ابتلا به ویروس هپاتیت B یا HBV می تواند منجر به یک بیماری جدی کبدی شود که به عنوان هپاتیت B شناخته می شود. در حالی که عوارض دقیق این بیماری به نوع عفونت هپاتیت B بستگی دارد، سرطان کبد یکی از خطرات مرتبط با عفونت طولانی مدت با این ویروس است.
در واقع کارشناسان تخمین می زنند که بیش از نیمی از سرطان های کبد در سراسر جهان به عفونت های ویروسی کبد نسبت داده می شوند. با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) هپاتیت B در ایالات متحده حدود 15 درصد از موارد سرطان کبد را تشکیل می دهد.
ایجاد سرطان کبد از هپاتیت B یک بیماری جدی است که نیاز به درمان دقیق پزشکی و نظارت مداوم دارد.
در ادامه این مقاله به بررسی رابطه ی هپاتیت B و سرطان کبد می پردازیم. با سومیتا همراه باشید؛
هپاتیت B چیست؟
هپاتیت B نوعی عفونت ویروسی است که می تواند باعث تورم (التهاب) قابل توجه و آسیب به کبد شود. شما می توانید از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن مانند خون یا مایع منی فردی که این عفونت را دارد به هپاتیت B مبتلا شوید.
هپاتیت B می تواند باعث عفونت های کوتاه مدت (حاد) یا طولانی مدت (مزمن) شود. عفونت حاد تا 6 ماه طول می کشد اما عفونت های مزمن طولانی تر هستند.
هپاتیت B حاد ممکن است منجر به نارسایی کبد شود، اما این نادر است.
از طرف دیگر هپاتیت B مزمن خطر بیشتری از عوارض ناشی از التهاب طولانی مدت دارد. این عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد :
- سیروز، وضعیتی که در آن بافت اسکار جایگزین بافت سالم در کبد می شود و عملکرد کبد را سخت می کند
- نارسایی کبد
- سرطان کبد
احتمال ابتلا به هپاتیت B مزمن ناشی از ویروس هپاتیت B به شدت به سن شما بستگی دارد. گفته می شود که حدود 90 درصد از نوزادان مبتلا به ویروس هپاتیت B به عفونت های مزمن مبتلا می شوند در حالی که هپاتیت B مزمن 2 تا 6 درصد از بزرگسالان مبتلا به ویروس هپاتیت B را تحت تاثیر قرار می دهد.
علائم هپاتیت B
هپاتیت B همیشه علائمی ایجاد نمی کند. در موارد حاد علائم ممکن است 2 تا 5 ماه پس از ابتلا به عفونت ایجاد شود در حالی که هپاتیت B مزمن ممکن است تا سال ها پس از ابتلا به عفونت هیچ علامتی ایجاد نکند.
علائم احتمالی عفونت هپاتیت B عبارتند از :
- زردی چشم یا پوست (یرقان)
- ادرار زرد تیره
- تب
- خستگی غیرعادی یا غیرقابل توضیح
- درد شکم
- حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- درد مفاصل
- مدفوع خاکستری رنگ
در صورت مشاهده هر یک از این علائم مهم است که تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.
انجام منظم غربالگری کبد نیز مهم است. این به این دلیل است که ممکن است تا سال ها پس از ابتلا به عفونت علائم قابل توجهی از هپاتیت B مزمن ایجاد نشود.
با پزشک در مورد بهترین گزینه های غربالگری بر اساس عوامل خطرتان صحبت کنید.
رابطه هپاتیت B و سرطان کبد
ابتلا به هپاتیت B خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد. سرطان کبد ممکن است از التهاب طولانی مدت و آسیب ناشی از عفونت مزمن هپاتیت B ایجاد شود. هنگامی که کبد شما در حالت التهاب طولانی مدت باقی می ماند سیروز ممکن است ایجاد شود.
همانطور که بافت اسکار کبد را فرا می گیرد DNA در سلول های سالم نیز می تواند تغییر کند و به تومورهای بدخیم (سرطانی) اجازه رشد دهد.
کارسینوم هپاتوسلولار (HCC) شکل اولیه سرطان کبد است. این بیماری در حدود یک سوم از افراد مبتلا به هپاتیت B رخ می دهد. همچنین یکی از علل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان است.
در حالی که سرطان کبد در ایالات متحده رو به کاهش است اما همچنان یک سرطان کشنده محسوب می شود. طبق گزارش ها سالانه حدود 25000 مورد جدید سرطان کبد در مردان و 11000 مورد جدید در زنان تشخیص داده می شود. از این تعداد حدود 19000 مرد و 9000 زن بر اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند.
