سندرم قلب شکسته یا کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو (به انگلیسی: Takotsubo cardiomyopathy) نوعی بیماری قلبی موقتی است که در اثر استرس ایجاد می شود.
این بیماری علائم بسیار مشابه حمله قلبی دارد اما علت آن هیچ یک از بیماری های قلبی عروقی زمینه ای نمی باشد بلکه معمولا بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض استرس شدید عاطفی یا فیزیکی اتفاق می افتد.
در ادامه قصد داریم درباره سندرم قلب شکسته و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛
سندرم قلب شکسته چیست؟
سندرم قلب شکسته وضعیتی است که به طور ناگهانی و غیر منتظره با علائمی همچون درد قفسه سینه، تنگی نفس و غش شروع می شود و از آن جا که علائم شبیه بیماری های قلبی دارد، افراد آن را با حمله قلبی اشتباه می گیرند.
این عارضه اغلب در زنان مسن در سنین بین 61 تا 76 سال رخ می دهد و در بیشتر موارد با بستری کوتاه مدت در بیمارستان درمان می شود. اکثر افراد طی چند روز تا یک هفته بهبود پیدا می کنند.
این سندرم اولین بار در سال 1990 در ژاپن شناسایی شد و امروزه موارد ابتلا به آن در سراسر جهان گزارش می شود.
از آن جا که در مرحله حاد این سندرم، بطن چپ دچار برآمدگی شده و شکل بالون به خود می گیرد، ظاهری شبیه به کوزه ماهی گیری برای شکار اختاپوس پیدا می کند و به همین دلیل به نام تاکوتسوبو یا تله اختاپوس نام گذاری شده است.
اکثر افراد مبتلا به این عارضه به دلیل نگرانی از این که ممکن است دچار حمله قلبی شده باشند به اورژانس مراجعه می کنند اما در واقع هیچ نشانه ای از انسداد عروق کرونر در آن ها تشخیص داده نمی شود و به سرعت بهبود پیدا می کنند.
علت سندرم قلب شکسته
سندرم قلب شکسته معمولا هنگام وقوع حوادث استرس زا رخ می دهد.
اگرچه علت دقیق این سندرم مشخص نیست اما تحقیقات نشان داده ترشح ناگهانی هورمون های استرس مانند نوراپی نفرین، اپی نفرین و دوپامین ممکن است باعث شوکه شدن قلب شود که می تواند تغییراتی در سلول های ماهیچه ای قلب و عروق کرونر ایجاد کند.
این اثر هورمونی بطن چپ را تضعیف و از پمپاژ خون غنی از اکسیژن در بدن جلوگیری می کند.
گفته شده حدود 28.5 درصد افراد بدون هیچ عامل محرکی دچار این وضعیت می شوند اما به طور کلی سندرم قلب شکسته معمولا توسط یک رویداد استرس زای غیر منتظره احساسی یا فیزیکی رخ می دهد.
رویدادهایی که می توانند این عارضه را تحریک کنند عبارتند از :
- مرگ ناگهانی یکی از عزیزان
- آزار و اذیت های خانگی
- بلایای طبیعی
- تصادف با وسایل نقلیه موتوری
- بحث و درگیری شدید
- مشکلات رابطه ای
- ضررهای مالی یا قمار کردن
- ابتلا به یک بیماری
- فعالیت فیزیکی طاقت فرسا
- عمل جراحی
- بیماری حاد
- ضربه به سر
- سخنرانی در میان جمع
- ترس شدید
در برخی موارد این عارضه بعد از مصرف کوکائین، مصرف بیش از حد مواد محرک یا طی ترک مواد مخدر رخ می دهد.
لازم به ذکر است افراد مبتلا به اختلالات خلقی خاص بیش از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
به علاوه برخی موارد سندرم قلب شکسته بعد از رویدادهای استرس زای خوشحال کننده مانند برنده شدن در یک مسابقه یا یک مهمانی غافلگیر کننده رخ داده است.
هنوز مشخص نشده چرا یک رویداد استرس زای خاص باعث ایجاد این وضعیت می شود اما در یک رویداد مشابه در زمان دیگر ممکن است این اتفاق نیفتد.
به علاوه متخصصان هنوز نمی دانند چرا زنان مسن بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. به نظر می رسد کاهش فعالیت استروژن ممکن است در این مورد نقش داشته باشد.
علائم سندرم قلب شکسته
شایع ترین علائم سندرم قلب شکسته عبارتند از :
- درد قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- ضربان قلب نامنظم
- از دست دادن هوشیاری یا غش
این علائم بین چند دقیقه تا چند ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض استرس غیر منتظره ظاهر می شود.
از آن جا که هیچ راهی برای تشخیص این که آیا این علائم به دلیل حمله قلبی یا سندرم قلب شکسته رخ داده وجود ندارد، در صورت بروز علائم لازم است فورا به اورژانس مراجعه شود.
تشخیص سندرم قلب شکسته
آزمایش های تشخیصی سندرم قلب شکسته شبیه آزمایش هایی هستند که برای تشخیص حمله قلبی استفاده می شود و شامل آزمایش های مختلف خون، الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرافی می باشد.
تشخیص این عارضه با آنژیوگرافی قلب تایید می شود.
درمان سندرم قلب شکسته
تا زمانی که عملکرد بطن چپ فرد مبتلا به سندرم قلب شکسته به وضعیت طبیعی برگردد نیاز است در بیمارستان بستری شده و تحت مراقبت باشد. این بیماران معمولا بین 3 تا 7 روز در بیمارستان می مانند.
داروهایی که معمولا برای درمان این عارضه استفاده می شوند شامل مسدود کننده های بتا و داروهای مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین می باشند که باعث بهبود عضله قلب می شوند. به علاوه ممکن است برای جلوگیری از سکته از داروهای ضد انعقاد استفاده شود.
بهبودی کامل معمولا در عرض 1 تا 3 ماه اتفاق می افتد.
به علاوه پزشک ممکن است برای کنترل ترشح هورمون های استرس از داروهای ضد اضطراب یا بتا بلوکرها برای مدت زمان طولانی تر استفاده کند. به علاوه بدون شک کاهش یا مدیریت استرسی که این وضعیت را ایجاد کرده اهمیت زیادی دارد.
برخی عوارض تهدید کننده زندگی در این بیماری عبارتند از :
- نارسایی قلبی
- آریتمی قلبی شدید
- لخته خون
- مشکلات دریچه قلب
- شوک قلبی
اگرچه این اختلال به دلیل بیماری قلبی زمینه ای ایجاد نمی شود اما این احتمال وجود دارد که به دلیل اثرات سمی هورمون های استرس روی عضله قلب و عروق خونی قلب رخ داده باشد و در موارد نادر حتی به مرگ بیمار منجر شود.
همچنین از آن جا که اثرات طولانی مدت سندرم قلب شکسته هنوز مشخص نشده لازم است فرد حتما زیر نظر پزشک متخصص قلب باشد.
اکثر افراد مبتلا به سندرم قلب شکسته با تشخیص زود هنگام و استفاده از درمان های مناسب در لحظه و پس از آن به سرعت بهبود می یابند و آسیب طولانی مدت قلبی در آن ها ایجاد نمی شود.
منبع: medicalnewstoday
