خواص شگفت انگیز قارچ شیتاکه برای سلامتی بدن

قارچ شیتاکه (به انگلیسی : Shiitake Mushrooms) یکی از محبوب ترین قارچ ها در سراسر جهان است.

آن ها به دلیل طعم غنی و فواید سلامتی مورد توجه هستند. ترکیبات موجود در شیتاکه ممکن است به مبارزه با سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن و حمایت از سلامت قلب کمک کنند.

در این مقاله با فواید دارویی و درمانی قارچ شیتاکه برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و روش های استفاده از آن در رژیم غذایی بیشتر آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛

قارچ شیتاکه چیست؟

شیتاکه یکی از قارچ های خوراکی بومی آسیای شرقی است.

آن ها قهوه ای مایل به زرد تا قهوه ای تیره هستند و کلاهک هایی بین 5 تا 10 سانتی متر دارند.

شیتاکه معمولا مانند سبزیجات خورده می شود. آن ها قارچ هایی هستند که به طور طبیعی روی درختان چوب سخت در حال پوسیدگی رشد می کنند.

حدود 83 درصد شیتاکه در ژاپن کشت می شود، اگرچه ایالات متحده، کانادا، سنگاپور و چین نیز آن ها را تولید می کنند.

می توانید آن ها را تازه، خشک شده یا در مکمل های غذایی مختلف پیدا کنید.

قارچ شیتاکه چگونه مورد استفاده قرار می گیرد؟

قارچ شیتاکه دو کاربرد اصلی دارد – به عنوان غذا و به عنوان مکمل.

به عنوان غذا

می توانید هم با شیتاکه تازه و هم با خشک شده غذا بپزید اگرچه نوع خشک شده آن کمی محبوب تر است. شیتاکه خشک شده طعم اومامی دارد که حتی از طعم تازه آن نیز تندتر است.

طعم اومامی را می توان به صورت گوشتی توصیف کرد. اغلب طعم پنجم در کنار شیرین، ترش، تلخ و شور در نظر گرفته می شود.

قارچ شیتاکه خشک و تازه در کنار سیب زمینی سرخ کرده، سوپ، خورش و سایر غذاها استفاده می شود.

به عنوان مکمل

قارچ شیتاکه از دیرباز در طب سنتی چینی به عنوان مکمل مورد استفاده قرار گرفته است. آن ها همچنین بخشی از سنت های پزشکی ژاپن، کره و روسیه شرقی هستند.

در طب چینی تصور می شود که شیتاکه باعث افزایش سلامت و طول عمر و همچنین بهبود گردش خون می شود.

مطالعات نشان می دهد که برخی از ترکیبات زیست فعال موجود در شیتاکه ممکن است از سرطان و التهاب محافظت کند.

با این حال بسیاری از مطالعات بر روی حیوانات یا لوله های آزمایش به جای افراد انجام شده است. مطالعات روی حیوانات اغلب از دوزهایی استفاده می‌کنند که بسیار بیشتر از دوزهایی هستند که افراد معمولا از غذا یا مکمل‌ ها دریافت می‌ کنند.

علاوه بر این بسیاری از مکمل های مبتنی بر قارچ موجود در بازار از نظر قدرت آزمایش نشده اند.

اگرچه مزایای پیشنهادی امیدوار کننده است تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

فواید و مزایای قارچ شیتاکه برای سلامتی بدن

1. سرشار از مواد مغذی است

شیتاکه کالری کمی دارد. آن ها همچنین مقادیر خوبی از فیبر و همچنین ویتامین های B و برخی مواد معدنی را ارائه می دهند.

مواد مغذی موجود در 4 شیتاکه خشک شده (15 گرم) عبارتند از :

کالری : 44
کربوهیدرات : 11 گرم
فیبر : 2 گرم
پروتئین : 1 گرم
ریبوفلاوین : 11 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
نیاسین : 11 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
مس : 39 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
ویتامین B5 : حدود 33 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
سلنیوم : 10 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
منگنز : 9 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
روی : 8 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
ویتامین B6 : حدود 7 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
فولات : 6 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
ویتامین D : حدود 6 درصد مقدار مورد نیاز روزانه

علاوه بر این شیتاکه حاوی بسیاری از اسیدهای آمینه مشابه گوشت است.

آن ها همچنین دارای پلی ساکاریدها، ترپنوئیدها، استرول ها و لیپیدها هستند که برخی از آن ها دارای اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی، کاهش کلسترول و ضد سرطان هستند.

مقدار ترکیبات فعال زیستی در شیتاکه به نحوه و مکان رشد، نگهداری و تهیه قارچ بستگی دارد.

2. ممکن است به سلامت قلب کمک کند

قارچ شیتاکه ممکن است سلامت قلب را تقویت کند. به عنوان مثال آن ها دارای سه ترکیب هستند که به کاهش کلسترول کمک می کنند :

اریتادنین : این ترکیب آنزیمی که در تولید کلسترول نقش دارد را مهار می کند
استرول ها : این مولکول ها به جلوگیری از جذب کلسترول در روده شما کمک می کنند
بتا گلوکان ها : این نوع فیبر می تواند کلسترول را کاهش دهد

یک مطالعه روی موش‌های مبتلا به فشار خون بالا نشان داد که پودر شیتاکه از افزایش فشار خون جلوگیری می‌ کند.

