قارچ یال شیر (به انگلیسی : Lion’s Mane Mushroom) نوعی قارچ بزرگ، سفید و پشمالو است که در حین رشد شبیه یال شیر به نظر می رسد.
این نوع قارچ ها در کشورهای آسیایی مانند چین، هند، ژاپن و کره هم کاربرد آشپزی و هم پزشکی دارند.
قارچ یال شیر را می توان به صورت خام، پخته، خشک یا دمنوش به عنوان چای میل کرد. عصاره این نوع قارچ ها اغلب در مکمل های بهداشتی بدون نسخه استفاده می شود.
طعم قارچ یال شیر شبیه غذاهای دریایی توصیف می شود و اغلب آن را با خرچنگ مقایسه می کنند.
قارچ یال شیر حاوی مواد فعال زیستی است که اثرات مفیدی بر بدن به ویژه مغز، قلب و روده دارد.
در ادامه این مقاله با خواص دارویی و درمانی قارچ یال شیر برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای قارچ یال شیر برای سلامتی بدن
1. می تواند در برابر زوال عقل اثر محافظتی داشته باشد
توانایی مغز برای رشد و ایجاد ارتباطات جدید معمولا با افزایش سن کاهش می یابد که ممکن است توضیح دهد که چرا عملکرد ذهنی در بسیاری از افراد مسن بدتر می شود.
مطالعات نشان داده است که قارچ یال شیر حاوی دو ترکیب ویژه است که می تواند رشد سلول های مغز را تحریک کند : هریسنون و اریناسین.
علاوه بر این مطالعات حیوانی نشان داده است که یال شیر ممکن است به محافظت در برابر بیماری آلزایمر، یک بیماری مغزی تحلیل برنده که باعث از دست دادن تدریجی حافظه می‌شود، کمک کند.
در واقع نشان داده شده است که قارچ یال شیر و عصاره های آن علائم از دست دادن حافظه را در موش ها کاهش می دهند و همچنین از آسیب عصبی ناشی از پلاک های آمیلوئید بتا که در طول بیماری آلزایمر در مغز تجمع می کنند جلوگیری می کنند.
در حالی که هیچ مطالعه ای بررسی نکرده است که آیا قارچ یال شیر برای بیماری آلزایمر در انسان مفید است به نظر می رسد که عملکرد ذهنی را تقویت می کند.
یک مطالعه بر روی افراد مسن با اختلال شناختی خفیف نشان داد که مصرف 3 گرم پودر قارچ یال شیر به مدت چهار ماه به طور قابل توجهی عملکرد ذهنی را بهبود می بخشد اما این مزایا با قطع مکمل ناپدید شدند.
توانایی قارچ یال شیر برای تقویت رشد عصبی و محافظت از مغز در برابر آسیب های مرتبط با آلزایمر ممکن است برخی از اثرات مفید آن بر سلامت مغز را توضیح دهد.
با این حال توجه به این نکته مهم است که بیشتر تحقیقات روی حیوانات یا در لوله های آزمایش انجام شده است. بنابراین مطالعات انسانی بیشتری مورد نیاز است.
2. به تسکین علائم خفیف افسردگی و اضطراب کمک می کند
بیش از یک سوم افرادی که در کشورهای توسعه یافته زندگی می کنند علائم اضطراب و افسردگی را تجربه می کنند.
در حالی که دلایل زیادی برای اضطراب و افسردگی وجود دارد، التهاب مزمن می تواند عامل اصلی کمک کننده باشد.
تحقیقات حیوانی جدید نشان داده است که عصاره قارچ یال شیر دارای اثرات ضد التهابی است که می تواند علائم اضطراب و افسردگی را در موش کاهش دهد.
سایر مطالعات حیوانی نشان داده اند که عصاره یال شیر می تواند به بازسازی سلول های مغزی و بهبود عملکرد هیپوکامپ، ناحیه ای از مغز که مسئول پردازش خاطرات و پاسخ های احساسی است، کمک کند.
محققان بر این باورند که بهبود عملکرد هیپوکامپ ممکن است کاهش رفتارهای مضطرب و افسردگی را در موش ها با این عصاره توضیح دهد.
در حالی که این مطالعات حیوانی امیدوار کننده هستند، تحقیقات بسیار کمی در مورد انسان وجود دارد.
یک مطالعه کوچک بر روی زنان یائسه نشان داد که خوردن روزانه کلوچه های حاوی قارچ یال شیر به مدت یک ماه به کاهش احساس تحریک و اضطراب گزارش شده توسط فرد کمک می کند.
