گشنیز (به انگلیسی : Coriander یا Cilantro) یا جعفری چینی گیاهی است که معمولا برای طعم دادن به غذاها استفاده می شود.
گشنیز از گیاه Coriandrum sativum به دست می آید و با جعفری، هویج و کرفس هم خانواده است.
بسیاری از مردم از گشنیز در غذاهایی مانند سوپ و سالسا و همچنین غذاهای هندی، خاورمیانه ای و آسیایی مانند کاری و ماسالا استفاده می کنند.
برگ گشنیز اغلب به صورت کامل استفاده می شود در حالی که دانه ها به صورت خشک یا آسیاب شده استفاده می شوند.
در ادامه این مقاله با فواید گشنیز برای سلامتی بدن و همچنین طریقه مصرف آن بیشتر آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
فواید و مزایای گشنیز برای سلامتی بدن
1. ممکن است به کاهش قند خون کمک کند
قند خون بالا یک عامل خطر برای دیابت نوع 2 است.
دانه گشنیز، عصاره و روغن آن ممکن است به کاهش قند خون کمک کنند. در حقیقت افرادی که قند خون پایینی دارند یا داروهای دیابت مصرف می کنند باید با احتیاط گشنیز را مصرف کنند زیرا در کاهش قند خون بسیار موثر است.
مطالعات حیوانی نشان می دهد که دانه های گشنیز با افزایش فعالیت آنزیمی که به حذف قند از خون کمک می کند قند خون را کاهش می دهد.
یک مطالعه روی موش های مبتلا به چاقی و قند خون بالا نشان داد که یک دوز واحد (20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) عصاره دانه گشنیز قند خون را 4 میلی مول در لیتر در 6 ساعت کاهش می دهد مشابه اثرات داروی قند خون گلی بن کلامید.
یک مطالعه مشابه نشان داد که دوز یکسان عصاره دانه گشنیز قند خون را کاهش داده و ترشح انسولین را در موش های مبتلا به دیابت کاهش می دهد.
2. سرشار از آنتی اکسیدان های تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است
گشنیز چندین آنتی اکسیدان دارد که از آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری می کند. ثابت شده است که آنتی اکسیدان های آن با التهاب در بدن شما مبارزه می کنند.
این ترکیبات شامل ترپینن، کوئرستین و توکوفرول ها هستند که بر اساس مطالعات لوله آزمایش و بر روی حیوانات ممکن است دارای اثرات ضد سرطانی، تقویت کننده سیستم ایمنی و محافظت کننده عصبی باشند.
یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داد که آنتی اکسیدان های موجود در عصاره تخم گشنیز التهاب را کاهش داده و رشد سلول های سرطانی ریه، پروستات، سینه و روده را کند می کند.
3. ممکن است برای سلامت قلب مفید باشد
برخی از مطالعات حیوانی و لوله آزمایش نشان می دهد که گشنیز ممکن است عوامل خطر بیماری های قلبی مانند فشار خون بالا و سطح کلسترول LDL را کاهش دهد.
به نظر می رسد عصاره گشنیز به عنوان یک ادرارآور عمل می کند و به بدن شما کمک می کند تا سدیم و آب اضافی را دفع کند. این ممکن است فشار خون بالا را کاهش دهد.
برخی تحقیقات نشان می دهد که گشنیز نیز ممکن است به کاهش کلسترول بالای خون کمک کند. یک مطالعه نشان داد موش هایی که دانه های گشنیز به آن ها داده شد کاهش قابل توجهی در کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL داشتند.
علاوه بر این بسیاری از مردم متوجه می شوند که خوردن گیاهان و ادویه جات مانند گشنیز به آن ها در کاهش مصرف سدیم کمک می کند که ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد.
در جمعیت هایی که مقدار زیادی گشنیز مصرف می کنند میزان بیماری های قلبی کمتر است – به ویژه در مقایسه با افرادی که رژیم غذایی غربی دارند زیرا نمک و شکر بیشتری در خود دارد.
4. ممکن است از سلامت مغز محافظت کند
بسیاری از بیماری های مغزی از جمله پارکینسون، آلزایمر و مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) با التهاب همراه هستند.
خواص ضد التهابی گشنیز ممکن است از این بیماری ها محافظت کند.
