جوش شیرین (به انگلیسی : Baking Soda) که همچنین به عنوان بی کربنات سدیم هم شناخته می شود به طور گسترده ای در پخت و پز استفاده می شود.
این به این دلیل است که خاصیت خمیر کنندگی دارد به این معنی که با تولید دی اکسید کربن باعث ور آمدن خمیر می شود.
به غیر از پخت و پز جوش شیرین کاربردهای خانگی و مزایای سلامتی مختلفی دارد.
در ادامه این مقاله با فواید جوش شیرین برای سلامتی بدن و همچنین کاربردهای آن در زندگی روزمره بیشتر آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای جوش شیرین برای سلامتی بدن
1. به درمان سوزش سر دل کمک می کند
سوزش سر دل به عنوان رفلاکس معده نیز شناخته می شود. این یک احساس دردناک و سوزش است که در ناحیه فوقانی معده شما ایجاد می شود و می تواند به گلو گسترش یابد.
علت آن برگشت اسید از معده و بالا رفتن تا مری است، لوله ای که معده شما را به دهان شما متصل می کند.
چند دلیل رایج رفلاکس عبارتند از پرخوری، استرس و خوردن غذاهای چرب یا تند.
جوش شیرین می تواند با خنثی کردن اسید معده به درمان سوزش معده کمک کند. یک قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک لیوان آب سرد حل کنید و مخلوط را به آرامی بنوشید.
نکات منفی این درمان وجود دارد که باید از آن ها آگاه باشید :
- در مورد اینکه آیا هر کسی که علائم سوزش سر دل دارد واقعا اسید معده بالایی دارد یا خیر بحث هایی وجود دارد
- جوش شیرین سدیم بسیار بالایی دارد و حاوی 629 میلی گرم در 1/2 قاشق چای خوری است
- مصرف مداوم ممکن است منجر به آلکالوز متابولیک و مشکلات قلبی شود
2. دهان شویه طبیعی است
دهانشویه یک مکمل عالی برای یک روال بهداشت دهان و دندان است. این به گوشه های دهان و شکاف های دندان ها، لثه ها و زبان شما می رسد که ممکن است هنگام مسواک زدن نادیده گرفته شوند.
بسیاری از مردم از جوش شیرین به عنوان جایگزینی برای دهانشویه استفاده می کنند. برخی از مطالعات نشان داده اند که می تواند به تازه کردن بوی دهان شما کمک کند و حتی خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی ارائه دهد.
با این حال یک مطالعه نشان داد که دهانشویه جوش شیرین به طور قابل توجهی سطح باکتری های دهان را کاهش نمی دهد اگرچه منجر به افزایش pH بزاق می شود که برای مهار رشد باکتری ها مهم است.
دستور تهیه دهانشویه جوش شیرین ساده است. 1/2 قاشق چای خوری جوش شیرین را به نصف لیوان آب گرم اضافه کنید و طبق معمول آن را در دهان بچرخانید.
3. آفت دهان را بهبود می بخشد
آفت دهان زخم های کوچک و دردناکی هستند که می توانند در داخل دهان ایجاد شوند. بر خلاف تبخال، آفت روی لب ها ایجاد نمی شود و مسری نیست.
اگرچه شواهد بیشتری مورد نیاز است برخی تحقیقات نشان داده اند که دهانشویه جوش شیرین برای تسکین درد ناشی از آفت عالی است.
می توانید با استفاده از دهانشویه جوش شیرین، دهان خود را با این مخلوط یک بار در روز بشویید تا زخم بهبود یابد.
4. دندان ها را سفید می کند
جوش شیرین یک درمان خانگی محبوب برای سفید کردن دندان هاست.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که خمیردندان حاوی جوش شیرین برای سفید کردن دندان ها و از بین بردن پلاک بهتر از خمیردندان بدون جوش شیرین است.
این احتمالا به این دلیل است که جوش شیرین دارای خواص سایشی ملایمی است که به آن اجازه می دهد پیوندهای مولکول هایی را که دندان ها را لکه دار می کنند بشکند.
همچنین دارای خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی است که می تواند به مبارزه با باکتری های مضر کمک کند.
5. دئودورانت طبیعی است
با کمال تعجب عرق انسان بی بو است.
عرق فقط پس از تجزیه بوسیله باکتری های زیر بغل شما بو می گیرد. این باکتری‌ها عرق شما را به مواد زائد اسیدی تبدیل می‌کنند که بوی عرق را می‌دهد.
