شلیل میوه ای خوشمزه محصول درخت هلو (نام علمی : Prunus persica) می باشد. شلیل خواص هلو را دارد اما هلوها پوستی کرک دار دارند در حالی که شلیل پوستی بسیار نرم تر و بدون کرک دارد.
همچنین شلیل کوچک تر، سفت تر و معطرتر است در غیر این صورت شلیل و هلو کاملا یکسان هستند.
شلیل نیز مانند هلو به احتمال زیاد بیش از 2000 سال پیش از چین منشا گرفته است، کشوری که 58٪ از تولید جهانی را تشکیل می دهد.
شلیل انواع مختلفی دارد. نوع محبوب تر آن گونه‌ای از شلیل به نام شفترنگ یا شبرنگ می‌باشد که رنگ قرمز آن روشن تر بوده و گوشت میوه زرد و هسته به میوه متصل است. انواع شلیل سفید هم وجود دارد.
شلیل منبع بزرگی از بتاکاروتن، ویتامین C و لوتئین است. آن ها ایمنی را تقویت می کنند، از بینایی محافظت کرده و از بیماری های متعددی جلوگیری می کنند. همچنین برای بهبود سلامت پوست مفید می باشند.
در ادامه این مقاله به بررسی همه ی فواید شلیل برای سلامتی بدن و همچنین ارزش غذایی و عوارض و مضرات آن می پردازیم. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای شلیل برای سلامتی بدن
1. سرشار از مواد مغذی است
مواد مغذی موجود یک شلیل تازه کوچک (معادل 100 گرم) معادل مقادیر زیر می باشد :
- کالری : 44
- کربوهیدرات : 10.5
- پروتئین : 1.06
- فیبر : 1.7
- چربی : 0.32
- نیاسین : 7٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین C : حدود 9٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین E : حدود 5٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین K : حدود 2٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- مس : 9٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- آهن : 3.5٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- منیزیم : 2٪ مقدار مورد نیاز روزانه
- فسفر : 4٪ مقدار مورد نیاز روزانه
2. به پیشگیری از سرطان کمک می کند
در تحقیقی که در دانشگاه A&M تگزاس انجام شد، عصاره میوه شلیل به موش ها داده شد و یافته ها حاکی از آن است که این میوه بدترین نوع سلول های سرطانی را برای آپوپتوز تحریک کرده است.
این مطالعه همچنین نشان داد میوه هایی که بیشترین رنگ قرمز روی پوست آن ها وجود دارد دارای بیشترین خاصیت مبارزه با سرطان هستند.
طبق مطالعه دیگری در بوستون مصرف حداقل 2 وعده شلیل یا هلو در هفته می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان پس از یائسگی را کاهش دهد. مصرف میوه همچنین با کاهش خطر تومور در ارتباط بود.
کوئرستین و اسید کلروژنیک موجود در شلیل برای جلوگیری از تکثیر سلول های سرطانی مفید هستند و از آنجا که این میوه منبع عالی آنتی اکسیدان هاست شاید در پیشگیری از سرطان نقشی داشته باشد.
شلیل همچنین به اتصال اسیدهای صفراوی کمک می کند. این از چرخش مجدد اسید صفراوی در معده جلوگیری می کند – که منجر به دفع سموم بالقوه سرطانزا از بدن می شود.
طبق یک گزارش شلیل ممکن است بتواند به جلوگیری از سرطان پروستات کمک کند. کاروتنوئیدها (رنگدانه های زرد) و آنتوسیانین ها (رنگدانه های قرمز) نیز می توانند از التهاب ایجاد کننده سرطان جلوگیری کنند و شلیل های گوشتی سفید حاوی کاتچین هایی هستند که با سرطان مبارزه می کنند.
محتوای بالای فیبر در شلیل همچنین می تواند از چندین نوع سرطان جلوگیری کند. مصرف زیاد شلیل همچنین با کاهش خطر سرطان سر و گردن همراه است.
