ایست قلبی ناگهانی یک مسئله اورژانسی پزشکی جدی و تهدید کننده زندگی است که با از دست دادن ناگهانی هوشیاری، تنفس و نبض شناسایی می شود.
فرد ممکن است قبل از بروز علائم اصلی ذکر شده، نشانه هایی همچون سر گیجه، تنگی نفس، ضربان قلب سریع یا تنفس غیر طبیعی تجربه کند یا هیچ علامت هشدار دهنده ای نداشته باشد.
در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانه های ایست قلبی صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
علائم ایست قلبی چیست؟
علائم اولیه ایست قلبی
برخی افرادی که دچار ایست قلبی می شوند از قبل احساس می کنند مشکلی در بدن آن ها ایجاد شده و ممکن است علائم هشدار دهنده ای نیز تجربه کنند، از جمله :
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- حالت تهوع و یا استفراغ
- ضربان قلب نا منظم یا سریع (آریتمی)
- سبکی سر و سر گیجه
- غش کردن یا از دست دادن هوشیاری
این علائم ممکن است در برخی بیماری های دیگر نیز وجود داشته باشد، به همین دلیل افراد اغلب متوجه مشکل خود نمی شوند تا زمانی که ایست قلبی واقعی رخ دهد.
علائم کلاسیک ایست قلبی
ایست قلبی بسته به علت آن می تواند شبیه برخی بیماری های دیگر به نظر برسد، خوشبختانه 3 علامت وجود دارد که در صورت ظاهر شدن همزمان می توانند به تشخیص درست ایست قلبی کمک کنند.
لازم به ذکر است تشخیص زود هنگام علائم ایست قلبی و واکنش سریع و درست نسبت به آن می تواند شانس زنده ماندن فرد را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
1. از دست دادن ناگهانی هوشیاری
توقف جریان خون به مغز باعث می شود مغز، اکسیژن و قندهای مورد نیاز برای عملکرد درست خود را دریافت نکند و در نتیجه هوشیاری خود را از دست بدهد که به آن سنکوپ گفته می شود. این رخداد در عرض چند ثانیه پس از توقف فعالیت قلب رخ می دهد.
بر خلاف سایر اشکال سنکوپ که در آن ها فرد ممکن است به طور ناگهانی یا متناوب تحت تاثیر قرار گیرد، از دست دادن هوشیاری همراه با ایست قلبی تا زمانی که عملکرد قلب و گردش خون بهبود پیدا نکند ادامه خواهد داشت.
2. توقف تنفس
فرد در شروع ایست قلبی اغلب به سختی نفس می کشد و حرکات تنفسی آزار دهنده و صداهای غیر طبیعی در او دیده می شود. این پدیده در 40 تا 60 درصد موارد ایست قلبی وجود دارد و در واقع واکنش بخش ساقه مغز نسبت به شکست عملکرد قلبی می باشد.
معمولا از زمان بروز این علامت و افتادن فرد تنها چند دقیقه طول می کشد و در صورتی که عملکرد قلب و تنفس در عرض چند دقیقه بازسازی نشود، مغز به طور دائمی آسیب خواهد دید.
3. عدم وجود نبض
عدم وجود نبض علامتی است که اغلب توسط امدادگران غیر حرفه ای که نمی دانند چگونه نبض پیدا کنند نادیده گرفته می شود.
اگر فرد قبلا افتاده باشد و نفسش قطع شده باشد نیازی نیست زمان را برای جستجوی صدای نبض هدر داد. در این مواقع حتی از امدادگران حرفه ای نیز خواسته می شود کمتر از 10 ثانیه صرف بررسی نبض کنند و به جای آن بلافاصله فرایند CPR و دفیبریلاسیون را آغاز کنند.
اگر تنفس فرد بزرگسال متوقف شده باشد لازم است با اورژانس تماس گرفته و فرایند CPR با سرعت 100 تا 120 فشار در دقیقه شروع شود. حتی اگر بعدا مشخص شود ایست قلبی رخ نداده این تکنیک به فرد آسیبی نمی رساند.
ایست قلبی در کودکان
انجمن قلب آمریکا تاکید کرده در مواردی که نوزاد یا کودک نفس نمی کشد نیز از هدر دادن زمان برای بررسی نبض اجتناب کرده و فرایند CPR انجام شود.
در بزرگسالان، بیماری قلبی علت اصلی ایست قلبی می باشد اما کودکان اغلب به دلیل نارسایی تنفسی یا خفگی (کمبود اکسیژن) دچار ایست قلبی می شوند. برخی علل احتمالی این مسئله شامل عفونت تنفسی، غرق شدن یا مصرف بیش از حد دارو می باشد.
علائم ایست قلبی قریب الوقوع در کودکان می تواند چند دقیقه تا چند ساعت قبل از رخداد ایست قلبی ظاهر شود.
برخی کودکان ممکن است علامتی نداشته باشند و برخی دیگر درد معده، تنگی نفس، سر گیجه، حالت تهوع، سردرد یا درد در پشت یا گردن را تجربه می کنند.
گفته شده زمانی که نارسایی تنفسی علت بروز ایست قلبی است، تهویه مناسب و کافی ضروری است. بنابراین به نوزادان و کودکانی که CPR دریافت می کنند باید 20 تا 30 نفس و 100 تا 120 فشار قفسه سینه در دقیقه به نسبت دو نفس در هر 30 فشار قفسه سینه داده شود.
پیامدهای پس از ایست قلبی
اقدام به CPR به همراه دفیبریلاسیون تنها راه معکوس کردن روند ایست قلبی است و سرعت انجام آن اهمیت زیادی در افزایش شانس زنده ماندن فرد دارد.
گفته شده به ازای هر دقیقه ای که دفیبریلاسیون انجام نشود، شانس زنده ماندن بین 7 تا 10 درصد کاهش می یابد. در صورتی که امدادگران اورژانس از راه رسیده و دفیبریلاسیون انجام دهند احتمال زنده ماندن به 49 درصد می رسد.
متاسفانه هر چه تاخیر بیشتری بین شروع ایست قلبی و درمان وجود داشته باشد احتمال این که ایست قلبی به مرگ منجر شود افزایش می یابد.
منبع: verywellhealth
