طب شرقی از بسیاری از گیاهان و قارچ های مختلف استفاده می کند. در طب شرقی قارچ گانودرما که به نام قارچ ریشی هم شناخته می شود از محبوبیت خاصی برخوردار است.
قارچ گانودرما فواید مختلفی برای سلامتی دارد از جمله تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با سرطان. با این حال اخیرا ایمنی آن زیر سوال رفته است.
در ادامه این مقاله با فواید دارویی و درمانی قارچ گانودرما برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
قارچ گانودرما چیست؟
قارچ گانودرما (به انگلیسی : Reishi Mushroom) قارچی است که در مکان های گرم و مرطوب آسیا رشد می کند.
سال‌هاست که این قارچ یکی از مواد اصلی در طب شرقی بوده است.
در این قارچ چندین مولکول از جمله تری ترپنوئیدها، پلی ساکاریدها و پپتیدوگلیکان ها وجود دارند که ممکن است مسئول اثرات سلامتی آن باشند.
در حالی که خود قارچ ها را می توان تازه مصرف کرد، استفاده از فرم های پودری قارچ یا عصاره هایی که حاوی این مولکول های خاص هستند نیز رایج است.
این اشکال مختلف در مطالعات سلولی، حیوانی و انسانی آزمایش شده اند.
فواید و مزایای قارچ گانودرما برای سلامتی بدن
1. باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود
یکی از مهم ترین اثرات قارچ گانودرما این است که می تواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کند.
در حالی که برخی از جزئیات هنوز نامشخص هستند، مطالعات لوله آزمایش نشان داده اند که گانودرما می تواند بر روی ژن های گلبول های سفید، که بخش های حیاتی سیستم ایمنی بدن شما هستند، تاثیر بگذارد.
علاوه بر این این مطالعات نشان داده اند که برخی از اشکال قارچ گانودرما ممکن است مسیرهای التهابی در گلبول های سفید خون را تغییر دهند.
تحقیقات روی بیماران سرطانی نشان داده است که برخی از مولکول های موجود در قارچ گانودرما می توانند فعالیت نوعی گلبول سفید خون به نام سلول های کشنده طبیعی را افزایش دهند.
سلول های کشنده طبیعی با عفونت ها و سرطان در بدن مبارزه می کنند.
مطالعه دیگری نشان داد که قارچ گانودرما می تواند تعداد سایر گلبول های سفید خون (لنفوسیت ها) را در مبتلایان به سرطان کولورکتال افزایش دهد.
اگرچه بیشتر خواص قارچ گانودرما برای سیستم ایمنی در افراد بیمار دیده شده است اما برخی شواهد نشان داده اند که این قارچ می تواند به افراد سالم نیز کمک کند.
در یک مطالعه این قارچ باعث بهبود عملکرد لنفوسیت ها شد که به مبارزه با عفونت ها و سرطان کمک می کنند.
با این حال سایر تحقیقات در بزرگسالان سالم هیچ بهبودی در عملکرد ایمنی یا التهاب پس از 4 هفته مصرف عصاره قارچ گانودرما نشان نداد.
به طور کلی واضح است که قارچ گانودرما بر گلبول های سفید خون و عملکرد سیستم ایمنی تاثیر می گذارد. تحقیقات بیشتری برای تعیین میزان فواید آن در افراد سالم و بیمار مورد نیاز است.
2. خواص ضد سرطانی دارد
بسیاری از مردم قارچ گانودرما را به دلیل خواص بالقوه آن برای مبارزه با سرطان مصرف می کنند.
در واقع یک مطالعه روی بیش از 4000 بازمانده از سرطان سینه نشان داد که حدود 59 درصد قارچ گانودرما مصرف می کردند.
علاوه بر این، چندین مطالعه لوله آزمایش نشان داده اند که می تواند منجر به مرگ سلول های سرطانی شود.
با این حال نتایج این مطالعات لزوما با اثربخشی در حیوانات یا انسان برابر نیست.
برخی تحقیقات بررسی کرده اند که آیا قارچ گانودرما می تواند برای سرطان پروستات به دلیل اثرات آن بر هورمون تستوسترون مفید باشد یا نه.
در حالی که یک مطالعه موردی نشان داد که مولکول های یافت شده در این قارچ ممکن است سرطان پروستات را در انسان معکوس کند، مطالعه بعدی از این یافته ها پشتیبانی نکرد.
