سروتونین چیست؟
سروتونین یک ماده شیمیایی است که توسط سلول های عصبی تولید می شود و سیگنال هایی را بین سلول های عصبی شما ارسال می کند. سروتونین بیشتر در سیستم هضم یافت می شود، اگرچه در پلاکت های خون و در کل سیستم عصبی مرکزی نیز وجود دارد.
سروتونین از اسید آمینه ضروری تریپتوفان ساخته می شود. این اسید آمینه باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن شود و معمولا در غذاهایی مانند آجیل، پنیر و گوشت قرمز یافت می شود.
کمبود تریپتوفان می تواند منجر به کاهش سطح سروتونین شود. این می تواند منجر به اختلالات خلقی مانند اضطراب یا افسردگی شود.
در ادامه این مقاله به بررسی نقش سروتونین در سلامتی بدن و همچنین نحوه ی درمان کمبود سروتونین در بدن می پردازیم. با سومیتا همراه باشید؛
نقش سروتونین در مغز و بدن چیست؟
سروتونین از قسمت عواطف گرفته تا مهارت های حرکتی شما روی هر قسمت از بدن تاثیر می گذارد. سروتونین یک تثبیت کننده طبیعی خلق و خو محسوب می شود. این ماده شیمیایی همانی است که به خواب، غذا خوردن و هضم غذا کمک می کند.
سروتونین همچنین به موارد زیر کمک می کند :
- کاهش افسردگی
- تنظیم میزان اضطراب
- التیام زخم ها
- تحریک حالت تهوع
- سلامت استخوان ها
در اینجا نحوه عملکرد سروتونین در عملکردهای مختلف در بدن وجود دارد :
حرکات روده : سروتونین در درجه اول در معده و روده بدن یافت می شود و به کنترل حرکات و عملکرد روده کمک می کند.
خلق و خوی : تصور می شود سروتونین در مغز باعث تنظیم اضطراب، خوشحالی و بهبود خلق و خو می شود. مقادیر کم این ماده شیمیایی با افسردگی در ارتباط است و افزایش سطح سروتونین که توسط دارو ایجاد می شود باعث کاهش تحریک می شود.
حالت تهوع : سروتونین بخشی از دلیل تهوع شماست. تولید سروتونین افزایش می یابد تا غذای مضر یا ناراحت کننده را از طریق اسهال سریع تر از بدن خارج کنید. این ماده شیمیایی همچنین در خون افزایش می یابد که بخشی از مغز را کنترل کند که عامل کنترل حالت تهوع است.
خواب : این ماده شیمیایی مسئول تحریک قسمت هایی از مغز است که خواب و بیداری را کنترل می کنند. خواب یا بیدار بودن به این بستگی دارد که چه ناحیه ای تحریک شده باشد و از کدام گیرنده سروتونین استفاده شود.
لخته شدن خون : پلاکت های خون برای بهبود زخم ها سروتونین آزاد می کنند. سروتونین باعث تنگ شدن رگ های کوچک می شود و به تشکیل لخته های خون کمک می کند.
سلامت استخوان : سروتونین در سلامت استخوان نقش دارد. سطح قابل توجهی از سروتونین در استخوان ها می تواند منجر به پوکی استخوان شود که باعث ضعیف شدن استخوان ها می گردد.
عملکرد جنسی : سطح پایین سروتونین با افزایش میل جنسی مرتبط است، در حالی که افزایش سطح سروتونین با کاهش میل جنسی مرتبط است.
سروتونین و سلامت روان
سروتونین به تنظیم خلق و خوی شما به طور طبیعی کمک می کند. وقتی سطح سروتونین طبیعی است احساس خوشحالی، آرامش، تمرکز بیشتر، اضطراب کمتر و پایداری عاطفی دارید.
مطالعه ای در سال 2007 نشان داد که افراد مبتلا به افسردگی غالبا سطح سروتونین کمی دارند. کمبود سروتونین همچنین با اضطراب و بی خوابی ارتباط دارد.
اختلافات جزئی در مورد نقش سروتونین در سلامت روان رخ داده است. برخی از محققان در مطالعات قدیمی سوال کرده اند که آیا افزایش یا کاهش سروتونین می تواند بر افسردگی تاثیر بگذارد یا نه. تحقیقات جدید ادعا می کند که چنین است.
به عنوان مثال یک مطالعه حیوانی در سال 2016 بر روی موش هایی گیرنده های خارجی متصل کردند که مانع از ترشح سروتونین می شد. بدون این گیرنده ها موش ها سطح بالاتری از سروتونین را در مغز خود داشتند.
