تینه آ ورسیکالر چیست؟

تینه آ ورسیکالر (به انگلیسی: Tinea versicolor) از بیماری های پوستی شایع است که توسط مخمری به نام قارچ مالاسزیا ایجاد می شود.

این مخمر در حالت طبیعی روی سطح پوست زندگی می کند و مشکلی برای سلامتی ندارد اما رشد بی رویه و غیر قابل کنترل آن می تواند به مشکلاتی نظیر تینه آ ورسیکالر منجر شود.

در ادامه قصد داریم درباره تینه آ ورسیکالر و علل، علائم و روش های درمان آن صحبت کنیم. با سومیتا همراه باشید؛

تینه آ ورسیکالر چیست؟

تینه آ ورسیکالر نوعی عفونت قارچی است که توسط قارچ مالاسزیا ایجاد می شود.

بسیاری از ارگانیسم های میکروسکوپی از جمله مخمرهایی مانند مالاسزیا که در سطح پوست زندگی می کنند نه تنها در حالت عادی خطری برای سلامتی ندارند بلکه با همزیستی با سلول ها از بدن در برابر عفونت ها و سایر عوامل بیماری زا محافظت می کنند.

با این حال گاهی اوقات این مخمر ممکن است رشد غیر قابل کنترل پیدا کرده و روی رنگ طبیعی یا رنگدانه پوست تاثیر بگذارد که در این صورت ممکن است لکه های روشن تر یا تیره تر از پوست ایجاد شود.

این عارضه که مسری نیست به نام تینه آ ورسیکالر یا پیتریازیس ورسیکالر شناخته شده و زمانی رخ می دهد که نوعی مخمر از خانواده مالاسزیا باعث عفونت یا سرکوب سیستم ایمنی بدن شود.

علت تینه آ ورسیکالر

تینه آ ورسیکالر زمانی رخ می دهد که مالاسزیا با سرعت زیادی در سطح پوست رشد می کند. علت اصلی این مسئله مشخص نیست اما به نظر می رسد برخی عوامل ممکن است باعث افزایش رشد این مخمر روی پوست شوند، از جمله :

هوای گرم و مرطوب
تعریق بیش از حد
پوست چرب
سیستم ایمنی ضعیف
تغییرات هورمونی

این عارضه می تواند در هر فردی با هر نژادی رخ دهد اما در نوجوانان و جوانان شایع تر است. افراد بزرگسالی که به مناطق با آب و هوای نیمه گرمسیری سفر می کنند نیز بیشتر در معرض ابتلا قرار می گیرند.

علائم تینه آ ورسیکالر

لکه های ایجاد شده در اثر تغییر رنگ پوست بارزترین علامت تینه آ ورسیکالر محسوب می شوند که معمولا روی بازوها، قفسه سینه، گردن یا پشت ظاهر می شوند. این لکه ها خصوصیات زیر را دارا می باشند :

روشن تر (اغلب) یا تیره تر از پوست اطراف
صورتی، قرمز، خرمایی یا قهوه ای رنگ
خشک، خارش دار و پوسته پوسته
زمانی که پوست برنزه می شود بیشتر قابل تشخیص هستند
محو شدن در هوای خنک تر و کمتر مرطوب

در صورتی که این عارضه در افراد با پوست تیره ایجاد شود ممکن است به از بین رفتن رنگ پوست و روشن شدن آن منجر شود که به نام هیپوپیگمانتاسیون شناخته می شود. این در حالی است که در برخی افراد پوست به جای روشن شدن تیره می شود و به آن هایپرپیگمانتاسیون گفته می شود.

برخی افراد مبتلا نیز هیچ گونه تغییر قابل توجهی در رنگ یا ظاهر پوست خود مشاهده نمی کنند.

از دیگر علائم تینه آ ورسیکالر می توان به خارش پوستی اشاره کرد.

بیماری های مشابه تینه آ ورسیکالر

برخی بیماری ها علائم مشابه تینه آ ورسیکالر دارند که از جمله آن ها می توان به پیسی اشاره کرد و اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند. با این حال پیسی از بسیاری جهات با تینه آ ورسیکالر تفاوت دارد، از جمله :

پیسی روی بافت پوست تاثیر نمی گذارد
پیسی معمولا روی انگشتان دست، مچ دست، زیر بغل، دهان، چشم ها یا کشاله ران ظاهر می شود
پیسی اغلب لکه های متقارن ایجاد می کند

بثورات ناشی از پیتریازیس روزه آ نیز شبیه این عارضه هستند اما معمولا چند روز یا چند هفته قبل از این بثورات، ضایعه پیشرو که نوعی لکه تنهای قرمز رنگ و پوسته پوسته است ظاهر می شود. این بثورات معمولا به شکل درخت کریسمس و در ناحیه پشت ظاهر می شوند که علت آن ها مشخص نیست اما بر خلاف تینه آ ورسیکالر مسری و خطرناک نمی باشند.

عوامل خطر زای تینه آ ورسیکالر

عوامل محیطی و بیولوژیکی مختلف می توانند افراد را بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دهند، از جمله :

سابقه خانوادگی
تعریق بیش از حد
آب و هوای مرطوب و گرم
سیستم ایمنی ضعیف
مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند
برخی انواع سرطان

چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟

فرد مبتلا ممکن است بتواند علائم را در خانه درمان کند. برای این منظور می توان از داروهای ضد قارچ بدون نسخه برای از بین بردن لکه های پوستی استفاده کرد.

با این حال اگر این درمان‌ ها موثر نباشند باید با پزشک مشورت شود زیرا ممکن است برای کنترل علائم به یک داروی تجویزی نیاز باشد.

تشخیص تینه آ ورسیکالر

در صورت ظاهر شدن لکه های با رنگ عجیب و غریب روی پوست که در خانه قابل درمان نیستند لازم است به پزشک مراجعه شود.

پزشک ابتدا پوست را معاینه کرده و حتی ممکن است تنها با نگاه کردن به لکه ها متوجه شود که فرد به چه بیماری مبتلا شده است.

اگر تشخیص بیماری با معاینه امکان پذیر نباشد ممکن است پزشک خراش پوستی انجام داده و از پوست نمونه جدا کند یا از پوست آسیب دیده نمونه بافتی گرفته و آن را برای بررسی به آزمایشگاه بفرستد.

روش دیگر استفاده از لامپ وود است که طی آن نور ماوراء بنفش از فاصله حدود 10 سانتی متری به پوست تابانده می شود. در صورتی که مخمر وجود داشته باشد پوست آسیب دیده زیر نور، زرد یا سبز به نظر خواهد رسید.

درمان تینه آ ورسیکالر

اگر علائم بیماری شدید نباشد فرد می تواند آن را به صورت خانگی درمان کند و استفاده از کرم ها یا شامپوهای ضد قارچ بدون نسخه ممکن است برای از بین بردن عفونت موثر باشد. برخی داروهایی که می توان برای درمان این عارضه استفاده کرد عبارتند از :