سس پستو (به انگلیسی : Pesto) یک سس غلیظ و سبز رنگی است که از جنوا ایتالیا سرچشمه می گیرد. پستو که به طور سنتی با سیر، دانه کاج، ریحان، پنیر و روغن زیتون درست می‌شود و طعمی قوی و غنی دارد.
این سس خوش طعم را می توان به عنوان سس پاستا، دیپ، سس پیتزا و سس سالاد استفاده کرد.
در ادامه این مقاله با فواید سس پستو برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و طرز تهیه آن بیشتر آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
پستو چیست؟
کلمه پستو یک اصطلاح عمومی برای هر سس خامی است که از خرد کردن یا آسیاب کردن مواد به شکل خمیر تهیه می شود.
پستو ریشه در جنوا ایتالیا دارد – کلمه ایتالیایی پستو به معنای کوبیدن یا له کردن است. به طور سنتی مردم پستو را با کوبیدن و خرد کردن ریحان محلی و تازه با روغن زیتون فرابکر، پنیر پارمزان و سایر مواد با استفاده از هاون درست می کردند.
در حالی که هنوز می توانید از هاون استفاده کنید، آشپزهای امروزی ممکن است ترکیب مواد را در یک غذاساز یا مخلوط کن آسان تر کنند.
پستو کلاسیک که گاهی اوقات پستوی جنوایی هم نامیده می شود معمولا با این مواد تهیه می شود :
- ریحان تازه
- سیر تازه
- نمک
- روغن زیتون
- پنیر پارمزان
- دانه کاج
پستو معمولا به عنوان سس با پاستا استفاده می شود اگرچه واقعا یک چاشنی چند منظوره است. سبزی ها و سیر طعم لذیذی به پاستا می دهند و پنیر در غذاهای گرم به خوبی آب می شود.
در اینجا برخی از راه های استفاده از سس پستو آورده شده است :
- یک قاشق کوچک را به سوپ سبزیجات یا لوبیا یا پاستا اضافه کنید تا طعم آن بهتر شود
- سبزیجات کبابی را با سس پستو بخورید
- قبل از کباب کردن بر روی مرغ یا ماهی بمالید
- از آن در ساندویچ ها استفاده کنید
- سالاد ماکارونی را با سس پستو درست کنید
- به عنوان سس روی پیتزا استفاده کنید
- روی سالاد بپاشید
انواع سس پستو
متخصصان ممکن است استدلال کنند که پستو واقعی باید از ریحان تهیه شود. اما اگر به ریحان اهمیت نمی دهید یا در دسترس ندارید دلیلی ندارد که نتوانید پستو را از مواد دیگر درست کنید. هر گونه سبزی تازه و خوش طعم یا سبزی های برگ دار می توانند جایگزین ریحان باشند.
سبزیجات دیگری که باید در پستو خود بگنجانید :
اگر می خواهید خلاق باشید می توانید پستو را با گوجه فرنگی، زیتون و فلفل قرمز سرخ شده نیز درست کنید.
بیشتر انواع پستو همچنین حاوی سیر، نمک و پنیر کهنه برای طعم هستند. روغن زیتون با کیفیت خوب برای رطوبت و آجیل برای کمی تردی.
اگر آن را در خانه درست می کنید می توانید این مواد را تغییر دهید. به عنوان مثال اگر از رژیم غذایی وگن پیروی می کنید می توانید پنیر را حذف کنید یا مخمرهای غذایی را جایگزین کنید. همچنین می توانید آجیل مورد استفاده را تغییر دهید. اگر آجیل ندارید آن ها را کنار بگذارید یا به جای آن از تخمه آفتابگردان یا کدو تنبل استفاده کنید.
طرز تهیه سس پستوی کلاسیک
مواد لازم
- 3 فنجان برگ ریحان تازه
- 1/2 فنجان گردو یا دانه کاج
- 1/2 فنجان پنیر پارمزان تازه رنده شده
- 3 حبه سیر بزرگ پوست کنده
- 1/2-3/4 فنجان روغن زیتون با کیفیت خوب
- 1/4 قاشق چای خوری نمک
روش درست کردن
ریحان، مغزیجات، پنیر و سیر را در غذاساز بریزید و مخلوط کنید. در حالی که غذاساز را روشن می گذاریم به آرامی روغن را در آن بریزید و مخلوط کنید تا یکدست شود و در آخر نمک را به آن اضافه کنید.
مواد مغذی سس پستو
از آنجایی که پستو با روغن زیتون، آجیل و پنیر درست می شود، پستو کلاسیک می تواند مقدار زیادی چربی و کالری به رژیم غذایی شما اضافه کند.
یک وعده 1/4 فنجان (63 گرم) سس پستو مواد مغذی زیر را فراهم می کند :
- کالری : 263
- پروتئین : 6 گرم
- چربی : 24 گرم
- کربوهیدرات : 6 گرم
اگرچه پستو چربی بالایی دارد اما بیشتر آن چربی اشباع نشده است. اعتقاد بر این است که چربی های تک و چند غیر اشباع از گیاهان و آجیل ها دارای مزایای سلامت قلب هستند.
