلات اسکلتی عضلانی
زمانی که فرد به کم کاری تیروئید مبتلا است ممکن است در عضلات و مفاصلش به خصوص در دست و پاها احساس درد داشته باشد. دردهای فیبرومیالژیا نیز در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید شایع است.
در پرکاری تیروئید ممکن است درد یا ضعف غیر طبیعی در دست و ساق پا وجود داشته باشد.
به علاوه در کم کاری تیروئید خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال در دست ها افزایش می یابد که می تواند باعث ضعف و درد در ساعد، مچ، دست ها و انگشتان شود.
تونل تارسال بیماری مشابه دیگری است که با علائمی همچون ضعف و درد در ساق پا، مچ پا و انگشتان پا همراه می باشد.
به طور کلی درد از علائم شایع بیماری های تیروئید است که اغلب نادیده گرفته می شود.
علائم نادر
اگرچه علائم زیر نسبت به آن چه قبلا اشاره کردیم کمتر شایع هستند اما نباید از آن ها غافل شد. در برخی موارد این علائم اولین نکاتی هستند که باید در مورد تشخیص تیروئید بررسی شود.
کم کاری تیروئید
- سطح کلسترول بالا : افرادی که سطح کلسترول بالایی دارند، به خصوص زمانی که این مسئله با رژیم غذایی، ورزش یا داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین ها بهبود نیابد ممکن است به کم کاری تیروئید مبتلا باشند
- میگزدم : این عارضه پوستی می تواند در کم کاری تیروئید شدید رخ دهد که شامل رسوب بیشتر اسید هیالورونیک در لایه زیرین پوست می باشد و باعث ضخیم شدن مو و پوست، پف صورت یا کل بدن، بزرگ شدن زبان و گرفتگی صدا می شود
پرکاری تیروئید
- سطح کلسترول پایین : سطوح پایین کلسترول که با رژیم غذایی، وزن و ورزش ارتباطی ندارد ممکن است نشانه پرکاری تیروئید باشد
- افتالموپاتی گریوز : این وضعیت به راحتی با بیرون زدگی چشم تشخیص داده می شود. در این حالت وقتی پلک ها بسته است ممکن است چشم ها کاملا پوشیده نشده باشد
- بثورات : دو نوع بثورات غیر طبیعی مرتبط با پرکاری تیروئید و بیماری گریوز وجود دارد که عبارتند از :
– میگزدم پرتی بیال که به نام درموپاتی تیروئید نیز شناخته شده و می تواند روی پوست ساق پا ظاهر شود
– بثورات ناهموار میلیاریا که می تواند روی صورت ظاهر شود
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
افرادی که علائم بیماری های تیروئید را تجربه می کنند لازم است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند. پزشک در این موارد ابتدا معاینه فیزیکی کامل انجام داده و درباره جزئیات علائم از فرد سوالاتی می پرسد.
همچنین برای بررسی سطح تیروئید آزمایش خون توصیه می شود. خوشبختانه پرکاری و کم کاری تیروئید با کمک دارو درمانی به صورت موثر قابل درمان می باشند.
منبع: verywellhealth
