فواید و مضرات فنیل آلانین چیست؟ + منابع غذایی فنیل آلانین

فنیل آلانین (به انگلیسی : Phenylalanine) یک آمینو اسید است که در بسیاری از غذاها یافت می شود و بدن شما از آن برای تولید پروتئین و سایر مولکول های مهم استفاده می کند.

این آمینو اسید به دلیل اثرات آن بر افسردگی، درد و ناراحتی های پوستی مورد مطالعه قرار گرفته است.

در ادامه این مقاله با فواید فنیل آلانین برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و منابع غذایی آن بیشتر آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛

فنیل آلانین چیست؟

فنیل آلانین یک آمینو اسید ضروری است که بدن قادر به تولید آن نمی باشد.

این مولکول به دو شکل وجود دارد : ال- فنیل آلانین و دی- فنیل آلانین. آن ها تقریبا یکسان هستند اما ساختار مولکولی کمی متفاوت دارند.

فرم ال در غذاها یافت می شود و برای تولید پروتئین در بدن شما استفاده می شود در حالی که فرم دی را می توان برای استفاده در برخی از کاربردهای پزشکی سنتز کرد.

بدن شما به تنهایی قادر به تولید ال- فنیل آلانین کافی نیست بنابراین این آمینو اسید ضروری محسوب می شود که باید از طریق رژیم غذایی دریافت شود.

این ماده در طیف گسترده ای از غذاها – چه از منابع گیاهی و چه حیوانی یافت می شود.

فنیل آلانین علاوه بر نقش آن در تولید پروتئین، برای ساخت مولکول های مهم دیگر در بدن استفاده می شود که چندین مورد از آن ها سیگنال هایی را بین قسمت های مختلف بدن شما ارسال می کند.

فنیل آلانین به عنوان درمانی برای چندین بیماری پزشکی از جمله اختلالات پوستی، افسردگی و درد مورد مطالعه قرار گرفته است.

با این حال این می تواند برای افراد مبتلا به بیماری فنیل کتونوری خطرناک باشد.

فنیل آلانین برای عملکرد طبیعی بدن مهم است

بدن شما برای تولید پروتئین به فنیل آلانین و سایر آمینو اسیدها نیاز دارد.

بسیاری از پروتئین های مهم در مغز، خون، ماهیچه ها، اندام های داخلی و تقریبا در هر جای دیگر بدن شما یافت می شوند.

علاوه بر این فنیل آلانین برای تولید ترکیبات دیگر بسیار مهم است که عبارتند از :

تیروزین : این آمینو اسید مستقیما از فنیل آلانین تولید می شود. می توان از آن برای ساخت پروتئین های جدید استفاده کرد
اپی نفرین و نوراپی نفرین : هنگامی که با استرس روبرو می شوید این مولکول ها برای پاسخ مبارزه یا فرار بدن شما حیاتی هستند
دوپامین : این مولکول در احساس لذت در مغز شما و همچنین ایجاد خاطرات و مهارت های یادگیری نقش دارد

عدم عملکردهای عادی این مولکول ها ممکن است عوارض منفی روی سلامتی ایجاد کند.

از آنجا که فنیل آلانین برای ساختن این مولکول ها در بدن شما استفاده می شود به عنوان یک درمان بالقوه برای شرایط خاص از جمله افسردگی مورد مطالعه قرار گرفته است.

فواید و مزایای فنیل آلانین برای سلامتی بدن

چندین مطالعه بررسی کرده اند که آیا فنیل آلانین ممکن است در درمان بیماری های خاص مفید باشد یا نه.

برخی تحقیقات نشان داده اند که ممکن است در درمان بیماری پیسی، نوعی بیماری پوستی که باعث از بین رفتن رنگ پوست و لکه شدن آن می شود موثر باشد.

مطالعات دیگر گزارش داده اند که افزودن مکمل های فنیل آلانین ممکن است رنگدانه های پوست را در افراد مبتلا به این بیماری بهبود بخشند.