3. دارای خواص ضد دیابت است
طبق نوشته ی وب سایت علمی ScienceDaily، شلیل حاوی ترکیبات فعال زیستی است که به جلوگیری از دیابت مرتبط با چاقی کمک می کند. ترکیبات فنلی موجود در این میوه دارای خاصیت ضد دیابت است.
شلیل دارای شاخص گلیسمی 43 است که بسیار کم می باشد.
میوه شلیل سطح قند خون را به آرامی بالا می برد. ترکیبات فنلی موجود در شلیل نه تنها به مبارزه با دیابت کمک می کنند بلکه با کاهش اکسیداسیون کلسترول بد از بیماری های قلبی نیز جلوگیری می کنند.
بر اساس گزارشی از دانشگاه نیوهمپشایر، چیزی به عنوان داشتن رژیم غذایی ویژه دیابتی برای مبارزه با بیماری وجود ندارد.
همچنین کربوهیدرات ها دشمن دیابتی ها نیستند. در واقع آیا می دانید انجمن دیابت آمریکا توصیه می کند مصرف بیشتر کربوهیدرات های سالم موجود در غلات، میوه ها و سبزیجات کامل برای دیابتی ها مفید است.
نکته ای که در اینجا باید به آن اشاره شود این است – باید کربوهیدرات های بی کیفیت یا کربوهیدرات های تصفیه شده مانند غذاهای فرآوری شده را کاهش داد در غیر این صورت، کربوهیدرات های سالم همیشه لازم هستند و شلیل حاوی آن کربوهیدرات های سالم است.
اکثر بیماران دیابتی همچنین دریافتند که هنگام ترکیب کربوهیدرات با چربی و پروتئین کافی از سطح گلوکز خون اضافی رنج نمی برند.
شلیل همچنین می تواند به جلوگیری از سندرم متابولیک – یکی از بیماری هایی که دیابتی ها اغلب از آن رنج می برند – کمک کند.
4. به لاغری و کاهش وزن می کند
مواد طبیعی موجود در شلیل با التهاب مقابله می کنند و یک اثر دومینو ایجاد می کنند که به مبارزه با چاقی کمک می کند و همانطور که دیدیم آن ها می توانند از سندرم متابولیک جلوگیری کنند که در غیر این صورت منجر به افزایش وزن می شود.
شلیل حاوی مقادیر بالای فیبر محلول است که طبق گزارشی از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها می تواند به لاغری و کاهش وزن کمک کند. فیبر با تبدیل آب به ماده ای ژل مانند در روده به این هدف دست می یابد و سپس مانع از جذب کلسترول و چربی در خون می شود این به کاهش وزن سالم کمک می کند.
فیبرهای محلول همچنین کلسترول بد بدن را کاهش می دهد. طبق مجله تغذیه فیبرهای محلول می توانند تاثیرات زیادی بر سلامتی بگذارند و طبق مجله تغذیه بالینی آمریکا مکمل های فیبر غذایی که ادعا می کنند به کاهش وزن کمک می کنند چندان در این زمینه موثر نیستند.
فیبر برای کاهش وزن بسیار موثر است به طوری که طبق یک مطالعه افرادی که فقط به رژیم غذایی خود فیبر اضافه کردند به اندازه افرادی که از یک برنامه رژیم غذایی برای قلب و رژیم کم چربی پیشنهاد شده توسط انجمن قلب آمریکا پیروی می کردند، وزن کم کردند.
5. سرشار از آنتی اکسیدان هاست
طبق یک مطالعه اسپانیایی، فنلیک ها و فلاونوئیدهای موجود در شلیل به خاصیت آنتی اکسیدانی فوق العاده آن ها کمک می کنند.
طبق یک مطالعه دیگر آمریکایی، آنتی اکسیدان های شلیل باعث کاهش آسیب اکسیداتیو و افزایش طول عمر می شوند. مصرف این میوه همچنین با ترمیم آسیب DNA ارتباط داشت.
مطالعه دیگر بر روی مگس ها نتیجه گرفت که شلیل می تواند اثرات مضر یک رژیم غذایی پرچرب را محدود کند و حتی می تواند دامنه سلامتی گونه ها را ارتقا دهد. مشاهدات مشابه در انسان نیز ممکن است.