جوش شیرین ممکن است با کاهش اسیدی بودن بوها بوی عرق را از بین ببرد. سعی کنید جوش شیرین را زیر بغل خود بزنید ممکن است متوجه تفاوت شوید.
6. ممکن است عملکرد ورزشی را بهبود بخشد
جوش شیرین که به نام بی کربنات سدیم نیز شناخته می شود یک مکمل محبوب در بین ورزشکاران است.
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که جوش شیرین می‌تواند به شما کمک کند برای مدت طولانی‌تری در اوج عملکرد خود به‌ویژه در حین تمرینات بی‌هوازی یا تمرینات با شدت بالا و دوی سرعت بمانید.
در طول ورزش با شدت بالا سلول‌های عضلانی شروع به تولید لاکتیک اسید می‌کنند که مسئول احساس سوزش در حین ورزش است. لاکتیک اسید همچنین pH داخل سلول های شما را کاهش می دهد که ممکن است باعث خستگی عضلات شما شود.
جوش شیرین pH بالایی دارد که ممکن است به تاخیر در خستگی کمک کند و به شما امکان می دهد بیشتر ورزش کنید.
به عنوان مثال یک مطالعه نشان داد که افرادی که جوش شیرین مصرف می‌کنند به طور متوسط 4.5 دقیقه بیشتر از افرادی که جوش شیرین مصرف نمی‌کنند ورزش می‌کنند.
یک مطالعه مصرف 300 میلی گرم جوش شیرین در هر 1 لیتر آب را 1 تا 2 ساعت قبل از ورزش توصیه می کند.
مطالعه دیگری اضافه کرد که مصرف آن 3 ساعت قبل از ورزش باعث ناراحتی گوارشی کمتری می شود.
7. به رفع خارش پوست و آفتاب سوختگی کمک می کند
حمام جوش شیرین اغلب برای تسکین خارش پوست توصیه می شود. این حمام ها یک درمان معمول برای خارش ناشی از نیش حشرات و نیش زنبور هستند.
علاوه بر این جوش شیرین ممکن است به تسکین خارش ناشی از آفتاب سوختگی کمک کند. برخی افراد ادعا می‌کنند که وقتی با مواد دیگری مانند نشاسته ذرت و بلغور جو دوسر ترکیب شود می‌تواند موثرتر باشد.
برای تهیه حمام جوش شیرین 1 تا 2 فنجان جوش شیرین را به یک حمام ولرم اضافه کنید. مطمئن شوید که ناحیه آسیب دیده کاملا خیس شده است.
برای مناطق خاص تر می توانید یک خمیر با جوش شیرین و کمی آب ایجاد کنید. یک لایه ضخیم از خمیر را روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
8. ممکن است پیشرفت بیماری مزمن کلیوی را کند کند
افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه (CKD) به آرامی عملکرد کلیه خود را از دست می دهند.
کلیه ها بسیار مهم هستند زیرا به حذف مواد زائد و آب اضافی از خون کمک می کنند. در عین حال آن ها به تعادل مواد معدنی مهم مانند پتاسیم، سدیم و کلسیم کمک می کنند.
یک مطالعه بر روی 134 بزرگسال مبتلا به CKD نشان داد کسانی که مکمل‌های بی کربنات سدیم (جوش شیرین) مصرف می‌کنند 36 درصد کمتر از افرادی که مکمل‌ها را مصرف نمی‌کنند پیشرفت سریع بیماری را تجربه می‌کنند.
قبل از مصرف جوش شیرین حتما با پزشک خود مشورت کنید.
9. ممکن است برخی از سرطان ها را بهبود بخشد
سرطان دومین عامل مرگ و میر در سراسر جهان است.
اغلب با شیمی درمانی درمان می شود که با کند کردن یا توقف رشد سلول های سرطانی عمل می کند. به طور معمول سلول های سرطانی با سرعتی سریع رشد کرده و تقسیم می شوند.
برخی تحقیقات نشان می دهد که جوش شیرین می تواند به داروهای شیمی درمانی کمک کند تا موثرتر عمل کنند. جوش شیرین ممکن است محیط تومورها را کمتر اسیدی کند که به نفع درمان های شیمی درمانی است.
با این حال شواهد به نشانه های اولیه از مطالعات حیوانی و سلولی محدود است بنابراین تحقیقات بیشتر مبتنی بر انسان مورد نیاز است.