از فنیل آلانین می توان برای تولید مولکول دوپامین استفاده کرد. اختلال عملکرد دوپامین در مغز با برخی از انواع افسردگی ها همراه است.

یک مطالعه کوچک بر روی 12 نفر مزایای احتمالی مخلوطی از اشکال دی-فنیل آلانین و ال-فنیل آلانین را برای درمان افسردگی نشان داد.

با این حال مطالعات کمی برای اثبات تاثیرات فنیل آلانین بر افسردگی وجود دارد و اکثر مطالعات مزایای روشنی را پیدا نکرده اند.

علاوه بر پیسی و افسردگی، فنیل آلانین برای اثرات احتمالی بر موارد زیر مورد مطالعه قرار گرفته است :

درد : شکل دی- فنیل آلانین ممکن است در برخی موارد به تسکین درد کمک کند اگرچه نتایج مطالعه کامل نیست.

ترک الکل : تحقیقات کمی نشان می دهد که این آمینو اسید به همراه سایر آمینو اسیدها ممکن است به کاهش علائم ترک الکل کمک کند.

بیماری پارکینسون : شواهد بسیار محدود نشان می دهد که فنیل آلانین ممکن است در درمان بیماری پارکینسون مفید باشد اما مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

اختلال بیش فعالی و کم توجهی : در حال حاضر تحقیقات مزایای این آمینو اسید را برای درمان اختلال بیش فعالی و کم توجهی (ADHD) اثبات نکرده اند.

عوارض و مضرات فنیل آلانین

فنیل آلانین در بسیاری از غذاهای حاوی پروتئین یافت می شود و توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) ایمن شناخته می شود.

مقدار این آمینو اسید در غذاهایی که مصرف می کنیم نباید برای افراد سالم خطرناک باشد.

علاوه بر این عوارض جانبی کمی در دوزهای مکمل 50-100 میلی گرم در کیلوگرم وزن بدن مشاهده می شود.

با این حال ممکن است برای زنان باردار بهتر باشد از مصرف مکمل های فنیل آلانین خودداری کنند.

علاوه بر این یک استثنا قابل توجه در ایمنی عمومی این آمینو اسید وجود دارد.

افراد مبتلا به اختلال ژنتیکی فنیل کتونوری (PKU) قادر به پردازش درست فنیل آلانین نیستند. ممکن است غلظت فنیل آلانین در خون آن ها تقریبا 400 برابر بیشتر از افراد سالم باشد.

این غلظت های بالا می توانند باعث آسیب مغزی و ناتوانی ذهنی و همچنین مشکلاتی در انتقال سایر آمینو اسیدها به مغز شوند.

با توجه به جدی بودن این اختلال نوزادان به طور کلی بلافاصله پس از تولد برای فنیل کتونوری غربالگری می شوند.

افراد مبتلا به فنیل کتونوری تحت رژیم غذایی کم پروتئین قرار می گیرند که عموما مادام العمر حفظ می شود.

فنیل آلانین در چه مواد غذایی یافت می شود؟

بسیاری از غذاها حاوی فنیل آلانین هستند از جمله محصولات گیاهی و حیوانی.

محصولات سویا، برخی دانه ها و آجیل ها از جمله لوبیا سویا و تخمه کدو از بهترین منابع گیاهی فنیل آلانین محسوب می شوند.

مکمل های پروتئین سویا می توانند حدود 2.5 گرم فنیل آلانین را در هر وعده 200 کالری تامین کنند.

تخم مرغ، غذاهای دریایی و برخی از گوشت ها منابع خوبی از فنیل آلانین هستند که حداکثر 2 تا 3 گرم در هر وعده ی 200 کالری را تامین می کنند.

به طور کلی نیازی به انتخاب غذاها بر اساس محتوای بالای فنیل آلانین ندارید. خوردن انواع غذاهای غنی از پروتئین در طول روز تمام فنیل آلانین مورد نیاز شما را فراهم می کند.