3. ممکن است سرعت بهبودی از آسیب های سیستم عصبی را بهبود بخشد
سیستم عصبی از مغز، نخاع و سایر اعصاب تشکیل شده است که در سراسر بدن حرکت می کنند. این اجزا برای ارسال و انتقال سیگنال هایی که تقریبا هر عملکرد بدن را کنترل می کنند، با هم کار می کنند.
آسیب به مغز یا نخاع می تواند ویرانگر باشد و اغلب باعث فلج یا از دست دادن عملکردهای ذهنی می شود و ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا بهبود یابد.
با این حال تحقیقات نشان داده است که عصاره قارچ یال شیر ممکن است با تحریک رشد و ترمیم سلول های عصبی به سرعت بهبودی از این نوع آسیب‌ها کمک کند.
در واقع نشان داده شده است که عصاره قارچ یال شیر زمانی که به موش های مبتلا به آسیب های سیستم عصبی داده می شود زمان بهبودی را 23 تا 41 درصد کاهش می دهد.
عصاره یال شیر همچنین ممکن است به کاهش شدت آسیب مغزی پس از سکته کمک کند.
در یک مطالعه دوزهای بالایی از عصاره قارچ یال شیر که بلافاصله پس از سکته به موش ها داده شد، به کاهش التهاب و کاهش اندازه آسیب مغزی مرتبط با سکته تا 44 درصد کمک کرد.
در حالی که این نتایج امیدوار کننده هستند، هیچ دلیلی برای تعیین اینکه آیا قارچ یال شیر همان اثر درمانی را روی آسیب های سیستم عصبی در انسان دارد، یافت نشده است.
4. خطر ابتلا به زخم های دستگاه گوارش را کاهش می دهد
زخم ها می توانند در هر نقطه از دستگاه گوارش از جمله معده، روده کوچک و روده بزرگ ایجاد شوند.
زخم معده اغلب به دلیل دو عامل اصلی ایجاد می شود: رشد بیش از حد باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری و آسیب به لایه مخاطی معده که اغلب به دلیل استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است.
عصاره یال شیر ممکن است با مهار رشد هلیکوباکتر پیلوری و محافظت از پوشش معده در برابر آسیب در برابر ایجاد زخم معده محافظت کند.
چندین مطالعه نشان داده اند که عصاره یال شیر می تواند از رشد هلیکوباکتر پیلوری در لوله آزمایش جلوگیری کند اما هیچ مطالعه ای آزمایش نکرده است که آیا آن ها اثرات مشابهی در داخل معده دارند یا خیر.
علاوه بر این یک مطالعه حیوانی نشان داد که عصاره یال شیر در پیشگیری از زخم معده ناشی از الکل نسبت به داروهای سنتی کاهش اسید موثرتر است و هیچ گونه عوارض جانبی منفی هم ندارد.
عصاره قارچ یال شیر همچنین می تواند التهاب را کاهش دهد و از آسیب بافتی در سایر نواحی روده جلوگیری کند. در واقع عصاره این قارچ ممکن است به درمان بیماری های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون کمک کند.
یک مطالعه روی افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو نشان داد که مصرف مکمل حاوی 14 درصد عصاره قارچ یال شیر به طور قابل توجهی علائم را کاهش داده و کیفیت زندگی را پس از سه هفته بهبود می بخشد.
با این حال وقتی همان مطالعه در بیماران مبتلا به بیماری کرون تکرار شد، مزایای آن بهتر از دارونما نبود.
توجه به این نکته مهم است که مکمل گیاهی مورد استفاده در این مطالعات شامل چندین نوع قارچ بود، بنابراین نتیجه گیری در مورد اثرات قارچ یال شیر به طور خاص دشوار است.
به طور کلی تحقیقات نشان می دهد که عصاره قارچ یال شیر ممکن است به مهار توسعه زخم کمک کند اما تحقیقات انسانی بیشتری مورد نیاز است.
5. خطر بیماری قلبی را کاهش می دهد
عوامل خطر اصلی بیماری قلبی عبارتند از چاقی، تری گلیسیرید بالا، مقادیر زیاد کلسترول اکسید شده و افزایش لخته شدن خون.
تحقیقات نشان می دهد که عصاره قارچ یال شیر می تواند بر برخی از این عوامل تاثیر بگذارد و خطر بیماری قلبی را کاهش دهد.