کاربردهای جوش شیرین در زندگی روزمره
10. بوی بد یخچال را از بین می برد
آیا تا به حال در یخچال خود را باز کرده اید و با بوی عجیب و غریبی مواجه شده اید؟
این احتمال وجود دارد که برخی از غذاها در یخچال شروع به فاسد شدن کرده باشند. این بوی نامطبوع ممکن است پس از خالی کردن یخچال و تمیز کردن کامل آن به مدت طولانی باقی بماند.
خوشبختانه جوش شیرین می تواند با خنثی کردن بوی بد به تازگی یک یخچال بدبو کمک کند. با ذرات بو در تعامل است تا آن ها را از بین ببرد نه اینکه فقط بوی آن ها را بپوشاند.
یک فنجان را با جوش شیرین پر کنید و آن را در پشت یخچال قرار دهید تا بوی بد آن خنثی شود.
11. خوشبو کننده طبیعی هواست
همه خوشبو کننده های هوای تجاری بوی بد را از بین نمی برند. در عوض برخی به سادگی مولکول های عطری را آزاد می کنند که بوی بد را پنهان می کند.
علاوه بر این کمتر از 10 درصد از خوشبوکننده های هوا به شما می‌گویند حاوی چه چیزی هستند. اگر به مواد شیمیایی که ممکن است در خوشبوکننده های هوا یافت می‌شوند حساس باشید این می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
جوش شیرین یک جایگزین عالی و ایمن برای خوشبو کننده های هوای تجاری است. با ذرات بو تعامل دارد و آن ها را خنثی می کند.
برای تهیه ی خوشبو کننده هوای جوش شیرین به موارد زیر نیاز دارید :
- یک ظرف کوچک
- 1/3 فنجان جوش شیرین
- 10-15 قطره از اسانس های مورد علاقه شما
- یک تکه پارچه یا کاغذ
- نخ یا روبان
جوش شیرین و روغن های ضروری را به شیشه اضافه کنید. روی آن را با پارچه یا کاغذ بپوشانید و سپس آن را با نخ محکم ببندید.
12. ممکن است لباس های شما را سفید کند
جوش شیرین روشی ارزان برای سفید کردن و تمیز کردن لباس های شسته شده است.
جوش شیرین یک ماده قلیایی – یک نمک محلول – است که می تواند به از بین بردن کثیفی و لکه کمک کند. هنگامی که در آب حل می شود یک ماده قلیایی مانند جوش شیرین می تواند با اسیدهای موجود در لکه ها تعامل کند و به حذف آن ها کمک کند.
1/2 فنجان جوش شیرین را به مقدار معمولی مواد شوینده خود اضافه کنید. همچنین به نرم شدن آب کمک می کند به این معنی که ممکن است کمتر از حد معمول به مواد شوینده نیاز داشته باشید.
13. تمیز کننده آشپزخانه است
تطبیق پذیری جوش شیرین آن را به یک پاک کننده عالی آشپزخانه تبدیل می کند. این نه تنها می تواند لکه های سخت را از بین ببرد بلکه به از بین بردن بوی بد نیز کمک می کند.
برای استفاده از جوش شیرین در آشپزخانه خود با مخلوط کردن جوش شیرین با مقدار کمی آب خمیر درست کنید. خمیر را با اسفنج یا پارچه روی سطح مورد نظر بمالید و کاملا بشویید.
در اینجا چند چیز در آشپزخانه وجود دارد که می توانید آن ها را با جوش شیرین تمیز کنید :
- اجاق گاز
- فنجان های قهوه لکه دار
- سنگ مرمر
- لکه های چربی
- کاشی آشپزخانه
- گرفتگی فاضلاب
- نقره های کدر شده
- مایکروویوها
14. بوی زباله را از بین می برد
کیسه های زباله اغلب بوی متعفن دارند زیرا حاوی انواع مواد زائد پوسیده هستند. متاسفانه این بو می تواند به آشپزخانه و سایر قسمت های خانه شما سرایت کند.
خوشبختانه جوش شیرین می تواند به از بین بردن بوی زباله کمک کند. این بوها اغلب اسیدی هستند بنابراین جوش شیرین می تواند با مولکول های بو تعامل کرده و آن ها را خنثی کند.
در واقع دانشمندان دریافتند که پخش کردن جوش شیرین در انتهای سطل های زباله می‌تواند به خنثی کردن بوی زباله تا 70 درصد کمک کند.