قارچ گانودرما همچنین به دلیل نقش آن در پیشگیری یا مبارزه با سرطان کولورکتال مورد مطالعه قرار گرفته است.
برخی تحقیقات نشان داده اند که یک سال درمان با قارچ گانودرما تعداد و اندازه تومورها را در روده بزرگ کاهش داد.
علاوه بر این گزارش مفصلی از مطالعات متعدد نشان داد که قارچ می تواند تاثیر مفیدی بر بیماران سرطانی بگذارد.
این مزایا شامل افزایش فعالیت گلبول های سفید بدن است که به مبارزه با سرطان کمک می کنند و کیفیت زندگی در بیماران سرطانی را بهبود می بخشند.
با این حال، محققان بیان می کنند که قارچ گانودرما باید در ترکیب با درمان سنتی به جای جایگزینی آن تجویز شود.
علاوه بر این بسیاری از مطالعات قارچ گانودرما و سرطان با کیفیت بالا نبودند. به خاطر همین، تحقیقات بسیار بیشتری مورد نیاز است.
3. می تواند با خستگی و افسردگی مبارزه کند
اثرات قارچ گانودرما بر روی سیستم ایمنی اغلب بیشتر مورد تاکید است، اما مزایای بالقوه دیگری نیز دارد.
اینها شامل کاهش خستگی و افسردگی و همچنین بهبود کیفیت زندگی است.
یک مطالعه اثرات آن را بر روی 132 فرد مبتلا به نوراستنی – یک بیماری با علائم درد، سرگیجه، سردرد و تحریک پذیری – را بررسی کرد.
محققان دریافتند که پس از 8 هفته مصرف مکمل ها، خستگی کاهش یافته و سلامتی بهبود می یابد.
مطالعه دیگری نشان داد که پس از 4 هفته مصرف پودر قارچ گانودرما در یک گروه 48 نفره از افراد مبتلا به سرطان سینه خستگی کاهش یافته و کیفیت زندگی بهبود یافته است.
علاوه بر این افراد شرکت کننده در این مطالعه اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه کردند.
در حالی که قارچ گانودرما ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری های خاص نویدبخش باشد، اما مشخص نیست که آیا این قارچ برای افرادی که سالم هستند مفید باشد یا خیر.
4. برای سلامت قلب مفید است
یک مطالعه 12 هفته ای روی 26 نفر نشان داد که قارچ گانودرما ممکن است کلسترول HDL را افزایش و تری گلیسیرید را کاهش دهد.
با این حال، تحقیقات دیگر در بزرگسالان سالم هیچ بهبودی در این عوامل خطر بیماری قلبی نشان نداد.
علاوه بر این یک تجزیه و تحلیل بزرگ پس از بررسی پنج مطالعه مختلف که شامل حدود 400 نفر بود، هیچ اثر مفیدی برای سلامت قلب نشان نداد. محققان دریافتند که مصرف قارچ گانودرما تا 16 هفته کلسترول را بهبود نمی بخشد.
به طور کلی، تحقیقات بیشتری در رابطه با قارچ گانودرما و سلامت قلب مورد نیاز است.
5. ممکن است به کنترل قند خون کمک کند
چندین مطالعه نشان داده اند که مولکول های موجود در قارچ گانودرما می توانند قند خون را در حیوانات کاهش دهند.
برخی از تحقیقات اولیه در انسان یافته های مشابهی را گزارش کردند.
با این حال، اکثر تحقیقات از این مزیت پشتیبانی نکرده اند. پس از ارزیابی صدها شرکت کننده، محققان هیچ فایده ای برای قند خون ناشتا پیدا نکردند.
نتایج متفاوتی برای قند خون بعد از غذا مشاهده شد. در برخی موارد قارچ گانودرما قند خون را کاهش داد اما در موارد دیگر بدتر از دارونما بود.
باز هم در اینجا به تحقیقات بیشتری نیاز است.
6. سرشار از آنتی اکسیدان هاست
آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که می توانند به جلوگیری از آسیب به سلول های شما کمک کنند.
به دلیل این عملکرد مهم علاقه قابل توجهی به غذاها و مکمل هایی وجود دارد که می توانند وضعیت آنتی اکسیدانی را در بدن افزایش دهند.
