ویتامین D که به عنوان ویتامین آفتاب نیز شناخته می شود، هورمونی است که بدن شما هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب تولید می کند. همچنین می توانید از رژیم خود مقداری ویتامین D دریافت کنید اگرچه غذاهای کمی حاوی مقدار قابل توجهی از این ویتامین هستند.
کارشناسان تخمین می زنند که حدود 50 درصد از افراد در سراسر جهان دچار مقادیر ناکافی ویتامین D هستند در حالی که حداکثر 1 میلیارد نفر کمبود ویتامین D را تجربه می کنند.
حفظ سطح بهینه ویتامین D برای سلامت استخوان ها، مغز و سیستم ایمنی بدن بسیار مهم است. علاوه بر این پیشنهاد شده است که سطح کافی ویتامین D ممکن است به جلوگیری از افزایش وزن ناخواسته کمک کند.
در این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا کمبود ویتامین D می تواند باعث چاقی و افزایش وزن شود؟ با سومیتا همراه باشید؛
ارتباط بین ویتامین D با چاقی و افزایش وزن
به نظر می رسد افرادی که دارای اضافه وزن و چاقی هستند، سطح ویتامین D کمی دارند. این باعث شده است که برخی اظهار کنند سطح پایین ویتامین D ممکن است باعث چاقی و افزایش وزن شود.
به نظر می رسد چند مطالعه از این نظریه پشتیبانی می کنند.
در یک مطالعه به مدت 12 هفته هر روز 1000 واحد بین المللی (25 میکروگرم) ویتامین D یا دارونما به زنان داده شد. در پایان مطالعه زنانی که ویتامین D دریافت می کردند 2.7 کیلوگرم چربی از دست دادند در حالی که کسانی که در گروه دارونما بودند حدود 0.5 کیلوگرم چربی از دست دادند.
زنانی که ویتامین D مصرف می کنند نسبت به گروه دارونما 1.4 کیلوگرم عضله بیشتری به دست آورده اند با این حال هیچ تغییر قابل توجهی در دور کمر یا وزن آن ها مشاهده نشد.
به همین ترتیب یک بررسی اخیر در 11 مطالعه ی کاهش وزن نشان داد که مصرف مکمل 25000-600000 واحد بین المللی (625-15000 میکروگرم) ویتامین D به مدت 1 تا 12 ماه ممکن است BMI و دور کمر را در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی کاهش دهد.
با این حال این تغییرات بسیار اندک بوده و تفاوت معناداری در وزن کل بدن مشاهده نشده است.
با وجود این یافته ها تحقیقات انجام شده نشان می دهد که مصرف مقادیر بالاتر ویتامین D تاثیر کمی در افزایش یا کاهش وزن دارد. هنوز هم برای ارزیابی صحیح این اثر ممکن است مطالعات بیشتری در مورد تمایز بین وزن بدن و چربی بدن لازم باشد.
چرا افراد چاق سطح ویتامین D کم تری دارند؟
در حال حاضر بیشتر محققان بر این باورند که پایین آمدن میزان ویتامین D در افراد دارای اضافه وزن و چاقی ممکن است توسط عوامل دیگری توضیح داده شود.
به عنوان مثال از آنجا که ویتامین D در بافت های چربی ذخیره می شود افرادی که مقادیر بیشتری چربی بدن دارند ممکن است به مقدار بیشتری ویتامین D نیاز داشته باشند.
افراد دارای اضافه وزن ممکن است زمان کمتری را در فضای باز سپری کنند یا غذاهای غنی از ویتامین D بخورند.
بر این اساس کارشناسان پیشنهاد می کنند که افراد دارای اضافه وزن ممکن است 1.5 برابر بیشتر از افراد دارای BMI در محدوده طبیعی ویتامین D نیاز داشته باشند در حالی که افراد چاق ممکن است 2-3 برابر بیشتر این ویتامین را نیاز داشته باشند.
کمبود ویتامین D را چگونه تشخیص دهیم؟
کمبود ویتامین D معمولا با علائم قابل توجهی همراه نیست مگر اینکه کمبود آن شدید باشد بنابراین اکثر افراد تا زمانی که آزمایش خون انجام ندهند از کمبود آن اطلاع ندارند.
با این حال کمبود شدید و طولانی مدت ویتامین D می تواند منجر به علائم زیر شود :
- درد استخوان یا تغییر شکل آن
- راشیتیسم
- تشنج
- اسپاسم عضلات
- مشکلات دهان و دندان
- مشکلات قلبی
چه افرادی بیشتر در معرض کمبود ویتامین D هستند؟
اگرچه کمبود ویتامین D می تواند هرکسی را تحت تاثیر قرار دهد اما گروه خاصی از افراد ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.
به عنوان مثال افرادی که جراحی بای پس معده انجام داده اند ممکن است توانایی جذب ویتامین D از رژیم غذایی را نداشته باشند و همین ممکن است آنها را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمبود ویتامین D قرار دهد.