مطالعه دیگری در مورد مگس های ماده یک افشاگری پیشگامانه داشت. مشخص شد که شلیل باعث تولید مثل مگس های ماده می شود و این نشان می دهد که این میوه می تواند پیری تولید مثل را به تاخیر بیندازد.
شلیل دو برابر ویتامین A، ویتامین C و پتاسیم نسبت به هلو ارائه می دهد بنابراین شلیل ممکن است یک انتخاب ارجح برای شما و خانواده شما باشد.
6. از هیپوکالمی جلوگیری می کند
هیپوکالمی کمبود پتاسیم در جریان خون است و شلیل با توجه به غنی بودن این ماده معدنی می تواند به درمان این بیماری کمک کند.
طبق گزارش دانشکده پزشکی هاروارد سطح پایین پتاسیم می تواند منجر به ضعف و اختلال در عضله قلب با ریتم آن شود.
پتاسیم همچنین میزان اسید و آب موجود در بافت های بدن را تنظیم می کند. این به عضله سازی کمک می کند، از رشد پشتیبانی می کند و عملکرد سلول های عصبی را بهبود می بخشد. در صورت بروز هیپوکالمی همه اینها ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند.
براساس موسسه پزشکی یک فرد بالغ برای جلوگیری از هیپوکالمی باید روزانه 4700 میلی گرم پتاسیم مصرف کند. اما شلیل ممکن است برای تعادل سطح پتاسیم کافی نباشد. اگر میزان پتاسیم شما 2.5 میلی مول در لیتر یا کمتر است (پزشک می تواند این مورد را برای شما توضیح دهد) ممکن است لازم باشد مکمل های تحت نظارت پزشکی را نیز در نظر بگیرید.
همیشه قبل از شروع مصرف هرگونه مکمل با پزشک خود مشورت کنید به خصوص در مورد الکترولیت ها. عدم تعادل الکترولیت ها می تواند منجر به نقص عضو شود.
7. فشار خون بالا را کاهش می دهد
پتاسیم همچنین می تواند به تنظیم سطح فشار خون کمک کند و ما به تازگی دیدیم که شلیل غنی از پتاسیم است.
رژیم غذایی خصوصا در مواردی مانند فشار خون بالا مهم است. بسیاری از پزشکان با تغییر در رژیم غذایی بیماران موفق به کاهش سطح فشار خون بیش از حد بالا شده اند.
پتاسیم موجود در شلیل با شل کردن دیواره رگ های خونی کار می کند اما افراد مبتلا به بیماری های کلیوی باید مراقب باشند زیرا این ماده معدنی ممکن است برای آن ها مضر باشد. آن ها ممکن است یک رژیم غذایی با محدودیت نسبت به مصرف پتاسیم داشته باشند.
کاهش پتاسیم در خون با احتباس سطح سدیم مرتبط است – در نتیجه باعث فشار خون می شود.
طبق مشاهدات خاص، پتاسیم همچنین می تواند به عنوان ادرارآور عمل کرده و از این رو حجم مایعات خارج سلول را کاهش دهد – این می تواند فشار خون را تا حدی کاهش دهد.
داروها برای فشار خون بالا به ترتیب 15 و 25 درصد خطر حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهند. اما آن ها همچنین با عوارض جانبی خاصی همراه هستند. به همین دلیل پیشگیری بهتر از درمان است.
اما اگر از قبل از فشار خون بالا رنج می برید شلیل فقط می تواند به عنوان مکمل در کنار داروهای شما استفاده شود و جایگزین آن نشود. قبل از تغییر هرگونه دارو یا مکمل در رژیم با پزشک خود مشورت کنید.
8. سلامت قلب را بهبود می بخشد
همین واقعیت که شلیل به کاهش فشار خون کمک می کند کافی است که فواید آن برای سلامت قلب در نظر گرفته شود. علاوه بر این شلیل همچنین سرشار از ویتامین C است، یک آنتی اکسیدان که می تواند به حفظ سلامت قلب کمک کند.