بسیاری ادعا می کنند که قارچ گانودرما برای این منظور موثر است.
با این حال چندین مطالعه هیچ تغییری در سطح دو آنزیم آنتی اکسیدانی مهم در خون پس از مصرف این قارچ به مدت 4 تا 12 هفته پیدا نکردند.
مقدار مصرف روزانه قارچ گانودرما
برخلاف برخی از غذاها یا مکمل ها، دوز قارچ گانودرما می تواند به طور قابل توجهی بر اساس نوع استفاده متفاوت باشد.
بیشترین دوز زمانی مشاهده می شود که شخصی خود قارچ را مصرف کند. در این موارد بسته به اندازه قارچ دوز ممکن است از 25 تا 100 گرم متغیر باشد.
معمولا به جای آن از عصاره خشک قارچ استفاده می شود. در این موارد دوز تقریبا 10 برابر کمتر از زمانی است که خود قارچ مصرف می شود.
به عنوان مثال، 50 گرم قارچ گانودرمای تازه ممکن است با تقریبا 5 گرم عصاره قارچ قابل مقایسه باشد. دوزهای عصاره قارچ متفاوت است اما معمولا بین 1.5 تا 9 گرم در روز متغیر است.
علاوه بر این برخی مکمل ها فقط از بخش های خاصی از عصاره استفاده می کنند. در این موارد دوزهای توصیه شده ممکن است بسیار کمتر از مقادیر گزارش شده در بالا باشد.
از آنجایی که دوز پیشنهادی بسته به نوع قارچ استفاده شده می تواند بسیار متفاوت باشد، بسیار مهم است که بدانید از کدام نوع قارچ استفاده می کنید.
عوارض و مضرات قارچ گانودرما
برخی از تحقیقات نشان دادند کسانی که قارچ گانودرما را به مدت 4 ماه مصرف کردند، تقریبا دو برابر بیشتر از افرادی که دارونما مصرف می کردند دچار عوارض جانبی شدند.
با این حال این اثرات جزئی بود و شامل ناراحتی معده یا ناراحتی گوارشی بود. هیچ اثر نامطلوبی بر سلامت کبد گزارش نشده است.
تحقیقات دیگر همچنین نشان داد که مصرف عصاره قارچ گانودرما به مدت 4 هفته هیچ اثر مضری بر کبد یا کلیه در بزرگسالان سالم نداشت.
برخلاف این گزارش ها مشکلات کبدی قابل توجهی در دو مطالعه موردی دیگر گزارش شده است.
دو نفر در مطالعات موردی قبل از قارچ گانودرما بدون مشکل استفاده کرده بودند اما پس از اینکه از پودر قارچ گانودرما استفاده کردند، اثرات نامطلوبی را تجربه کردند.
این امر تشخیص قطعی این موضوع را دشوار می کند که آیا خود قارچ مسئول آسیب کبدی مشاهده شده است یا عصاره پودری آن.
همچنین مهم است توجه داشته باشید که بسیاری از مطالعات بر روی قارچ گانودرما داده های ایمنی را گزارش نکرده اند، بنابراین اطلاعات محدودی در دسترس است.
همچنین توصیه می شود که افراد زیر از مصرف قارچ گانودرما اجتناب کنند؛
- زنان باردار یا شیرده
- افراد مبتلا به اختلالات خونی
- افرادی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند
- افرادی که فشار خون پایینی دارند
خلاصه
قارچ گانودرما یک قارچ محبوب است که در طب شرقی استفاده می شود.
ممکن است سیستم ایمنی بدن را از طریق تاثیراتش بر روی گلبول های سفید، به ویژه در افرادی که بیمار هستند مانند افراد مبتلا به سرطان، تقویت کند.
این قارچ همچنین ممکن است بتواند اندازه و تعداد تومورها را در انواع خاصی از سرطان کاهش دهد و همچنین کیفیت زندگی برخی از بیماران سرطانی را بهبود بخشد.
اکثر تحقیقات انسانی نشان داده اند که کلسترول، قند خون یا آنتی اکسیدان ها را بهبود نمی بخشد اما ممکن است در برخی موارد در کاهش خستگی یا افسردگی موثر باشد.
منبع : healthline