مطالعه‌ ای روی موش‌ های آزمایشگاهی که از رژیم غذایی پرچرب تغذیه می‌ شدند نشان داد موش‌ هایی که شیتاکه مصرف می‌ کردند چربی کمتری در کبدشان، پلاک‌ های کمتری روی دیواره‌ های سرخرگ‌ ها و سطح کلسترول پایین‌ تری نسبت به موش‌ هایی که هیچ قارچ نمی‌ خوردند، تولید کردند.

با این حال این اثرات باید در مطالعات انسانی قبل از هر گونه نتیجه گیری محکم تایید شود.

3. ممکن است سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کند

شیتاکه همچنین ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کند.

یک مطالعه روزانه دو عدد شیتاکه خشک شده به مردم داد. پس از یک ماه نشانگرهای ایمنی آن ها بهبود یافت و سطح التهاب آن ها کاهش یافت.

این اثر ایمنی ممکن است تا حدی به دلیل یکی از پلی ساکاریدهای موجود در قارچ شیتاکه باشد.

در حالی که سیستم ایمنی افراد با افزایش سن ضعیف می شود یک مطالعه روی موش نشان داد که یک مکمل مشتق شده از شیتاکه به معکوس کردن برخی از کاهش های مربوط به سن در عملکرد ایمنی کمک می کند.

4. حاوی ترکیباتی با فعالیت ضد سرطانی است

پلی ساکاریدهای موجود در قارچ شیتاکه ممکن است اثر ضد سرطانی داشته باشند.

به عنوان مثال پلی ساکارید لنتینان با فعال کردن سیستم ایمنی بدن به مبارزه با تومورها کمک می کند.

نشان داده شده است که لنتینان از رشد و گسترش سلول های سرطان خون جلوگیری می کند.

در چین و ژاپن شکل تزریقی لنتینان در کنار شیمی درمانی و سایر درمان های اصلی سرطان برای بهبود عملکرد ایمنی و کیفیت زندگی در افراد مبتلا به سرطان معده استفاده می شود.

با این حال شواهد کافی برای تعیین اینکه آیا خوردن قارچ شیتاکه بر سرطان تاثیر دارد یا خیر کافی نیست.

5. اثرات ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارد

چندین ترکیب موجود در شیتاکه دارای اثرات ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی هستند.

همانطور که مقاومت آنتی بیوتیکی در حال رشد است برخی از دانشمندان فکر می کنند که کشف پتانسیل ضد میکروبی شیتاکه مهم است.

گفته شد، در حالی که ترکیبات جدا شده فعالیت ضد میکروبی در لوله های آزمایش نشان می دهند بعید است که خوردن شیتاکه هیچ گونه تاثیری بر عفونت های ویروسی، باکتریایی یا قارچی در افراد نداشته باشد.

6. ممکن است استخوان های شما را تقویت کند

قارچ تنها منبع گیاهی طبیعی ویتامین D است.

بدن شما برای ساختن استخوان های قوی به ویتامین D نیاز دارد اما تعداد کمی از مواد غذایی حاوی این ماده مغذی مهم هستند.

میزان ویتامین D قارچ ها بسته به نحوه رشد آن ها متفاوت است. هنگامی که در معرض نور UV قرار می گیرند سطوح بالاتری از این ترکیب ایجاد می کنند.

در یک مطالعه موش هایی که از رژیم غذایی کم کلسیم و ویتامین D تغذیه شده بودند علائم پوکی استخوان را نشان دادند. در مقایسه کسانی که کلسیم و شیتاکه تقویت شده با اشعه ماورا بنفش دریافت کردند تراکم استخوان بالاتری داشتند.

با این حال به خاطر داشته باشید که شیتاکه ویتامین D2 را تامین می کند. این ویتامین در مقایسه با ویتامین D3 که در ماهی های چرب و برخی دیگر از غذاهای حیوانی یافت می شود قدرت پایین تری دارد.

عوارض و مضرات قارچ شیتاکه

اکثر مردم می توانند با خیال راحت شیتاکه مصرف کنند اگرچه ممکن است برخی عوارض جانبی رخ دهد.

در موارد نادر افراد ممکن است در اثر خوردن یا دست زدن به شیتاکه خام دچار بثورات پوستی شوند.

تصور می شود که این بیماری که درماتیت شیتاکه نامیده می شود توسط لنتینان ایجاد می شود.

علاوه بر این، استفاده طولانی مدت از عصاره قارچ پودری ممکن است باعث عوارض جانبی دیگری از جمله ناراحتی معده و حساسیت به نور خورشید شود.

برخی همچنین ادعا می کنند که سطوح بالای پورین قارچ می تواند علائمی را در افراد مبتلا به نقرس ایجاد کند. با این وجود، تحقیقات نشان می دهد که خوردن قارچ با کاهش خطر ابتلا به نقرس مرتبط است.