فواید اهدای خون بر هیچکس پوشیده نیست. به گفته صلیب سرخ آمریکا، یک اهدای خون می تواند جان سه نفر را نجات دهد و در هر دو ثانیه یک نفر در ایالات متحده به خون نیاز دارد.
به نظر می رسد که اهدای خون فقط به نفع گیرندگان خون نیست. علاوه بر مزایایی که از کمک به دیگران به دست می آید، مزایای سلامتی نیز برای اهداکنندگان وجود دارد.
در ادامه این مقاله با فواید دارویی و درمانی اهدای خون برای سلامتی بدن و همچنین معایب آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای اهدای خون برای سلامتی بدن
اهدای خون برای سلامت روحی و جسمی شما فواید زیادی دارد. طبق گزارش بنیاد سلامت روان کمک به دیگران می تواند به موارد زیر کمک کند :
- کاهش استرس
- بهبود رفاه عاطفی
- بهبود سلامت جسمانی
- کمک به خلاص شدن از شر احساسات منفی
- ایجاد حس تعلق و کاهش انزوا
تحقیقات شواهد بیشتری از فواید سلامتی که به طور خاص از اهدای خون ناشی می شود، پیدا کرده است.
رایگان چکاپ می کنید
برای اهدای خون، باید تحت معاینه قرار بگیرید. یک کارمند آموزش دیده چکاپ سلامتی را انجام می دهد. آن ها موارد زیر را بررسی می کنند :
- نبض
- فشار خون
- دمای بدن
- سطح هموگلوبین
این معاینه فیزیکی رایگان می تواند اطلاعاتی در مورد سلامتی شما ارائه دهد. در واقع می تواند به طور موثر مشکلاتی را که می تواند نشان دهنده یک وضعیت پزشکی زمینه ای یا عوامل خطر برای بیماری های خاص باشد، تشخیص دهد.
خون شما نیز برای چندین بیماری آزمایش می شود :
- هپاتیت B
- هپاتیت C
- اچ آی وی
- عفونت ویروس نیل غربی
- سیفلیس
- تریپانوزوما کروزی
آیا اهدای خون خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد؟
تحقیقات در مورد اینکه آیا اهدای خون واقعا خطر بیماری قلبی و حمله قلبی را کاهش می‌دهد یا خیر، متفاوت است.
یک مطالعه در سال 2017 نشان می دهد که اهدای خون منظم با افزایش خطر بیماری قلبی ناشی از سطوح نامطلوب کلسترول مرتبط است.
با این حال، طبق یک منبع معتبر در سال 2013، اهدای خون به طور منظم ممکن است ذخایر آهن را کاهش دهد. این ممکن است خطر حمله قلبی را کاهش دهد. اعتقاد بر این است که ذخایر بالای آهن بدن خطر حمله قلبی را افزایش می دهد.
تصور می شد اهدای خون منظم فشار خون را کاهش می دهد اما یک مطالعه در سال 2017 نشان می دهد که این مشاهدات فریبنده هستند و یک پاسخ فیزیولوژیکی واقعی نیستند.
عوارض و مضرات اهدای خون
اهدای خون برای بزرگسالان سالم بی خطر است. خطر ابتلا به بیماری وجود ندارد. برای هر اهدا کننده از تجهیزات جدید و استریل استفاده می شود.
برخی از افراد ممکن است پس از اهدای خون احساس تهوع، سبکی سر یا سرگیجه داشته باشند. اگر این اتفاق بیفتد، فقط باید چند دقیقه طول بکشد. تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید، می توانید دراز بکشید و پاهای خود را بالا نگه دارید.
همچنین ممکن است مقداری خونریزی در محل ورود سوزن تجربه کنید. فشار دادن جای سوزن و بالا بردن بازو برای چند دقیقه معمولا این کار را متوقف می کند. همچنین ممکن است کبودی در محل ایجاد شود.