فیبر موجود در شلیل همچنین می تواند به یک قلب سالم کمک کند.
معروف است که شلیل سفید با تنظیم سطح کلسترول خون، سلامت قلب را حفظ می کند.
9. سلامت گوارش را تقویت می کند
طبق گزارش دانشگاه ایالتی میشیگان فیبر موجود در شلیل می تواند سلامت دستگاه گوارش را بهبود بخشد و یبوست را نیز تسکین دهد.
فیبر موجود در شلیل همچنین می تواند رشد باکتری های مفید روده را تحریک کند. شلیل همچنین به طور طبیعی سرشار از پروبیوتیک است که می تواند سلامت گوارشی را بسیار تقویت کند زیرا به عنوان سوخت پروبیوتیک ها – ارگانیسم های زنده در بدن شما عمل می کند.
این میوه می تواند به درمان سندرم روده تحریک پذیر کمک کند، یک اختلال روده که می تواند باعث نفخ شکم و گاز شود. همچنین می تواند ناراحتی معده را تسکین دهد.
10. سطح کلسترول خون را کاهش می دهد
فیبر محلول سطح کلسترول را کاهش می دهد و ما می دانیم که شلیل از منابع عالی فیبر است.
یک شلیل متوسط حاوی حدود 2.2 گرم فیبر است.
طبق گزارشی مصرف 5 تا 10 گرم فیبر محلول در هر روز می تواند سطح کلسترول بد خون را تا 5٪ کاهش دهد.
یکی از راه های وارد کردن شلیل در رژیم غذایی برای کاهش کلسترول قرار دادن میوه (قطعات خرد شده) در غلات صبحانه است.
همچنین می توانید میوه کامل را به عنوان میان وعده عصرانه همراه با مقداری ماست یا پنیر بخورید.
11. سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
یکی از بهترین مزایای شلیل توانایی بالابردن ایمنی بدن است. محتوای ویتامین C میوه ممکن است ایمنی بدن را تقویت کند.
علاوه بر این ویتامین C همچنین به بدن در روند بازسازی ویتامین E کمک می کند – که ماده مغذی دیگری است که با رادیکال های آزاد مبارزه می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدهای موجود در شلیل نیز به عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می کنند.
به علاوه ویتامین A موجود در شلیل می تواند به مبارزه با عفونت کمک کند. این دیواره های سلولی را تقویت می کند و از غشای مخاط در برابر حمله باکتری ها محافظت می کند.
12. سلامت پوست را تقویت می کند
شلیل منبع بسیار خوبی از ویتامین C است و طبق گفته دانشگاه ایالتی اورگان این ویتامین می تواند از آسیب احتمالی UV جلوگیری کند. ویتامین C همچنین در سنتز کلاژن پروتئین ضروری برای سلامت پوست نقش دارد.
این پروتئین قسمت مهمی از بافت پیوندی است که پوست، استخوان ها، تاندون ها، رباط ها، غضروف ها و رگ های خونی را در کنار هم نگه می دارد، با پیری پوست مقابله می کند، ترمیم زخم را تسریع می کند و خشکی پوست را التیام می بخشد.
طبق یک مطالعه هندی ویتامین C می تواند برای درمان هایپرپیگمانتاسیون و التهاب پوست نیز مورد استفاده قرار گیرد. این ویتامین همچنین به دلیل نقش آن در جلوگیری از سرطان پوست شناخته شده است.
یک مطالعه آمریکایی نشان می دهد که ویتامین C می تواند چین و چروک ها را نیز بهبود بخشد. از همه مهمتر ظاهر پوست را حتی با افزایش سن بهبود می بخشد و باعث تقویت بافت های سالم نیز می شود.
ما انسان ها نمی توانیم ویتامین C تولید کنیم به همین دلیل باید به منابع غذایی سالم – مانند شلیل – اعتماد کنیم. همچنین مشخص شده است که این ویتامین به نوسازی سلول کمک می کند.
این یک مورد نادر است که فرد از اثر ویتامین C اضافی رنج می برد – اما هنوز هم احتیاط کنید و از مکمل های ویتامین C استفاده نکنید.
