محققان بر این باورند که یک علت واحد برای بیماری آلزایمر وجود ندارد بلکه ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی باعث ایجاد این بیماری می شوند.
بیماری آلزایمر وضعیتی است که بر عملکرد مغز شما تاثیر می گذارد. در مراحل اولیه افراد مبتلا به آلزایمر اغلب از دست دادن حافظه را تجربه می کنند مانند :
- فراموش کردن مکالمات
- فراموش کردن وقایع
- تکرار مکالمات
- فراموش کردن نام افراد و مکان های آشنا
بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده است به این معنی که با گذشت زمان بدتر می شود. افراد مبتلا به آلزایمر در مراحل پایانی اغلب برای اکثر فعالیت های روزمره خود مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن و حمام کردن به کمک نیاز دارند.
محققان هنوز مطمئن نیستند که دقیقا چه چیزی باعث بیماری آلزایمر می شود. اما عوامل خاصی احتمال ابتلای شما به این بیماری صعب العلاج را افزایش می دهند.
شما می توانید برخی از عوامل را با انتخاب سبک زندگی متفاوت کنترل کنید. همچنین باید با پزشک خود در مورد کارهای دیگری که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به بیماری انجام دهید صحبت کنید.
در ادامه این مقاله با عوامل خطر ابتلا به بیماری آلزایمر آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
عوامل خطر ایجاد آلزایمر
1. سن
سن یک عامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر است. طبق گزارش انجمن آلزایمر از هر 9 نفر بالای 65 سال، 1 نفر و از هر 3 نفر بالای 85 سال، 1 نفر آلزایمر دارند.
2. جنسیت
تعداد زنان مبتلا به بیماری آلزایمر از مردان بیشتر است. در واقع تقریبا 60 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر زن هستند.
زنان تا زمانی که به سن 65 سالگی می رسند، 20 درصد احتمال دارد به آلزایمر مبتلا شوند. هنگامی که زنان در دهه 60 زندگی خود هستند، دو برابر بیشتر از سرطان سینه در معرض ابتلا به آلزایمر هستند.
یکی از دلایل اصلی احتمال ابتلای زنان به آلزایمر در مقایسه با مردان این است که زنان به طور متوسط بیشتر عمر می کنند و سن بالاتر یک عامل خطر مهم برای این بیماری است. با این حال محققان شروع به بررسی این موضوع کرده اند که آیا زنان ممکن است به دلیل تفاوت های بیولوژیکی یا ژنتیکی بدون در نظر گرفتن سن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر باشند یا نه؟
3. ژن ها
محققان دو دسته از ژن های مرتبط با آلزایمر را یافته اند. ژن های قطعی تضمین می کنند که اگر افراد به اندازه کافی عمر کنند به این بیماری مبتلا می شوند. معمولا افرادی که دارای ژن های قطعی هستند در اوایل دهه 40 یا اواسط 50 سالگی به آلزایمر مبتلا می شوند.
انجمن آلزایمر تخمین می زند که ژن های قطعی عامل حدود 1 درصد از همه موارد آلزایمر هستند.
افراد دارای ژن های خطر ممکن است به این بیماری مبتلا شوند یا نشوند. با این حال احتمال ابتلای آن ها به آلزایمر بیشتر از افراد بدون ژن های خطر است. ژنی که بیشتر با آلزایمر مرتبط است آپولیپوپروتئین E-e4 (APOE-e4) نام دارد.
4. سابقه خانوادگی
آلزایمر اغلب در خانواده ها دیده می شود. اگر والدین، خواهر و برادر یا فرزندی به این بیماری مبتلا شود، احتمال اینکه خودتان به آن مبتلا شوید بیشتر است. اگر چندین عضو خانواده مبتلا به آلزایمر باشند، خطر ابتلای شما افزایش می یابد. این می تواند به دلیل ژن ها، سبک زندگی یا ترکیبی از هر دو باشد.
ژن APOE-e4 در اینجا نیز نقش دارد. APOE-e4 همراه با سابقه خانوادگی این بیماری به طور قابل توجهی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد.
5. ضربه به سر
افرادی که آسیب های جدی به سر داشته اند بیشتر در معرض خطر آلزایمر هستند. اگر آسیب شامل از دست دادن هوشیاری باشد، خطر ابتلا افزایش می یابد.
6. ناهنجاری های مغزی
دانشمندان ناهنجاری های مغزی را در افرادی که احتمال دارد بعدا به آلزایمر مبتلا شوند شناسایی کرده اند.