در صورت داشتن شرایط زیر با مرکز اهدای خون تماس بگیرید :
- پس از نوشیدن، غذا خوردن و استراحت همچنان احساس سبکی سر، سرگیجه یا حالت تهوع دارید
- محل ورود سوزن دچار برآمدگی شده یا خونریزی ادامه دارد
- درد بازو، بی حسی یا گزگز دارید
در طول اهدای خون چه کنیم؟
برای اهدای خون باید ثبت نام کنید. این شامل ارائه مدارک شناسایی، سابقه پزشکی شما و انجام معاینه فیزیکی سریع است. همچنین اطلاعاتی در مورد اهدای خون به شما داده می شود تا بخوانید.
پس از آماده شدن، روند اهدای خون آغاز خواهد شد. اهدای خون کامل رایج ترین نوع اهدا است. این به این دلیل است که بیشترین انعطاف را ارائه می دهد.
می توان آن را به صورت خون کامل تزریق کرد یا به گلبول های قرمز، پلاکت ها و پلاسما برای گیرندگان مختلف جدا کرد.
برای یک اهدای خون کامل :
- شما روی یک صندلی دراز می نشینید. می توانید به صورت نشسته یا دراز کشیده خون اهدا کنید
- قسمت کوچکی از بازوی شما تمیز می شود. سپس یک سوزن استریل وارد رگ شما می شود
- در حالی که 473 میلی لیتر از شما خون گرفته می شود، نشسته یا دراز کشیده خواهید ماند. این 8 تا 10 دقیقه طول می کشد
- هنگامی که خون جمع آوری شد، یکی از کارکنان سوزن را برمی دارد و بازوی شما را پانسمان می کند
انواع دیگر اهدا عبارتند از :
- اهدای پلاکت (پلاکت فرزیس)
- اهدای پلاسما (پلاسما فرزیس)
- اهدای گلبول های قرمز به میزان دو برابر
این نوع اهداها با استفاده از فرآیندی به نام آفرزیس انجام می شوند. یک دستگاه آفرزیس به هر دو بازوی شما متصل است. مقدار کمی خون را جمع آوری می کند و قبل از اینکه اجزای استفاده نشده را به شما برگرداند، اجزا را جدا می کند. این چرخه چندین بار در طول تقریبا دو ساعت تکرار می شود.
پس از اتمام اهدای خون، یک میان وعده و نوشیدنی به شما داده می شود و می توانید 10 یا 15 دقیقه قبل از حرکت بنشینید و استراحت کنید. اگر احساس ضعف یا حالت تهوع دارید، می توانید تا زمانی که احساس بهتری پیدا کنید دراز بکشید.
نکات لازم که باید قبل از اهدای خون بدانید
در اینجا چند نکته مهم وجود دارد که قبل از اهدای خون بدانید :
- برای اهدای خون کامل باید 18 سال یا بیشتر داشته باشید
- برای اهدای خون باید حداقل 55 کیلوگرم وزن داشته باشید و از سلامت خوبی برخوردار باشید
- شما باید اطلاعاتی در مورد شرایط پزشکی و هر دارویی که مصرف می کنید ارائه دهید. این موارد ممکن است بر واجد شرایط بودن شما برای اهدای خون تاثیر بگذارند
- شما باید حداقل 8 هفته بین اهدای خون کامل و 16 هفته بین اهدای گلبول های قرمز به میزان دو برابر صبر کنید
- اهدای پلاکت می تواند هر 7 روز یکبار و حداکثر 24 بار در سال انجام شود
در اینجا نکاتی برای قبل از اهدای خون ارائه کرده ایم :
- قبل از اهدای خون 500 میلی لیتر آب بنوشید
- یک وعده غذایی سالم و کم چرب بخورید
- یک پیراهن آستین کوتاه یا یک پیراهن آستین دار بپوشید که به راحتی جمع شود
به کارکنان اطلاع دهید که ترجیح می دهید بنشینید یا دراز بکشید. گوش دادن به موسیقی، خواندن یا صحبت کردن با شخص دیگری می تواند به شما کمک کند تا در طول فرآیند اهدای خون به آرامش برسید.
منبع : healthline