15. لکه های سرسخت فرش را تمیز می کند
ترکیبی از جوش شیرین و سرکه می تواند سرسخت ترین لکه های فرش را از بین ببرد.
هنگامی که جوش شیرین و سرکه مخلوط می شوند ترکیبی به نام کربنیک اسید ایجاد می کنند که یک عنصر رایج در محصولات پاک کننده است. این واکنش ممکن است به شکستن لکه های سخت کمک کند.
در اینجا نحوه از بین بردن لکه های سرسخت فرش فقط با جوش شیرین و سرکه آمده است :
- لکه فرش را با یک لایه نازک جوش شیرین بپوشانید
- یک بطری اسپری خالی را با مخلوط 1 به 1 سرکه و آب پر کنید و آن را روی ناحیه لکه دار اسپری کنید
- تا 1 ساعت یا تا زمانی که سطح آن خشک شود صبر کنید
- جوش شیرین را با برس پاک کنید و باقیمانده را جاروبرقی بکشید
- اکنون باید لکه به طور کامل پاک شود. اگر مقداری جوش شیرین روی فرش باقی مانده است آن را با یک حوله مرطوب پاک کنید
16. پاک کننده حمام چند منظوره است
مانند آشپزخانه، حمام ها نیز ممکن است به سختی تمیز شوند. آن ها سطوح مختلفی دارند که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند و بنابراین باید مرتبا تمیز شوند.
در حالی که انواع پاک کننده های حمام تجاری موجود است بسیاری از مردم گزینه تمیز کردن طبیعی تر و مقرون به صرفه تر را ترجیح می دهند. جوش شیرین مفید است زیرا بسیاری از سطوح حمام را سفید و ضد عفونی می کند اگرچه نسبت به پاک کننده های تجاری موثرتر است.
در اینجا چند سطح وجود دارد که می توانید با جوش شیرین تمیز کنید :
- کاشی های حمام
- سرویس های بهداشتی
- دوش
- وان حمام
- سینک روشویی
با استفاده از جوش شیرین و کمی آب خمیر درست کنید. با استفاده از یک اسفنج یا پارچه مخلوط را به طور کامل روی سطحی که می خواهید تمیز کنید بمالید.
15 تا 20 دقیقه بعد با یک پارچه مرطوب سطح را پاک کنید.
17. میوه ها و سبزیجات را تمیز می کند
بسیاری از مردم نگران آفت کش های روی غذاها هستند. سموم دفع آفات برای جلوگیری از آسیب به محصولات توسط حشرات، میکروب ها، جوندگان و علف های هرز استفاده می شود.
پوست کندن میوه بهترین راه برای از بین بردن آفت کش هاست. با این حال این بدان معناست که شما مواد مغذی مهمی مانند فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی موجود در پوست بسیاری از میوه ها را دریافت نمی کنید.
جالب توجه است تحقیقات اخیر نشان داده است که خیساندن میوه ها و سبزیجات در جوش شیرین موثرترین راه برای از بین بردن آفت کش ها بدون پوست کندن آن هاست.
یک مطالعه نشان داد که خیساندن سیب در محلول جوش شیرین و آب به مدت 12 تا 15 دقیقه تقریبا تمام آفت کش ها را از بین می برد.
لطفا توجه داشته باشید که این روش آفت کش هایی را که به پوست میوه نفوذ کرده اند حذف نمی کند. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا ببینیم آیا این برای انواع دیگر محصولات کار می کند یا خیر.
18. ظروف نقره ای را تمیز می کند
جوش شیرین یک جایگزین مفید برای پولیش های نقره است.
برای این کار شما به موارد زیر نیاز دارید :
- یک تابه یا ظرف پخت آلومینیومی که با فویل آلومینیومی پوشانده شده است
- 1 فنجان آب جوش
- 1 قاشق غذاخوری جوش شیرین
- 1/2 فنجان سرکه سفید
جوش شیرین را به ظرف آلومینیومی اضافه کنید و به آرامی سرکه را داخل آن بریزید. سپس در آب جوش بریزید و نقره را در ظرف پخت بگذارید.
بلافاصله کدر شدن باید شروع به ناپدید شدن کند و می توانید بیشتر ظروف نقره را در عرض سی ثانیه از ظرف خارج کنید. با این حال ظروف نقره ای که به شدت کدر شده اند ممکن است نیاز داشته باشند تا 1 دقیقه در مخلوط بمانند.