یکی وجود توده های کوچک پروتئین است که به عنوان پلاک نیز شناخته می شود. دیگری رشته های پروتئینی پیچ خورده یا درهم است.
التهاب، انقباض بافت و از دست دادن ارتباط بین سلول های مغزی سرنخ های دیگری است که ممکن است آلزایمر ایجاد کنند.
7. سیگار کشیدن
محققان سیگار کشیدن را به عنوان یک عامل خطر برای آلزایمر شناسایی کرده اند. بر اساس تجزیه و تحلیلی در سال 2015 که نزدیک به 40 مطالعه را بررسی کرد، افرادی که در حال حاضر سیگار می کشند 30 درصد بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل و 40 درصد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر هستند.
8. فشار خون بالا
فشار خون بالا ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. محققان یک ارتباط قوی بین فشار خون بالا در میانسالی و احتمال ابتلای به بیماری آلزایمر را یافته اند.
9. چاقی
اضافه وزن و چاقی می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را دو برابر کند. چاقی یا شاخص توده بدنی بیش از 30 خطر ابتلا به این بیماری را سه برابر می کند.
10. نداشتن فعالیت بدنی
سطح پایین فعالیت بدنی با زوال عقل و بیماری آلزایمر مرتبط است.
در حالی که رژیم ورزشی خاصی وجود ندارد که بتواند از زوال عقل و آلزایمر جلوگیری کند، طبق یک بررسی در سال 2021، بسیاری از انواع فعالیت های بدنی و ورزش ها ممکن است برای سلامت مغز مفید باشند.
این بررسی به بررسی انواع مطالعاتی پرداخته است که از تمرینات هوازی، رشد عضلانی و وضعیت بدن برای مدت زمان های مختلف استفاده کرده اند و دریافت که هر فعالیتی برای جلوگیری از آلزایمر مفید است.
در زیر نمونه هایی از انواع مختلف تمرینات ورزشی وجود دارد که ممکن است به پیشگیری از بیماری آلزایمر کمک کنند.
تمرینات هوازی
- پیاده روی
- رقص
- دوچرخه سواری
- شنا
تمرینات قدرتی
- وزنه زدن
- کار با دستگاه های بدنسازی
- تمرین با دمبل
تمرینات تقویت وضعیت بدن
- دراز نشست
- شنا سوئدی
- لانگز
- اسکوات
11. عدم فعالیت ذهنی
فعالیت ذهنی ممکن است به اندازه فعالیت بدنی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مهم باشد. فعالیت های ذهنی شامل موارد زیر هستند :
- شرکت در کلاس های فکری
- معاشرت با خانواده و دوستان
- داوطلب شدن برای انجام کاری
- انجام بازی های ذهنی
- کتاب خواندن
این فعالیت های ذهنی ممکن است به حفظ عملکردهای شناختی کمک کنند. تعامل اجتماعی نیز به حفظ عملکردهای شناختی کمک می کند. نکته کلیدی انتخاب فعالیت هایی است که شما را به چالش می کشد.
محققان مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می افتد. یک نظریه این است که مغز شما ارتباطات داخلی بیشتری را از طریق این چالش ها ایجاد می کند که از زوال عقل جلوگیری می کند.
12. رژیم غذایی
به گفته انجمن آلزایمر یک رژیم غذایی سالم برای قلب ممکن است برای عملکرد شناختی مفید باشد. این انجمن اشاره می کند که رژیم غذایی برای توقف فشار خون بالا (DASH) و رژیم غذایی مدیترانه ای ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی و زوال عقل را کاهش دهد.
رعایت موارد زیر در این رژیم ها برای سلامتی مغز مفید می باشند :
- خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات و لبنیات کم چرب
- خوردن مرغ، ماهی و غلات کامل
- خوردن غذاهایی که چربی اشباع شده، چربی کل و کلسترول پایینی دارند
- محدود کردن گوشت قرمز، شیرینی ها، نوشیدنی های قندی و سدیم
خلاصه
اگر در مورد خطر ابتلا به آلزایمر نگران هستید به پزشک خود مراجعه کنید. از مشکلات حافظه ای که دارید یادداشتی داشته باشید و در هنگام مراجعه به پزشک به آن رسیدگی کنید.
اگرچه هیچ درمانی وجود ندارد اما تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر به شما امکان می دهد تا درمانی را شروع کنید که به شما در مدیریت علائم این بیماری کمک می کند.
منبع : healthline