یک وعده معمولی پستو فقط مقادیر کمی ویتامین و مواد معدنی را فراهم می کند. با این حال منبع خوبی از آنتی اکسیدان های ریحان، روغن زیتون و آجیل است.
آنتی اکسیدان ها می توانند به محافظت از سلول ها و DNA شما در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کنند.
مواد مغذی موجود در سس پستو براساس مواد تشکیل دهنده ی آن می توانند متفاوت باشند. نحوه استفاده از آن و همچنین سایر اجزای وعده غذایی خود را در نظر داشته باشید. اگرچه می توانید پستو را به تنهایی بخورید اما بیشتر مردم ترجیح می دهند آن را به غذاهای دیگر اضافه کنند.
فواید و مزایای سس پستو برای سلامتی بدن
پستو با طعم، رنگ و عطر قوی، کاربردها و فواید زیادی در آشپزی دارد. فقط یک قاشق کوچک می تواند یک غذا را متحول کند، طعم جدیدی بدهد و افراد حساس را تشویق کند که غذاهای جدید را امتحان کنند.
پستو فواید سلامتی نیز دارد و بخشی از رژیم غذایی مدیترانه ای است. این الگوی غذا خوردن اغلب شامل گیاهان تازه، روغن زیتون و آجیل – برخی از مواد تشکیل دهنده پستو – است و با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری های مزمن مرتبط است که عبارتند از :
- بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته مغزی
- دیابت
- بسیاری از انواع سرطان از جمله سینه، معده، پانکراس و کبد
- بیماری آلزایمر و زوال عقل
علاوه بر این مطالعات نشان می دهد که ترکیبات پستو ممکن است فواید سلامتی داشته باشند.
چربی های سالم، آنتی اکسیدان ها و سایر ترکیبات موجود در روغن زیتون و دانه کاج می توانند از تولید ترکیبات تحریک کننده التهاب در بدن جلوگیری کنند. به علاوه خوردن بیشتر این غذاها ممکن است فشار خون بالا، قند خون و سطح کلسترول را بهبود بخشند.
مطالعات آزمایشگاهی روی روغن زیتون همچنین نشان می دهد که می تواند از رشد باکتری ها، سایر میکروب ها و شاید حتی برخی از تومورها جلوگیری کند.
در همین حال نشان داده شده است که ترکیبات گیاهی سیر باعث کاهش فشار خون و کلسترول می شوند. سیر مانند روغن زیتون دارای خواص ضد میکروبی است.
به‌علاوه برخی از مطالعات حیوانی و لوله های آزمایش نشان می دهند که ترکیبات خاصی در سیر ممکن است رشد سلول های سرطانی را متوقف کرده یا حتی آن ها را از بین ببرند.
علاوه بر این ها ریحان تازه نیز با فواید سلامتی همراه است. به عنوان مثال مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده اند که آنتی اکسیدان ها و اسانس های برگ ریحان ممکن است سطح قند خون را کاهش داده و از رشد پاتوژن های منتقله از غذا جلوگیری کند.
عوارض و مضرات سس پستو
آجیل یک آلرژن رایج است. اگر به آجیل درختی حساسیت دارید ضروری است که مواد تشکیل دهنده پستو را بررسی کنید زیرا اکثر انواع آن با آجیل درختی تهیه می شوند.
خوردن تصادفی پستو حاوی آجیل می تواند باعث ایجاد یک واکنش آنافیلاکسی تهدید کننده زندگی در افرادی شود که به آجیل درختی حساسیت دارند.
نگرانی بالقوه دیگر در مورد خوردن پستو، خطر ابتلا به بیماری های ناشی از غذاست. مانند سایر غذاهای تازه پستوی تازه – چه خانگی و چه آماده – اگر به درستی نگهداری نشود یا برای مدت طولانی نگهداری شود می تواند فاسد شود.
همیشه آن را در ظرف دربسته در یخچال نگهداری کنید. اگر قصد ندارید ظرف یک هفته از آن استفاده کنید می توانید آن را فریز کنید. یک نکته مفید این است که آن را در یک سینی یخ در قسمت های مناسب فریز کنید.
برخلاف پستوی تازه، پستوی خریداری شده از فروشگاه ها پاستوریزه شده و/یا حاوی مواد نگهدارنده است. وقتی باز نشده می توانید آن را در کابینت نگهداری کنید – فقط مطمئن شوید که بعد از باز کردن آن در یخچال نگهداری می شود و ظرف حدود ۲ هفته از آن استفاده کنید.
خلاصه
پستو سس خوش طعمی است که مکمل بسیاری از غذاها محسوب می شود.
این سس به طور سنتی با ریحان تازه، روغن زیتون و چند ماده دیگر درست می شود.
تا زمانی که آلرژی نداشته باشید موادی که برای تهیه پستو استفاده می شود به طور کلی برای شما مفید هستند. در واقع آن ها ممکن است به کاهش قند خون، کلسترول، فشار خون و خطر ابتلا به سرطان کمک کنند.
منبع : healthline
