دنده های چپ شما از اندام هایی که در زیر آن ها قرار دارند مانند قلب و معده محافظت می کنند. درد در این ناحیه می تواند ناشی از آسیب، عفونت یا یک بیماری زمینه ای باشد.
اگر در زیر دنده های چپ خود درد دارید، ممکن است نگران یک بیماری جدی مانند حمله قلبی باشید. با این حال ناراحتی در این ناحیه همیشه به قلب مربوط نمی شود.
بسته به علت، درد دنده چپ ممکن است تیز و کوبنده یا کسل کننده و دردناک باشد. برای بسیاری از افراد، درد در این ناحیه به دلیل یک علت خوش خیم قابل درمان است. اما اگر درد قفسه سینه دارید، بهتر است به پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هیچ چیز جدی نیست.
در ادامه این مقاله با علل شایع درد زیر دنده چپ و همچنین روش های پیشگیری و درمان آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
چه زمانی درد زیر دنده چپ یک وضعیت اورژانسی است؟
درد زیر دنده چپ گاهی اوقات می تواند نشانه یک اورژانس پزشکی مانند حمله قلبی باشد. اگر در دنده های چپ خود احساس درد می کنید، بهتر است آن را نادیده نگیرید.
علائم حمله قلبی عبارتند از :
- درد، ناراحتی یا احساس سنگینی در قفسه سینه، معمولا در وسط یا سمت چپ
- درد یا ناراحتی در گردن، فک، شانه ها، بازوها، پشت یا بالای ناف
- تنگی نفس
- تعریق
- خستگی
- تهوع و استفراغ
- سبکی سر یا سرگیجه
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
اگر فکر می کنید ممکن است دچار حمله قلبی شده باشید، فورا با اورژانس محلی تماس بگیرید.
علل درد زیر دنده چپ
قفسه سینه شما از 24 دنده تشکیل شده است – 12 دنده در سمت چپ و 12 دنده در سمت راست بدن. عملکرد دنده ها محافظت از اندام های شما است که در زیر آن ها قرار دارند.
اندام های سمت چپ بدن عبارتند از قلب، ریه چپ، لوزالمعده، طحال، معده و کلیه چپ. هنگامی که هر یک از این اندام ها عفونی، ملتهب یا آسیب دیده باشند، درد می تواند در زیر و اطراف دنده چپ شما ایجاد شود. همچنین ممکن است خود دنده های شما آسیب دیده باشند.
1. کوستوکندریت (درد دیواره قفسه سینه)
کوستوکندریت به التهاب غضروفی اشاره دارد که دنده های شما را به استخوان سینه می چسباند. این وضعیت همیشه دلیل مشخصی ندارد و ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد مانند :
- عفونت
- جراحت
- سرفه های شدید
کوستوکندریت باعث ایجاد درد شدید و کوبنده ای می شود که معمولا در سمت چپ قفسه سینه احساس می شود. ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا فشار دادن به دنده ها بدتر شود.
2. دنده های شکسته یا ضرب دیده
ضربه شدید یا آسیب به قفسه سینه شایع ترین علت ضرب دیدگی یا شکستگی دنده ها است.
اگر دنده دچار ضرب دیدگی شود معمولا دردی در قفسه سینه خود احساس خواهید کرد که هنگام دم یا حرکت بدتر می شود.
هنگامی که یک دنده شکسته می شود، درد به احتمال زیاد شدید است. ممکن است این احساس را در شما ایجاد کند که نفس کشیدن سخت است. شکستگی دنده ها گاهی اوقات می تواند باعث عوارض جدی شود مانند :
- از بین رفتن ریه
- صدمات وارده به رگ های خونی یا اندام های شما مانند طحال
- فلیل سینه که یک اورژانس پزشکی است و زمانی اتفاق می افتد که شکستگی های زیادی در دنده ها ایجاد شوند
سندرم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و بیماری التهابی روده (IBD) دو وضعیت مختلف گوارشی هستند. علل این دو بیماری به طور کامل شناخته نشده است.
سندرم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده هر دو باعث درد مداوم و طولانی مدت در شکم شما می شوند، که ناحیه ای از قفسه سینه به پایین تا باسن شما را درگیر می کنند.
ممکن است سندرم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده باعث ایجاد درد در زیر دنده های چپ شما شوند. این شرایط همچنین باعث علائم گوارشی مانند یبوست، اسهال و گاز می شود.