مطالعات روی رت ها و موش ها نشان داده است که عصاره قارچ یال شیر متابولیسم چربی را بهبود می بخشد و سطح تری گلیسیرید را کاهش می دهد.
یک مطالعه روی موش هایی که از رژیم غذایی پرچرب تغذیه کردند و دوزهای روزانه عصاره یال شیر به آن ها داده شد، 27 درصد سطوح تری گلیسیرید کمتر و 42 درصد افزایش وزن کمتر پس از 28 روز مشاهده شد.
از آنجایی که چاقی و تری گلیسیرید بالا هر دو از عوامل خطر بیماری قلبی محسوب می شوند این یکی از راه هایی است که قارچ یال شیری به سلامت قلب کمک می کند.
مطالعات لوله آزمایش همچنین نشان داده اند که عصاره یال شیر می تواند به جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول در جریان خون کمک کند.
مولکول های کلسترول اکسید شده تمایل دارند به دیواره رگ ها بچسبند و باعث سفت شدن رگ ها و افزایش خطر حمله قلبی و سکته شوند. بنابراین کاهش اکسیداسیون برای سلامت قلب مفید است.
علاوه بر این قارچ یال شیر حاوی ترکیبی به نام هریسنون B است که می تواند سرعت لخته شدن خون را کاهش دهد و خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش دهد.
به نظر می رسد قارچ یال شیر از طرق مختلف برای قلب و رگ های خونی مفید است اما مطالعات انسانی برای حمایت از آن مورد نیاز است.
6. به مدیریت علائم دیابت کمک می کند
دیابت زمانی رخ می دهد که بدن توانایی کنترل سطح قند خون را از دست می دهد. در نتیجه سطوح قند خون به طور مداوم بالا می رود.
سطح بالای مزمن قند خون در نهایت باعث عوارضی مانند بیماری کلیوی، آسیب عصبی در دست ها و پاها و از دست دادن بینایی می شود.
قارچ یال شیر ممکن است با بهبود کنترل قند خون و کاهش برخی از این عوارض برای مدیریت دیابت مفید باشد.
چندین مطالعه حیوانی نشان داده اند که قارچ یال شیر می تواند باعث کاهش قابل توجه سطح قند خون در موش های سالم و دیابتی شود حتی در دوزهای روزانه 6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن.
یکی از راه هایی که قارچ یال شیر قند خون را کاهش می دهد، مسدود کردن فعالیت آنزیم آلفا گلوکوزیداز است که کربوهیدرات ها را در روده کوچک تجزیه می کند.
هنگامی که این آنزیم مسدود می شود، بدن قادر به هضم و جذب کربوهیدرات ها به طور موثر نیست که منجر به کاهش سطح قند خون می شود.
عصاره یال شیر علاوه بر کاهش قند خون ممکن است درد عصب دیابتی در دست و پا را کاهش دهد.
در موش های مبتلا به نوروپاتی دیابتی، مصرف روزانه عصاره قارچ یال شیر به مدت شش هفته به طور قابل توجهی درد را کاهش داد، سطح قند خون را کاهش داد و حتی سطح آنتی اکسیدان را افزایش داد.
قارچ یال شیر پتانسیل یک مکمل درمانی برای دیابت را نشان می دهد اما تحقیقات بیشتری برای تعیین دقیق نحوه استفاده از آن در انسان مورد نیاز است.
7. ممکن است به مبارزه با سرطان کمک کند
سرطان زمانی اتفاق می افتد که DNA آسیب می بیند و باعث می شود سلول ها بدون کنترل تقسیم و تکثیر شوند.
برخی تحقیقات نشان می دهد که قارچ یال شیر به لطف چندین ترکیب منحصر به فردش، توانایی مبارزه با سرطان را دارد.
در واقع وقتی عصاره یال شیر با سلول های سرطانی انسان در یک لوله آزمایش مخلوط می شود، باعث می شود سلول های سرطانی با سرعت بیشتری بمیرند. این اثر در انواع مختلفی از سلول های سرطانی از جمله سلول های سرطانی کبد، روده بزرگ، معده و خون نشان داده شده است.
با این حال حداقل یک مطالعه نتوانسته است این نتایج را تکرار کند، بنابراین مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
عصاره قارچ یال شیر علاوه بر از بین بردن سلول های سرطانی، سرعت گسترش سرطان را نیز کاهش می دهد.
یک مطالعه روی موش های مبتلا به سرطان روده بزرگ نشان داد که مصرف عصاره قارچ یال شیر باعث کاهش انتشار سرطان به ریه ها تا 69 درصد می شود.