به نظر می رسد افراد مبتلا به سلیاک، سندرم روده کوتاه، بیماری التهابی روده (IBD)، فیبروز کیستیک یا نارسایی مزمن لوزالمعده نیز دچار کمبود ویتامین D هستند.
در افراد مسن و همچنین افرادی که رنگ پوست تیره دارند یا زمان کمی را در فضای باز سپری می کنند خطر کمبود ویتامین D وجود دارد.
علاوه بر این کمبود ویتامین D در افراد چاق بیشتر دیده می شود.
سرانجام برخی از داروهای تجویزی ممکن است تجزیه ویتامین D در بدن را تسریع کرده و احتمالا خطر کمبود ویتامین D را افزایش دهند.
آزمایش برای تعیین سطح ویتامین D خون
اگر شک دارید که سطح ویتامین D خونتان کم شده به شما توصیه می کنیم که آزمایش خون انجام دهید :
سطح بهینه خون در محدوده 30 تا 100 نانوگرم در میلی لیتر قرار دارد. مقادیر کمتر از 20 نانوگرم در میلی لیتر معمولا به عنوان کمبود خفیف و موارد زیر 10 نانوگرم در میلی لیتر به عنوان کمبود متوسط در نظر گرفته می شوند. سطح ویتامین D زیر 5 نانوگرم در میلی لیتر به عنوان یک کمبود شدید در نظر گرفته می شود.
متخصصان توصیه می کنند که سطح ویتامین D خون خود را دو بار در سال آزمایش کنید یک بار در بهار و یک بار دیگر در پاییز.
راه های بهبود سطح ویتامین D
بدن شما می تواند ویتامین D را از کلسترول تولید کند وقتی که پوست شما در معرض اشعه فرابنفش خورشید قرار گیرد.
به گفته کارشناسان قرار گرفتن حدود 40 درصد از پوست در معرض نور خورشید برای حداقل 20 دقیقه بدون استفاده از ضد آفتاب به اکثر افراد برای تولید ویتامین D کافی کمک می کند.
با این حال کسانی که رنگ پوست آنها تیره است و در دمای بیش از 35 درجه یا زیر خط استوا زندگی می کنند ممکن است تولید ویتامین D کافی فقط از خورشید دشوار باشد. سطح دود، پوشش ابر، ارتفاع از سطح دریا و فصل ها از دیگر عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
علاوه بر این بیشتر متخصصان پوست نسبت به قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب به دلیل افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست است هشدار می دهند.
رژیم غذایی و مکمل های ویتامین D
مهم است اطمینان حاصل کنید که غذاهای غنی از ویتامین D را در رژیم غذایی خود گنجانده اید. برخی از این نمونه ها شامل قارچ، شیرهای لبنی یا گیاهی غنی شده و تخم مرغ هستند.
میزان مصرف روزانه (RDI) برای ویتامین D در حال حاضر برای بزرگسالان 600 واحد بین المللی (15 میکروگرم) در روز و برای افراد باردار 800 واحد بین المللی (20 میکروگرم) در روز تعیین شده است.
با این حال برخی از متخصصان معتقدند که این توصیه ها برای حفظ سطح مطلوب ویتامین D بسیار کم است.
اگر قادر به حفظ سطح کافی ویتامین D خون فقط از طریق آفتاب و رژیم غذایی نیستید ممکن است مکمل ویتامین D نیاز داشته باشید.
بخاطر داشته باشید که ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است به این معنی که مصرف مقادیر بیش از حد در دوره های طولانی باعث تجمع آن در بافت های شما تا سطوح سمی می شود.
اگرچه مسمومیت با ویتامین D نادر است اما مصرف مقادیر بسیار بالای ویتامین D در دوره های طولانی مدت ممکن است منجر به عوارض جانبی خطرناکی شود. این می تواند منجر به حالت تهوع، استفراغ، ضعف عضلانی، درد، کم اشتهایی، کمبود آب بدن، اختلالات مغزی، مشکلات قلبی و کلیوی و در موارد شدید حتی مرگ شود.
بهترین راه برای جلوگیری از مسمومیت با ویتامین D بررسی سطح ویتامین D خون قبل و در طول مصرف مکمل است.
خلاصه
بعید است کمبود ویتامین D باعث افزایش وزن شود. با این حال ممکن است سایر مشکلات سلامتی یا علائم ناخوشایند را ایجاد کند.
شما می توانید از طریق ترکیبی از قرار گرفتن در معرض آفتاب، یک رژیم غذایی غنی از ویتامین D و مصرف مکمل های ویتامین D سطح کافی این ویتامین را حفظ کنید.
اگر شک دارید که دچار کمبود ویتامین D هستید یا نه، آزمایش خون در این زمینه به شما کمک می کند. انجام منظم این کار همچنین می تواند به شما کمک کند تا رژیم مکمل خود را تنظیم کرده و خطر مسمومیت با ویتامین D را کاهش دهید.
منبع : healthline