علائم ممکن است بیایند و بروند. علائم سندرم روده تحریک پذیر بعد از اجابت مزاج بهبود می یابند. بیماری التهابی روده یک بیماری جدی تری است که باعث تغییرات فیزیکی در روده شما می شود. پزشک می تواند این تغییرات را با استفاده از تصویربرداری مشاهده کند.
پانکراتیت
لوزالمعده غده ای است که در نزدیکی روده کوچک در سمت چپ شکم شما قرار دارد. لوزالمعده انسولین تولید می کند که بدن شما از آن برای تبدیل قند به انرژی استفاده می کند. همچنین شیره های گوارشی را در روده کوچک شما آزاد می کند تا به تجزیه غذایی که خورده اید کمک کند.
پانکراتیت به التهاب پانکراس شما اشاره دارد. می تواند دلایل زیادی داشته باشد از جمله :
- صدمه
- استفاده طولانی مدت از الکل
- سنگ کیسه صفرا
درد ناشی از پانکراتیت می تواند به طور ناگهانی رخ دهد (پانکراتیت حاد) یا می تواند به تدریج در طول زمان بدتر شود (پانکراتیت مزمن).
علائم پانکراتیت عبارتند از :
- تب
- ضربان قلب سریع
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش وزن
- زردی
درمان پانکراتیت برای جلوگیری از عوارض جدی مهم است.
بزرگ شدن یا پارگی طحال و انفارکتوس طحال
طحال شما نیز در سمت چپ بدن، نزدیک قفسه سینه قرار دارد. این عضو بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن شما است. گلبول های سفید خون تولید می کند که با عفونت مبارزه می کنند و سایر قسمت های خون شما را پردازش می کند.
بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) می تواند علائمی داشته باشد مانند :
- درد یا ناراحتی
- نفخ
- احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
چندین چیز می توانند باعث بزرگ شدن طحال شود از جمله :
- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس
- عفونت های انگلی مانند مالاریا
- بیماری های خونی
- بیماری های کبد
گاهی اوقات طحال شما ممکن است پاره شود که بیشتر به دلیل ضربه اتفاق می افتد. این یک اورژانس پزشکی است و شما باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.
اگر طحال شما پاره شود، ممکن است به لمس آن ناحیه حساس شود. علاوه بر درد، علائم و نشانه های دیگر می تواند شامل موارد زیر باشد :
- فشار خون پایین
- سرگیجه
- تاری دید
- حالت تهوع
انفارکتوس طحال زمانی اتفاق می افتد که بخشی از طحال شما نکروز می شود یا می میرد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که جریان خون کاهش می یابد یا متوقف می شود و معمولا در نتیجه آسیب یا شرایطی که بر خون شما تاثیر می گذارند ایجاد می شود.
گاستریت
گاستریت به التهاب پوشش داخلی معده شما اشاره دارد که نزدیک سمت چپ قفسه سینه شما نیز قرار دارد. این بیماری همیشه علائمی ایجاد نمی کند اما علائم احتمالی عبارتند از :
- درد در قسمت بالای شکم شما
- احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
- حالت تهوع
- استفراغ
علل گاستریت عبارتند از :
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری
- استفاده مکرر از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
- استفاده طولانی مدت و سنگین الکل
سنگ کلیه یا عفونت کلیه
کلیه های شما بخشی از دستگاه ادراری شما هستند. آن ها در دو طرف ستون فقرات شما قرار دارند اما هنگامی که ملتهب یا عفونی می شوند درد می تواند به جلوی بدن شما سرایت کند.
وقتی کلیه چپ شما درگیر است ممکن است در نزدیکی زیر دنده چپ احساس درد کنید.
سنگ های کلیه رسوبات کلسیم و نمک سخت شده ای هستند که به شکل سنگ در می آیند. هنگامی که از کلیه ها خارج می شوند و به سمت مثانه می روند، می توانند باعث ایجاد درد شوند. علاوه بر درد زیر دنده چپ، سنگ کلیه می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود :
- میل به ادرار کردن در حالی که کمی ادرار خارج می شود
- ادرار خونی یا کدر
- دردی در پهلوی شما که به جلوی بدن می رسد
عفونت کلیه زمانی اتفاق می افتد که باکتری های دستگاه ادراری به کلیه ها راه پیدا می کنند. این معمولا به دلیل عفونت مثانه اتفاق می افتد. علائم دیگر عفونت کلیه می تواند شامل تب و حالت تهوع باشد.
اگر علائم مشکل کلیه را دارید مهم است که به پزشک مراجعه کنید. شما می توانید تشخیص داده و هر گونه درمانی را که ممکن است لازم باشد شروع کنید.
