زعفران قرن هاست که در طب سنتی استفاده می شود و تحقیقات نشان می دهد که ممکن است کاربردهای مدرنی برای درمان بیش فعالی داشته باشد.
اختلال بیش فعالی و کم توجهی (ADHD) یکی از شایع ترین بیماری های عصبی رشدی است که در کودکان دیده می شود. این بیماری دارای علائم بیش فعالی، بی توجهی و تکانشگری است که می تواند بر روابط بین فردی و عملکرد روزانه تاثیر بگذارد.
بسیاری از افراد مبتلا به بیش فعالی از جمله بزرگسالان از داروهایی استفاده می کنند که به کاهش علائم و بهبود تمرکز کمک می کند.
تعداد فزاینده ای از تحقیقات نشان می دهد که برخی از این فواید ممکن است از طریق استفاده از زعفران نیز امکان پذیر باشد.
در ادامه به بررسی تاثیر زعفران در درمان علائم اختلال بیش فعالی و کم توجهی می پردازیم. با سومیتا همراه باشید؛
آیا زعفران می تواند علائم بیش فعالی را کاهش دهد؟
تا به امروز هیچ مطالعه ای در مقیاس بزرگی وجود نداشته که نشان دهد زعفران می تواند به طور موثر علائم بیش فعالی را کاهش دهد.
البته این بدان معنا نیست که زعفران در درمان بیش فعالی بی تاثیر است. تعدادی از مطالعات کوچکتر نشان می دهد که زعفران به عنوان یک درمان انفرادی و به عنوان یک درمان مکمل برای افزایش مزایای داروهای معمولی بیش فعالی مانند متیل فنیدات، نویدبخش است.
متیل فنیدات که با نام تجاری ریتالین شناخته می شود یکی از رایج ترین داروهایی است که برای درمان بیش فعالی تجویز می شود. این دارو به دسته ای از داروها به نام محرک های سیستم عصبی مرکزی تعلق دارد که با تنظیم مواد شیمیایی در مغز که تصور می شود زمینه ساز علائم بیش فعالی هستند، اثر می کند.
در سال 2019 یک مطالعه آزمایشی مهم زعفران را در مقابل متیل فنیدات مورد توجه قرار داد. محققان دریافتند که 20 تا 30 میلی گرم زعفران در روز به مدت 6 هفته با درمان با متیل فنیدات برای علائم بی توجهی و بیش فعالی قابل مقایسه است.
از آن زمان تحقیقات بیشتری در مورد حمایت از فواید زعفران برای بیش فعالی صورت گرفته شده است.
یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که زعفران برای کاهش علائم بیش فعالی در بیماری بیش فعالی نسبت به متیل فنیدات موثرتر است، اگرچه متیل فنیدات برای علائم بی توجهی موثرتر است.
هر دو روش درمانی تعداد ساعات خواب شرکت کنندگان را بهبود بخشیدند، که یک چالش رایج در بیش فعالی است.
هنگامی که زعفران و متیل فنیدات با هم در یک کارآزمایی بالینی در سال 2021 استفاده شدند، مشخص شد که این ترکیب موثرتر از استفاده از متیل فنیدات به تنهایی است.
این یافته ها توسط یک کارآزمایی بالینی در سال 2022 تایید شد که همچنین نشان داد زعفران و متیل فنیدات ترکیبی برتر هستند.
علی رغم این یافته های امیدوار کننده، تحقیقات گسترده تری در مورد زعفران برای بیش فعالی مورد نیاز است. همه مطالعات فعلی شامل گروه های شرکت کننده کوچک کمتر از 100 نفر بودند.
زعفران چگونه به درمان علائم بیش فعالی کمک می کند؟
مکانیسم های دقیق پشت این که چرا زعفران ممکن است در درمان بیش فعالی موثر باشد مشخص نیست اما ممکن است به انتقال دهنده های عصبی مرتبط با بیش فعالی و ویژگی های محافظت عصبی این ادویه مربوط شود.
گمان می رود که عدم تعادل در برخی از انتقال دهنده های عصبی نقش مهمی در بیش فعالی ایفا می کند و پایه و اساس موثر بودن داروهای محرک را ایجاد می کند
. یکی از راه هایی که زعفران می تواند به عنوان یک عامل درمانی عمل کند، تحریک مواد شیمیایی موجود در مغز شما مانند گلوتامات و دوپامین است شبیه به متیل فنیدات.
اینکه چگونه زعفران از عملکرد عصبی محافظت می کند نیز ممکن است در این امر موثر باشد.
یک بررسی در سال 2022 توضیح می دهد که زعفران به طور مداوم اثرات محافظتی در برابر اختلالات عصبی دارد. بسیاری از این فواید ناشی از خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی زعفران است که به مبارزه با استرس اکسیداتیو و التهاب کمک می کند.
استرس اکسیداتیو حالتی از عدم تعادل در بدن شما است که در آن مولکول های بسیار واکنش پذیر به نام رادیکال های آزاد بیشتر از آنتی اکسیدان ها هستند، موادی که به تنظیم آن ها کمک می کنند. استرس اکسیداتیو باعث آسیب در سطح سلولی می شود و می تواند به بسیاری از فرآیندهای بیماری کمک کند.
بر اساس یک بررسی در سال 2018، استفاده از آنتی اکسیدان هایی مانند زعفران برای درمان بیش فعالی می تواند از آسیب به نورون هایی که ممکن است در اختلالات رشد عصبی دخیل باشد، جلوگیری کند.
روش استفاده از زعفران برای بیش فعالی
به عنوان یک درمان تجربی هیچ دوز جهانی برای مصرف زعفران در درمان بیش فعالی وجود ندارد. توصیه های مکمل غذایی بسته به تامین کننده متفاوت است و ممکن است تا 100 میلی گرم خوراکی در روز باشد.
یک مطالعه برجسته در سال 2019 نشان داد که مصرف روزانه 20 تا 30 میلی گرم زعفران در بین کودکان 6 سال تا 17 سال برای علائم بی توجهی و بیش فعالی به مدت 3 هفته موثر است.
یک کارآزمایی بالینی در سال 2022 در مورد افزودن زعفران به درمان متیل فنیدات از 15 میلی گرم زعفران دو بار در روز به مدت 6 هفته استفاده کرد.
زعفران را می توان به صورت پودر، کپسول و خشک شده خریداری کرد.
عوارض و مضرات زعفران
هنگامی که زعفران در دوز توصیه شده مصرف شود، به نظر می رسد ایمن باشد اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد انسان مورد نیاز است.
عوارض جانبی مصرف زیاد زعفران عبارتند از :
- استفراغ
- سرگیجه
- از دست دادن اشتها
- سردرد
- ادرار خونی
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
زعفران در افراد باردار باید با احتیاط مصرف شود، زیرا می تواند باعث تحریک رحم و گاهی سقط جنین شود.
خلاصه
زعفران برای درمان علائم بیش فعالی یک زمینه تحقیقاتی نوظهور بوده اما شواهد امیدوارکننده است. زعفران ممکن است به تحریک مواد شیمیایی در مغز کمک کند که زمینه ساز بیش فعالی هستند و خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن ممکن است به محافظت از عملکرد عصبی کمک کند.
از آنجایی که اطلاعات زیادی در مورد دوز مناسب زعفران به طور خاص برای درمان بیش فعالی وجود ندارد، صحبت با یک پزشک می تواند به شما در ایجاد یک برنامه درمانی ایمن برای ترکیب این ادویه کمک کند.
منبع : healthline