طبق گزارش بنیاد هپاتیت B، سرطان کبد به تنهایی 10 تا 14 درصد شانس بقای 5 ساله دارد. تشخیص زودهنگام و درمان می تواند به طور قابل توجهی این میزان را به 60 تا 70 درصد افزایش دهد.
علائم سرطان کبد چیست؟
سرطان کبد و هپاتیت B علائم مشابهی مانند زردی، خستگی غیر قابل توضیح و از دست دادن اشتها دارند.
علائم سرطان کبد عبارتند از :
- تورم شکم
- درد یا ناراحتی یا یک توده قابل توجه که در زیر قفسه سینه سمت راست شما قرار دارد
- درد در امتداد تیغه شانه راست یا در پشت شما
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- پوست یا چشم هایی که زرد به نظر می رسند
- کبودی یا خونریزی آسان
سایر عوامل خطر سرطان کبد
به غیر از هپاتیت B مزمن عوامل دیگری که می توانند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهند عبارتند از :
- هپاتیت C مزمن
- سیروز مرتبط با الکل
- استفاده از تنباکو
- دیابت
- بیماری کبد چرب غیر الکلی
- هموکروماتوز
هپاتیت B چگونه درمان می شود؟
در حالی که درمان هپاتیت B حاد فقط شامل تسکین علائم است، هپاتیت B مزمن نیاز به درمان ضد ویروسی دارد. این می تواند به کاهش بار کلی ویروس در بدن و همچنین عوارض کبدی بعدی کمک کند.
درمان های ضد ویروسی برای هپاتیت B معمولا از طریق دهان مصرف می شود و عبارتند از :
- انتکاویر (Baraclude)
- تنوفوویر آلافنامید (Vemlidy)
- تنوفوویر دیزوپروکسیل فومارات (Viread)
در برخی موارد پزشک ممکن است واکسن های ضد ویروسی را نیز تجویز کند.
علاوه بر این هپاتیت B نیاز به نظارت منظم برای سیروز و توسعه احتمالی سرطان کبد دارد. یک متخصص ممکن است آزمایش خون با سونوگرافی را برای بررسی سیروز یا سرطان کبد بعدی توصیه کند.
اگر در نتیجه هپاتیت B به سرطان کبد مبتلا شوید پزشک ممکن است پیوند کبد را توصیه کند.
چگونه می توان از هپاتیت B جلوگیری کرد؟
شما می توانید با اجتناب از تماس با مایعات بدن خطر ابتلا به هپاتیت B را کاهش دهید. به عنوان مثال سوزن یا تجهیزات تزریق دارو را به اشتراک نگذارید و در حین رابطه جنسی از یک روش مانع مانند کاندوم استفاده کنید.
همچنین مهم است که با پزشک در مورد به روز بودن واکسیناسیون هپاتیت B خود صحبت کنید.
توصیه می شود که گروه های زیر واکسن هپاتیت B را دریافت کنند :
- همه نوزادان
- کودکان زیر 19 سال واکسینه نشده
- بزرگسالان 19 تا 59 سال
- بزرگسالان بالای 60 سال که در معرض خطر هستند
- هر کودک یا بزرگسالی که ممکن است پرخطر در نظر گرفته شود
اگر فکر می کنید ممکن است در معرض هپاتیت B قرار گرفته باشید با پزشک در مورد تزریق واکسن هپاتیت B صحبت کنید. آن ها همچنین ممکن است مصرف دارویی به نام واکسن ایمن گلوبولین هپاتیت ب (HBIG) را در عرض 24 ساعت توصیه کنند.
اگر پزشک هپاتیت B مزمن را تشخیص داد حتما به طور منظم غربالگری کبد را انجام دهید.
خلاصه
سرطان کبد یکی از عوارضی است که ممکن است از هپاتیت B مزمن ایجاد شود. این به دلیل زخم شدید در کبد ناشی از عفونت طولانی مدت است که می تواند خطر ابتلا به تومورهای سرطانی را افزایش دهد.
هرچه هپاتیت B زودتر تشخیص داده شود از نظر سرطان کبد نتیجه بهتری خواهد داشت. علاوه بر این اگر آزمایش شما برای هپاتیت B مثبت باشد پزشک می خواهد کبد شما را برای هر گونه عارضه احتمالی تحت نظر داشته باشد.
با پزشک در مورد واکسیناسیون هپاتیت B و سایر اقدامات پیشگیرانه صحبت کنید. همچنین آن ها را در مورد علائم جدید و غیرعادی که می تواند نشان دهنده مشکل کبدی باشد آگاه کنید.
منبع : healthline
