تحقیقات نشان داده است که بیماری کبد چرب ممکن است ناشی از ژنتیک باشد. با این حال هنوز تحقیقات بیشتری برای تایید اینکه آیا یک ژن منفرد یا ترکیبی از عوامل ارثی می تواند علت این بیماری باشد، مورد نیاز است.
بیماری کبد چرب در اثر تجمع چربی در کبد ایجاد می شود. دو نوع کبد چرب وجود دارد : بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و بیماری کبد چرب الکلی (AFLD).
علل متعددی برای بیماری کبد چرب وجود دارد و محققان معتقدند ژنتیک ممکن است یکی از آن ها باشد. با این حال هنوز تحقیقات بیشتری برای تعیین دقیق اینکه چگونه عوامل ژنتیکی می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند، مورد نیاز است.
در ادامه این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا بیماری کبد چرب ارثی است یا خیر؟ با سومیتا همراه باشید؛
آیا کبد چرب غیر الکلی می تواند ناشی از ژنتیک باشد؟
کبد چرب غیر الکلی می تواند هر کسی را بدون در نظر گرفتن نژاد یا قومیت تحت تاثیر قرار دهد. با این حال در ایالات متحده، این بیماری در میان آمریکایی های اسپانیایی تبار و آسیایی تبار رایج تر است.
یک مقاله مروری منتشر شده در سال 2021 بیان می کند که عوامل ژنتیکی در 27 تا 39 درصد موارد منجر به کبد چرب غیر الکلی شده است. این بررسی بر روی ژن PNPLA3 که در محتوای چربی کبد نقش دارد و همچنین سایر پدیده های مرتبط با کبد چرب غیر الکلی از جمله التهاب کبد، استئاتوهپاتیت کبدی، سیروز و فیبروز متمرکز شده است.
تحقیقات اخیر فرض می کند که هیچ ژن منحصر به فردی منجر به کبد چرب غیر الکلی نمی شود، اما ترکیبی از عوامل ژنی ممکن است خطر را افزایش دهد.
یک بررسی تحقیقاتی در سال 2017 بیان کرد که بسیاری از مطالعات وراثت پذیری کبد چرب غیر الکلی را بررسی کرده اند. برآوردها بین 20 تا 70 درصد بود. این امر تا حدی از این ایده حمایت می کند که سابقه خانوادگی بیولوژیکی ممکن است در خطر ابتلا به کبد چرب غیر الکلی نقش داشته باشد. با این حال هنوز تحقیقات بیشتری برای تعیین نحوه اتصال آن ها مورد نیاز است.
علل دیگر کبد چرب چیست؟
هیچ دلیلی برای کبد چرب غیر الکلی وجود ندارد اما سابقه پزشکی، رژیم غذایی و میکروبیوم روده شما ممکن است در ایجاد این بیماری نقشی داشته باشند. در صورت داشتن موارد زیر ممکن است احتمال ابتلا به کبد چرب غیر الکلی بیشتر باشد :
- اضافه وزن یا چاقی
- دیابت نوع 2
- مقاومت به انسولین
- سطوح بالای تری گلیسیرید
- سطوح پایین کلسترول خوب یا HDL
رژیم های غذایی سرشار از فروکتوز – نوعی قند – نیز ممکن است خطر ابتلا به کبد چرب غیر الکلی را افزایش دهند. تغییرات در ترکیب باکتری های روده یا میکروبیوم شما نیز می تواند به کبد چرب غیر الکلی منجر شود.