13. سلامت سلولی را تقویت می کند
ویتامین A موجود در شلیل ارتباطات سلولی را بهبود می بخشد. این ماده با تشویق سلول های نابالغ برای تبدیل شدن به بافت های کاملا فعال، رشد سلول را تقویت می کند.
طبق یک مطالعه در فیلادلفیا، کمبود ویتامین A در مادران باردار می تواند رشد و تکامل نوزادان را محدود کند.
ویتامین A همچنین نشان داده است که به سلول های T (سلول هایی که مسئول ایمنی هستند) در روده کمک می کند تا به مناطق مورد نیاز برای انجام ترمیم و نگهداری هدایت شوند. همچنین در تکوین گلبول های سفید خون نقش دارد.
یک گزارش منتشر شده توسط مرکز پزشکی دانشگاه روچستر اظهار داشت که ویتامین C می تواند بر رشد سلول تاثیر بگذارد.
14. سلامت چشم را بهبود می بخشد
شلیل غنی از لوتئین و زاگزانتین، کاروتنوئیدهای موجود در شبکیه چشم است. مصرف این مواد باعث بهبود تراکم رنگدانه ها در ماکولا می شود. آن ها با خنثی سازی رادیکال های آزاد از چشم محافظت می کنند و معمولا با هم در غذا یافت می شوند.
بتاکاروتن موجود در شلیل همچنین از سلامت چشم پشتیبانی می کند و ممکن است از تحلیل رفتن ماکولا جلوگیری کند. یک فنجان شلیل حاوی حدود 214 میکروگرم بتاکاروتن است.
مصرف بیشتر لوتئین و زاگزانتین می تواند خطر آب مروارید و دژنراسیون ماکولای وابسته به سن را کاهش دهد – و توجه به این نکته مهم است که این دو بیماری گزینه های درمانی محدودی دارند، از این رو پیشگیری آسان تر است.
لوتئین همچنین می تواند از یک بیماری چشمی دیگر به نام رتینیت پیگمنتوزا، که گروهی از اختلالات چشمی است و باعث آسیب تدریجی به شبکیه می شود، جلوگیری کند.
لوتئین و زاگزانتین همچنین می توانند به مشکلات بینایی مربوط به نور کم یا زمان تابش خیره کننده کمک کنند. از مزایای این دو ترکیب می توان به توانایی آن ها در فیلتر کردن نور آبی (از اشعه ماورا بنفش) و ارائه قدرت آنتی اکسیدانی اشاره کرد.
15. به پیشگیری از کم خونی کمک می کند
می دانیم آهن به جلوگیری از کم خونی کمک می کند و حتی اگر شلیل از نظر این ماده معدنی غنی نیست ویتامین C موجود در آن به بهبود جذب آهن در بدن کمک می کند.
به عبارت دیگر هرچه مقدار ویتامین C موجود در غذا بیشتر باشد، جذب آهن نیز بهتر است. اما باید بدانیم که اکثر غذاها با ویتامین C غنی نمی شوند به همین دلیل غذاهای غنی از ویتامین C مانند شلیل کمک زیادی می کنند.
عوارض و مضرات شلیل
دوران بارداری
شلیل به احتمال زیاد به آفت کش ها آلوده می شود زیرا پوست آن ها نازک و در معرض محیط قرار دارد و زنان باردار بیشتر در معرض تاثیرات منفی خود هستند. از این رو زنان باردار و شیرده ممکن است مایل به انتخاب شلیل با حداقل قرار گرفتن در معرض آفت کش ها باشند.
آلرژی و حساسیت
برخی از آلرژی های شلیل شامل خارش (در دهان و گلو)، تورم (لب ها، پلک ها و صورت) و برخی علائم گوارشی و تنفسی (مانند استفراغ، اسهال، معده درد، آبریزش بینی و غیره) است. شدیدترین آلرژی به شلیل (و بیشتر میوه های هسته دار) وضعیتی به نام آنافیلاکسی است که به منزله بی ثباتی قلب و عروق و مشکلات جدی تنفسی است.
منبع : stylecraze