در این مخلوط نقره با تابه آلومینیومی و جوش شیرین تحت یک واکنش شیمیایی قرار می گیرد. کدر شدن ظروف نقره را به تابه آلومینیومی منتقل می‌کند یا ممکن است باقیمانده‌های زرد رنگ و کم رنگی در کف ظرف ایجاد کند.
19. قابلمه های سوخته را تمیز می کند
بسیاری از افراد هنگام آشپزی ناخواسته ته دیگ را می سوزانند.
تمیز کردن آن ها می تواند کابوس باشد اما می توانید یک قابلمه سوخته را به راحتی با جوش شیرین و آب تمیز کنید.
مقدار زیادی جوش شیرین کف قابلمه بپاشید و به اندازه ای آب اضافه کنید که نواحی سوخته را بپوشاند. مخلوط را به جوش آورده و طبق معمول آن را خالی کنید.
اگر لکه های سرسخت باقی ماندند یک پد تمیز کردن را بردارید، مقدار کمی مایع شستشو به آن اضافه کنید و به آرامی تکه های سوخته باقی مانده را بشویید.
20. آتش سوزی ناشی از روغن و گریس را خاموش می کند
جالب اینجاست که برخی از کپسول های آتش نشانی حاوی جوش شیرین هستند.
این انواع به عنوان کپسول های شیمیایی خشک شناخته می شوند و برای خاموش کردن آتش سوزی روغن، گریس و برق استفاده می شوند. جوش شیرین با گرما واکنش نشان می دهد و دی اکسید کربن تولید می کند که باعث خفه شدن و خاموش شدن آتش می شود.
به این ترتیب جوش شیرین را می توان برای خاموش کردن آتش های کوچک روغن استفاده کرد.
با این حال انتظار نداشته باشید که جوش شیرین آتش سوزی خانه های بزرگتر را خاموش کند. آتش‌های بزرگتر اکسیژن بیشتری جذب می‌کنند و می‌توانند با اثرات جوش شیرین مقابله کنند.
21. علف کش طبیعی است
علف های هرز گیاهان مزاحم هستند که می توانند در شکاف های پیاده رو ها و معابر شما رشد کنند. آن ها اغلب ریشه های عمیقی دارند و از بین بردن آن ها بدون استفاده از علف کش های شیمیایی دشوار است.
خوشبختانه شما می توانید از جوش شیرین به عنوان جایگزین ارزان تر و ایمن تر استفاده کنید. دلیل آن این است که جوش شیرین سرشار از سدیم است که محیطی سخت برای علف های هرز ایجاد می کند.
چند مشت جوش شیرین را روی علف های هرزی که در شکاف های پیاده رو، خیابان ها و سایر مناطق آلوده به علف‌های هرز رشد می‌کنند بپاشید.
با این حال از استفاده از جوش شیرین برای از بین بردن علف های هرز در گلزارها و باغچه های خود اجتناب کنید زیرا ممکن است همه ی گیاهان شما را نابود کند.
22. خوشبو کننده کفش است
داشتن کفش های بدبو یک مشکل رایج است که می تواند بسیار خجالت آور باشد.
خوشبختانه جوش شیرین یک راه عالی برای خوشبو کردن کفش های بدبو است.
دو قاشق غذاخوری جوش شیرین را در دو تکه ی نازک پارچه بریزید. پارچه ها را با یک کش یا نخ لاستیکی محکم کنید و یکی را در هر کفش قرار دهید.
هنگامی که می خواهید کفش های خود را بپوشید کیسه های جوش شیرین را بردارید.
خلاصه
جوش شیرین یک ماده همه کاره است که علاوه بر پخت و پز، کاربردهای زیادی نیز دارد.
وقتی صحبت از خنثی کردن بوها و تمیز کردن می شود می درخشد. این پودر سفید می تواند به از بین بردن لکه های سخت، از بین بردن بوی بد و تمیز کردن اجاق گاز، مایکروویو و دوغاب کاشی کمک کند.
علاوه بر این جوش شیرین فواید سلامتی مختلفی دارد. به عنوان مثال می تواند به درمان سوزش سر دل، تسکین زخم های دهانی و حتی سفید کردن دندان ها کمک کند.
علاوه بر این جوش شیرین ارزان و به طور گسترده در دسترس است.
دفعه بعد که نیاز به پاک کردن یک لکه یا بوی بد دارید به سراغ جوش شیرین بروید.
منبع : healthline