کبد چرب غیر الکلی چه شکلی است؟
اغلب افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی علائمی را تجربه نمی کنند اگرچه ممکن است خستگی و درد شکم را تجربه کنند. افرادی که کبد چرب غیر الکلی آن ها باعث سیروز کبدی شده است ممکن است علائمی داشته باشند مانند :
- تجمع مایع در شکم یا پاها
- انسفالوپاتی کبدی (کاهش شناختی)
- خون ریزی
- بزرگ شدن کبد
کبد چرب چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می تواند کبد چرب را از طریق ترکیبی از آزمایش ها و معاینات فیزیکی تشخیص دهد که شامل موارد زیر می شوند :
- تکنیک های تصویربرداری : آن ها می توانند با استفاده از روش هایی مانند اولتراسوند، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) کبد چرب را شناسایی کنند
- ارزیابی سابقه پزشکی شما : آن ها همچنین در مورد سابقه پزشکی شما می پرسند تا ببینند آیا شما هر یک از عوامل خطرزای کبد چرب غیر الکلی مانند دیابت نوع 2 یا سندرم متابولیک را دارید یا خیر
- معاینه فیزیکی : ممکن است شما را از نظر علائم فیزیکی مقاومت به انسولین مانند تغییر رنگ پوست و علائم سیروز مانند بزرگ شدن طحال یا از دست دادن عضله معاینه کنند
یک پزشک همچنین ممکن است آزمایش های زیر را پیشنهاد کند :
- آزمایش خون برای بررسی سطوح بالای آنزیم های کبدی آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
- الاستوگرافی برای بررسی فیبروز پیشرفته کبد
- بیوپسی کبد برای تایید تشخیص کبد چرب غیر الکلی و ارزیابی شدت بیماری
فقط بیوپسی کبد تشخیص قطعی کبد چرب غیر الکلی را ارائه می دهد.
گزینه های درمان کبد چرب
پزشکان معمولا کاهش وزن و فعالیت بدنی را برای درمان کبد چرب غیر الکلی توصیه می کنند. به گفته موسسه ملی بهداشت (NIH) از دست دادن 3 تا 5 درصد از وزن بدن می تواند باعث کاهش چربی در کبد شود، در حالی که از دست دادن 7 تا 10 درصد وزن بدن می تواند التهاب و فیبروز کبد را کاهش دهد.
اگر عوارض ناشی از سیروز کبد دارید پزشک ممکن است گزینه های درمانی خاصی را توصیه کند :
- اگر پرفشاری خون پورتال دارید داروهایی برای کاهش فشار خون یا حذف مایعات از بدن
- در صورت ابتلا به انسفالوپاتی کبدی داروهایی برای کاهش سموم در مغز
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت های باکتریایی
سیروز می تواند منجر به سرطان کبد یا نارسایی کبد شود. در این مورد، پزشک ممکن است درمان سرطان یا پیوند کبد را توصیه کند.
سوالات متداول درباره کبد چرب
امید به زندگی فرد مبتلا به کبد چرب چقدر است؟
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب ممکن است در مقایسه با افرادی که این بیماری را ندارند، امید به زندگی 2.8 سال کمتری داشته باشند. با این حال اقدامات زیادی در سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی وجود دارد که می تواند به مدیریت این بیماری کمک کند.
آیا کبد چرب از بین می رود؟
در برخی موارد، داشتن یک رژیم غذایی مغذی و پیروی از یک برنامه ورزشی می تواند باعث کند شدن یا از بین رفتن کبد چرب شود.
شکم کبدی چه شکلی است؟
شکم کبدی می تواند شبیه شکم متورم و بیرون زده به نظر برسد. در بیشتر موارد، افزایش وزن ممکن است فقط در قسمت میانی انباشته شود نه در بازوها و پاها.
خلاصه
ژن‌هایی وجود دارند که با ایجاد بیماری کبد چرب مرتبط هستند اما هنوز تحقیقات بیشتری برای تعیین ارثی بودن این بیماری لازم است.
چندین عامل دیگر وجود دارد که می تواند شما را در معرض خطر بیشتری برای NAFLD یا بیماری کبد چرب غیر الکلی قرار دهد از جمله شرایطی مانند سندرم متابولیک، دیابت نوع 2 یا چاقی.
اگر در مورد علائم خود نگران هستید و فکر می کنید ممکن است به بیماری کبد چرب مبتلا باشید با پزشک مشورت کنید. آن ها می توانند تشخیص دهند و در صورت نیاز یک برنامه درمانی مناسب بر اساس نیازهای فردی و سابقه پزشکی شما تنظیم کنند.
منبع : healthline
