کولیت اولسراتیو (UC) یک بیماری مزمن و التهابی روده بزرگ و راست روده است. این یکی از دو بیماری التهابی اصلی روده است، دیگری بیماری کرون می باشد.
هنگامی که فرد مبتلا به کولیت اولسراتیو است، زخم هایی در داخل روده بزرگ ایجاد می شوند.
علائم بیماری عبارتند از :
- درد شکم
- وجود خون یا چرک در مدفوع
- اسهال
- حالت تهوع
- خونریزی از رکتوم
- خستگی
- کاهش وزن
محققان به طور دقیق نمی دانند چه چیزی باعث کولیت اولسراتیو می شود اما آن ها فکر می کنند که این بیماری ممکن است ناشی از یک واکنش ایمنی اشتباه باشد. موارد متعددی ممکن است باعث تشدید علائم بیماری شوند از جمله برخی غذاها.
در مورد نقش رژیم غذایی و باکتری های روده در بیماری های التهابی روده اطلاعات زیادی در دست است اما برخی تحقیقات هنوز در مراحل اولیه خود هستند.
با این حال آکادمی تغذیه و رژیم شناسی، سازمان جهانی گوارش و بنیاد کرون و کولیت آمریکا همگی موافقند که فیبر یک ماده مغذی محافظ برای روده بزرگ است.
فیبر فقط زمانی باید کاهش یابد که علائم حاد بیماری یا گرفتگی را تجربه می کنید.
در طول تشدید علائم، رژیم غذایی کم فیبر ممکن است در کاهش مواد روده بزرگ مفید باشد و در نتیجه علائم را کاهش داده و به بهبود سریع تر شما کمک کند.
در ادامه این مقاله با لیست مواد غذایی مفید و مضر برای کولیت اولسراتیو آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
چه غذاهایی برای کولیت اولسراتیو مضر هستند؟
1. نان، غلات و ماکارونی های غلات کامل
هضم غذاهای حاوی فیبر زیاد برای افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو مشکل است. آرد غلات کامل فیبر بالایی دارد زیرا جوانه یا سبوس آن برداشته نشده است.
شما باید از خوردن غذاهای تهیه شده از آرد غلات کامل مانند نان ها، غلات، پاستا، نودل و ماکارونی اجتناب کنید.
در حین تشدید علائم بیماری نان ها و ماکارونی های سفید تهیه شده از آرد سفید غنی شده را انتخاب کنید مگر اینکه عدم تحمل گلوتن داشته باشید.
2. برنج قهوه ای و سایر نشاسته های غلات کامل
از مصرف غلات کامل زیر خودداری کنید :
این دانه ها هنوز آندوسپرم، جوانه و سبوس فیبری دارند که می تواند کولیت اولسراتیو را تحریک کند و باعث تشدید علائم آن شود.
یک گزینه بهتر برای کسانی که کولیت اولسراتیو دارند برنج سفید خوب پخته شده است.
3. آجیل ها
اگر رژیم غذایی کم فیبر برای شما تجویز شده است آجیل ها باید در لیست غذاهای ممنوعه شما باشند. هضم فیبر موجود در آجیل بسیار سخت است.
بهتر است از مصرف آجیل های زیر اجتناب کنید :
- گردو
- فندق
- گردوی آمریکایی
- بادام هندی
- بادام
- آجیل ماکادمیا
- بادام زمینی
- پسته
4. دانه های خوراکی
مانند آجیل ها، دانه های خوراکی نیز می توانند علائم کولیت اولسراتیو را تشدید کنند. دانه ها نوعی فیبر نامحلول هستند که می توانند باعث نفخ، اسهال، گاز و سایر عوارض جانبی تحریک کننده شوند.
برخی دانه هایی که باید از آن ها اجتناب کنید عبارتند از :
- کنجد
- دانه کتان
- ارزن
- آجیل کاج
- تخمه آفتابگردان
- تخمه کدو تنبل
- برنج وحشی
5. نخود، لوبیا و عدس
حبوبات شامل لوبیا، عدس و نخود غذاهایی با فیبر و پروتئین بالا هستند. به دلیل قندهای هضم ناپذیر لوبیا آن ها همچنین باعث ایجاد گاز می شوند.
اگر کولیت اولسراتیو دارید مصرف مواد غذایی زیر را کاهش دهید :
- همه لوبیاها از جمله لوبیای آزوکی
- نخود
- لوبیا سویا و ادامامه
6. میوه های سرشار از فیبر
در حالی که میوه ها بسیار برای شما مفید هستند اما اکثر آن ها حاوی فیبر زیادی هستند. میوه ها را به صورت خام، خشک شده و همراه دانه هایی که نمی توان آن ها را جدا کرد (مانند بیشتر انواع توت ها) هرگز استفاده نکنید.