پریکاردیت
قلب شما توسط یک کیسه پر از مایع به نام پریکارد احاطه شده است. پریکاردیت به التهاب این کیسه اشاره دارد. این بیماری می تواند باعث درد مبهم یا درد شدیدی شود که معمولا در حالت دراز کشیدن بدتر می شود. پریکاردیت همچنین می تواند باعث تب بالا شود.
محققان مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می افتد اما پریکاردیت اغلب پس از ابتلا به عفونت ویروسی رخ می دهد.
پریکاردیت در صورت عدم درمان می تواند منجر به عوارض جدی شود.
پیلورزی
پیلورزی زمانی اتفاق می افتد که بافتی که ریه های شما را احاطه کرده است ملتهب شود. علل پیلورزی عبارتند از :
- پنومونی
- لخته شدن خون در ریه شما
- صدمه
- سرطانی که از قسمت دیگری از بدن شما به بافت اطراف ریه شما گسترش یافته است
- سرطان هایی که به طور خاص بر بافت اطراف ریه شما تاثیر می گذارد، مانند مزوتلیوما
پیلورزی در سمت چپ شما ممکن است باعث درد در زیر دنده چپ شود، اما علامت اصلی آن درد شدید و کوبنده هنگام نفس کشیدن است. در صورت احساس درد شدید قفسه سینه در حین تنفس حتما به پزشک مراجعه کنید.
درد زیر دنده چپ چگونه تشخیص داده می شود؟
برای اینکه بفهمید چه چیزی باعث درد زیر دنده چپ شما می شود، یک پزشک شما را معاینه فیزیکی می کند که شامل لمس ناحیه آسیب دیده است.
این معاینه به آن ها کمک می کند تا علائم تورم یا التهاب را که ممکن است ناشی از شرایطی مانند کوتوکندریت باشد، بررسی کنند.
اگر پزشک مشکوک باشد که درد می تواند به دلیل مشکل قلبی باشد، ممکن است از الکتروکاردیوگرام برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی در قلب شما استفاده کند. این به رد هر گونه بیماری زمینه ای جدی کمک می کند.
در مرحله بعد، آن ها ممکن است نمونه خون، مدفوع یا ادرار را برای آزمایش بگیرند. تجزیه و تحلیل این نتایج می تواند پزشک را از علائم مشکلات کلیوی، پانکراتیت یا گاستریت آگاه کند.
اگر علت درد زیر دنده چپ هنوز مشخص نیست ممکن است به آزمایش تصویربرداری نیاز داشته باشید مانند :
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- اشعه ایکس
- آندوسکوپی
این به پزشک دید بهتری از استخوان ها، اندام ها و بافت های شما می دهد.
برای درد زیر دنده چپ به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
دلایل احتمالی زیادی برای درد در زیر دنده چپ شما وجود دارد. پزشک مراقبت های اولیه معمولا می تواند به شما در تعیین علت درد کمک کند.
پزشک مراقبت های اولیه در صورت نیاز می تواند شما را به یک متخصص مانند یک پزشک ارتوپد که استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل را درمان می کند ارجاع دهد.
اگر فکر می کنید ممکن است دچار حمله قلبی یا سایر اورژانس های پزشکی شده باشید، فورا با اورژانس محلی خود تماس بگیرید.
چگونه می توان درد زیر دنده چپ را درمان کرد؟
درمان درد زیر دنده چپ بستگی به این دارد که چه چیزی باعث آن شده است. اگر مربوط به هر نوع التهابی باشد، پزشک احتمالا برای کاهش درد و تورم از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کند.
در برخی موارد ممکن است برای از بین بردن عفونت باکتریایی به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.
دنده های شکسته یا ضرب دیده احتمالا با استراحت بهبود می یابند.
در موارد نادر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. مثلا اگر سنگ کلیه بیش از حد بزرگ باشد که به خودی خود از بدن شما عبور نکند، ممکن است پزشک نیاز به برداشتن آن با جراحی داشته باشد.
خلاصه
با توجه به تعداد اندام ها در قسمت فوقانی سمت چپ بدن، احساس درد در زیر دنده چپ غیر معمول نیست.
اما اگر در این ناحیه درد شدیدی دارید که با گذشت زمان بدتر می شود، بیش از 24 ساعت طول می کشد یا با هر یک از علائم جدی بالا همراه است باید فورا تحت درمان پزشکی قرار بگیرید تا احتمال هرگونه بیماری زمینه ای را رد کنید.
منبع : healthline