مطالعه دیگری نشان داد که عصاره یال شیر نسبت به داروهای سنتی سرطان در کاهش رشد تومور در موش ها موثرتر است علاوه بر این که عوارض جانبی کمتری دارد.
با این حال اثرات ضد سرطانی قارچ یال شیری هرگز بر روی انسان آزمایش نشده است بنابراین تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
8. التهاب و استرس اکسیداتیو را کاهش می دهد
اعتقاد بر این است که التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو ریشه بسیاری از بیماری های مدرن از جمله بیماری های قلبی، سرطان و اختلالات خودایمنی هستند.
تحقیقات نشان می دهد که قارچ یال شیر حاوی ترکیبات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قوی است که ممکن است به کاهش تاثیر این بیماری ها کمک کند.
در واقع یک مطالعه که توانایی های آنتی اکسیدانی 14 گونه مختلف قارچ را مورد بررسی قرار داد، نشان داد که یال شیر چهارمین قارچی است که فعالیت آنتی اکسیدانی بالایی دارد و توصیه می کند که آن را منبع غذایی خوبی از آنتی اکسیدان ها در نظر بگیریم.
چندین مطالعه حیوانی نشان داده اند که عصاره یال شیر نشانگرهای التهاب و استرس اکسیداتیو را در جوندگان کاهش می دهد و ممکن است به ویژه در مدیریت بیماری التهابی روده، آسیب کبدی و سکته مفید باشد.
قارچ یال شیر همچنین ممکن است به کاهش برخی از خطرات سلامتی مرتبط با چاقی کمک کند زیرا نشان داده شده است که آن ها میزان التهاب آزاد شده توسط بافت چربی را کاهش می دهند.
مطالعات بیشتری برای تعیین مزایای بالقوه سلامتی در انسان مورد نیاز است اما نتایج مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی امیدوار کننده است.
9. سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
یک سیستم ایمنی قوی از بدن در برابر باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا محافظت می کند.
از سوی دیگر سیستم ایمنی ضعیف بدن را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های عفونی قرار می دهد.
تحقیقات حیوانی نشان می دهد که قارچ یال شیر می تواند با افزایش فعالیت سیستم ایمنی روده که از بدن در برابر پاتوژن هایی که از طریق دهان یا بینی وارد روده می شوند، مصونیت را تقویت کند.
این اثرات ممکن است تا حدی به دلیل تغییرات مفید در باکتری های روده باشد که سیستم ایمنی را تحریک می کند.
حتی یک مطالعه نشان داد که مصرف روزانه عصاره یال شیر، طول عمر موش هایی که دوز کشنده ای از باکتری سالمونلا تزریق کرده اند تقریبا چهار برابر می کند.
اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی قارچ یال شیری بسیار امیدوار کننده است اما این حوزه تحقیقاتی هنوز در حال توسعه است.
عوارض و مضرات قارچ یال شیر
هیچ مطالعه انسانی عوارض جانبی قارچ یال شیر یا عصاره آن را بررسی نکرده است اما به نظر می رسد که این نوع قارچ ها بسیار بی خطر هستند.
هیچ عارضه نامطلوبی در موش ها مشاهده نشده است حتی در دوزهای بالای 5 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز برای یک ماه یا دوزهای کمتر به مدت سه ماه.
با این حال هر کسی که به قارچ حساسیت دارد باید از مصرف قارچ یال شیر خودداری کند زیرا این یکی از گونه های قارچ است.
موارد مستندی از افرادی وجود دارد که پس از قرار گرفتن در معرض قارچ یال شیر دچار مشکل در تنفس یا بثورات پوستی شده اند که احتمالا مربوط به آلرژی است.
خلاصه
نشان داده شده است که قارچ یال شیر و عصاره آن فواید سلامتی مختلفی دارند.
تحقیقات نشان داده است که یال شیر ممکن است از زوال عقل محافظت کند، علائم خفیف اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و به ترمیم آسیب عصبی کمک کند.
همچنین دارای توانایی های قوی ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و تقویت کننده سیستم ایمنی است و نشان داده شده است که خطر بیماری قلبی، سرطان، زخم و دیابت را در حیوانات کاهش می دهد.
در حالی که تحقیقات فعلی امیدوار کننده است مطالعات انسانی بیشتری برای توسعه کاربردهای بهداشتی عملی برای قارچ یال شیر مورد نیاز است.
منبع : healthline