می توانید میوه های پوست کنده شده و کاملا نرم را بخورید مانند سیب. همچنین می توانید از میوه های کنسرو شده استفاده کنید اما برای جلوگیری از قند اضافی نوع بسته بندی شده در آب یا آبمیوه خود را انتخاب کنید.
نوشیدن اکثر آبمیوه ها خوب است اما فقط با برداشتن تفاله. آب آلو مصرف نکنید زیرا فیبر بسیار بالایی دارد.
7. سبزیجات سرشار از فیبر
مانند میوه ها سبزیجات نیز سرشار از فیبر هستند. آن ها را به صورت زیر در رژیم غذایی خود بگنجانید :
- سبزیجات پوست کنده
- بدون دانه
- پخته و نرم شده
از مصرف همه سبزیجات خام یا نپخته از جمله ذرت خودداری کنید. مصرف سبزیجات و سیب زمینی کنسرو شده خوب است مادامی که پوست آن دور ریخته شده باشد. برای سهولت هضم سبزیجات سوپ سبزیجات پوره شده را امتحان کنید.
سبزیجات بسیاری از مواد مغذی مهم را ارائه می دهند و مهم است که آن ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
8. سولفات و سولفیدها
سولفات یک ماده مغذی مورد نیاز در رژیم غذایی انسان است که به بسیاری از فرایندهای بدن کمک می کند با این حال می تواند باکتری های خاصی که گاز سمی H2S (هیدروژن سولفید) را در فرد مبتلا به کولیت اولسراتیو ایجاد می کنند تغذیه کند.
در حقیقت بیش از 90 درصد از افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو گاز H2S یا گاز متان معمولی تولید می کنند.
اگر احساس می کنید نفخ و گازهای بد بو دارید ممکن است مقدار زیادی از این نوع باکتری ها در روده بزرگ، سولفات و سولفیدهای اضافی در رژیم غذایی شما یا هر دو وجود داشته باشند.
مصرف غذاهای غنی از سولفات و سولفید از جمله گوشت قرمز، لبنیات، آبجو و شراب، آب سیب و انگور، سبزیجات چلیپایی، تخم مرغ، پنیر و میوه های خشک را کاهش دهید.
9. محصولات لبنی
عدم تحمل لبنیات در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو زیاد دیده می شود.
اگر مشکوک هستید که لبنیات می توانند برای شما عوارضی ایجاد کند برای چهار هفته همه نوع لبنیات از جمله کره، شیر، ماست و پنیر را از رژیم خود حذف کنید.
با پزشک یا متخصص تغذیه خود همکاری نزدیک داشته باشید تا به شما در یادگیری نحوه پیروی از رژیم حذفی کمک کند.
10. غذاهای حاوی گلوتن
یکی دیگر از عدم تحمل های غذایی که در بین افراد مبتلا به بیماری های گوارشی رایج شده است، عدم تحمل گلوتن است.
گلوتن یکی از پروتئین های موجود در گندم، چاودار و جو است. گلوتن نه تنها در غذاهای معمولی مانند نان و ماکارونی یافت می شود بلکه به محصولات آماده مانند چاشنی ها، سس ها، سوپ ها و پروتئین ها نیز اضافه می شود.
اگر فکر می کنید گلوتن می تواند عوارضی برای شما داشته باشد همه نوع غلات، انواع نان های شیرین و سایر محصولات حاوی گلوتن را به مدت حداقل چهار هفته حذف کنید.
غذاهای مفید و مناسب برای بیماران کولیت اولسراتیو
در صورتی که دچار کولیت اولسراتیو شدید هستید رژیم غذایی شما ممکن است محدود شود اما لازم نیست که خسته کننده باشد.
بر غذاهایی که می توانید بخورید تمرکز کنید تا غذاهایی که باید از آن ها اجتناب کنید. غذاهایی که می توانید بخورید (مگر اینکه به هر یک از غذاهای زیر حساسیت داشته باشید) عبارتند از :
- نان سفید
- ماکارونی، نودل و پاستا تهیه شده از آرد سفید تصفیه شده
- برنج سفید
- کراکر و غلات ساخته شده از آرد سفید تصفیه شده
- میوه های کنسرو شده و پخته شده
- سبزیجات پخته شده
- سوپ سبزیجات پوره شده
- گوشت های نرم و ماهی
- کره بادام زمینی و دیگر کره های آجیل
- روغن هایی مانند روغن زیتون و روغن نارگیل
مهم است که به خاطر داشته باشید رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت کلی شما ایفا می کند. از این اطلاعات به عنوان راهنمایی برای بهبود علائم حاد مانند اسهال، گرفتگی روده ها یا بعد از جراحی استفاده کنید.
برای افزایش شانس بهبودی به تدریج غذاهای پر فیبر را دوباره مصرف کنید زیرا فیبر از سلامت بافت روده و همچنین باکتری های روده شما محافظت می کند.
منبع : healthline