محققان دریافتند که این موش ها کمتر علائم اضطراب و رفتارهای مربوط به افسردگی داشتند.
محدوده طبیعی برای سطح سروتونین
به طور کلی محدوده طبیعی سطح سروتونین در خون شما 101–283 نانوگرم در میلی لیتر (ng / mL) است. این معیار بسته به اندازه گیری ها و نمونه های آزمایش شده ممکن است کمی متفاوت باشد، بنابراین در مورد نتایج آزمایش خاص با پزشک خود صحبت کنید.
مقادیر بالای سروتونین ممکن است نشانه ای از سندرم کارسینوئید باشد. این شامل گروهی از علائم مربوط به تومور در نواحی زیر است :
- روده کوچک
- آپاندیس
- روده بزرگ
- برونش یا نایژه
یک پزشک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح سروتونین در خون شما را برای تشخیص بیماری یا رد آن انجام می دهد.
چگونه کمبود هورمون سروتونین را درمان کنیم؟
شما می توانید از طریق دارو و گزینه های طبیعی تر، سطح سروتونین خود را افزایش دهید.
SSRI ها
سطح پایین سروتونین در مغز ممکن است باعث افسردگی، اضطراب و مشکلات خواب شود. بسیاری از پزشکان برای درمان افسردگی یک مهار کننده بازجذب سروتونین (SSRI) را تجویز می کنند. آن ها متداول ترین نوع ضد افسردگی ها هستند.
SSRI ها با مهار جذب مجدد این ماده شیمیایی، سطح سروتونین را در مغز افزایش می دهند بنابراین مقدار بیشتری از آن همچنان فعال است. SSRI ها از جمله فلوکستین و سرترالین هستند.
هنگامی که داروهای سروتونین مصرف می کنید، بدون صحبت قبلی با پزشک نباید از داروهای دیگر استفاده کنید. مخلوط کردن داروها ممکن است شما را در معرض خطر سندرم سروتونین قرار دهد.
تقویت کننده های طبیعی سروتونین
بر اساس مقاله منتشر شده در مجله روانپزشکی و علوم اعصاب، خارج از SSRI ها عوامل زیر می توانند سطح سروتونین را افزایش دهند :
- قرارگیری در معرض نور شدید : آفتاب یا نور درمانی معمولا درمان های توصیه شده برای درمان افسردگی فصلی هستند
- ورزش : ورزش منظم می تواند اثرات تقویت روحیه داشته باشد
- یک رژیم غذایی سالم : غذاهایی که می توانند سطح سروتونین را افزایش دهند شامل تخم مرغ، پنیر، بوقلمون، آجیل، ماهی آزاد، توفو و آناناس هستند
- مدیتیشن : مدیتیشن می تواند به کاهش استرس کمک کرده و باعث ایجاد نگرش مثبت به زندگی شود که می تواند سطح سروتونین را تا حد زیادی بالا ببرد
سندرم سروتونین چیست؟
داروهایی که باعث بالا رفتن و جمع شدن سطح سروتونین در بدن می شوند می توانند منجر به سندرم سروتونین شوند. این سندرم به طور معمول می تواند پس از شروع مصرف داروی جدید یا افزایش دوز داروی موجود بروز کند.
علائم سندرم سروتونین عبارتند از :
- لرزیدن
- اسهال
- سردرد
- گیجی
- مردمک چشم گشاد
- مو به تن سیخ شدن
علائم شدید می تواند شامل موارد زیر باشد :
- عضلات منقبض
- از دست دادن چابکی عضلات
- سفتی عضله
- تب شدید
- ضربان قلب سریع
- فشار خون بالا
- ضربان قلب نامنظم
- تشنج
هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند سندرم سروتونین را تشخیص دهد. در عوض پزشک معاینه جسمی را انجام می دهد تا تشخیص دهد شما این مشکل را دارید یا خیر.
در صورت استفاده از داروی مسدود کننده سروتونین یا جایگزینی داروی عامل بیماری، اغلب علائم سندرم سروتونین ظرف یک روز ناپدید می شوند.
سندرم سروتونین در صورت عدم درمان می تواند زندگی را تهدید کند.
خلاصه
سروتونین بر روی هر قسمت از بدن شما تاثیر می گذارد. این مسئول بسیاری از عملکردهای مهمی است که روزانه ما را به خود مشغول می کنند.
اگر سطح سروتونین شما متعادل نباشد می تواند بر سلامت روحی، جسمی و عاطفی شما تاثیر بگذارد. گاهی اوقات عدم تعادل سروتونین می تواند معنای جدی تری داشته باشد. توجه به بدن و صحبت در مورد هرگونه نگرانی با پزشک مهم است.
منبع : healthline