یک مطالعه روی موش ها نشان داد که عصاره گشنیز به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان های آن صدمات سلول های عصبی به دنبال تشنج ناشی از دارو را کاهش می دهد.
یک مطالعه روی موش ها نشان داد که برگ گشنیز باعث بهبود حافظه می شود و نشان می دهد که این گیاه ممکن است برای بیماری آلزایمر کاربرد داشته باشد.
گشنیز همچنین می تواند به کنترل اضطراب کمک کند.
مطالعات روی حیوانات نشان می دهد که عصاره گشنیز تقریبا به اندازه دیازپام داروی رایج ضد اضطراب در کاهش علائم این بیماری موثر است.
به خاطر داشته باشید که تحقیقات انسانی مورد نیاز است.
5. ممکن است هضم و سلامت روده را تقویت کند
روغن استخراج شده از دانه های گشنیز ممکن است هضم سالم را تسریع کرده و ترویج دهد.
یک مطالعه 8 هفته ای روی 32 فرد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نشان داد که 30 قطره داروی گیاهی حاوی گشنیز که سه بار در روز مصرف می شود در مقایسه با گروه دارونما درد شکم، نفخ و ناراحتی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
عصاره گشنیز به عنوان محرک اشتها در طب سنتی ایران استفاده می شود. یک مطالعه روی موش ها نشان داد که عصاره گشنیز اشتها را افزایش می دهد.
6. ممکن است با عفونت ها مبارزه کند
گشنیز حاوی ترکیبات ضد میکروبی است که ممکن است به مبارزه با برخی عفونت ها و بیماری های ناشی از غذا کمک کند.
دودن کانال ترکیبی در گشنیز ممکن است با باکتری هایی مانند سالمونلا مبارزه کند که می تواند باعث مسمومیت غذایی تهدید کننده زندگی شود و سالانه 1.2 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می دهد.
علاوه بر این یک مطالعه لوله آزمایش نشان داد که دانه های گشنیز از جمله ادویه جات هندی هستند که می توانند با باکتری های مسئول عفونت های مجاری ادراری (UTIs) مبارزه کنند.
مطالعات دیگر نشان می دهد که روغن گشنیز به دلیل توانایی آن در مبارزه با بیماری های ناشی از غذا و عفونت های بیمارستانی باید در فرمولاسیون ضد باکتری استفاده شود.
7. ممکن است برای سلامتی پوست مفید باشد
گشنیز ممکن است چندین مزیت برای سلامتی پوست داشته باشد از جمله درمان بثورات خفیف مانند درماتیت.
در یک مطالعه عصاره آن به تنهایی نمی تواند بثورات پوشک را در نوزادان درمان کند اما می تواند در کنار سایر ترکیبات تسکین دهنده به عنوان یک درمان جایگزین استفاده شود.
مطالعات دیگر خاطرنشان می کنند که آنتی اکسیدان های موجود در عصاره گشنیز ممکن است از آسیب سلولی که می تواند منجر به پیری سریع پوست شود و همچنین آسیب پوست در برابر اشعه ماورا بنفش جلوگیری کند.
علاوه بر این بسیاری از مردم از آب گشنیز برای بیماری های پوستی مانند آکنه، چربی یا خشکی پوست استفاده می کنند. با این وجود تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
طرز استفاده از گشنیز در رژیم غذایی
تمام قسمت های گیاه Coriandrum sativum خوراکی است اما طعم دانه ها و برگ های آن بسیار متفاوت است. در حالی که دانه های گشنیز دارای طعم خاکی هستند، برگ های آن تند و مزه ای شبیه مرکبات دارند – اگرچه برخی از مردم احساس می کنند طعم آن ها شبیه صابون است.
دانه های کامل را می توان به غذاهای پخته شده، ترشی سبزیجات، ادویه ها، سبزیجات تفت داده و عدس پخته اضافه کرد. گرم کردن دانه ها عطر آن ها را آزاد می کند و پس از آن می توان آن ها را برای استفاده در خمیرها آسیاب کرد.
برگ گشنیز برای تزئین سوپ یا استفاده در سالاد ماکارونی سرد، عدسی، سالسای گوجه فرنگی تازه یا نودل تایلندی بهتر است. همچنین می توانید آن ها را با سیر، بادام زمینی، شیر نارگیل و آب لیموترش ترکیب کنید تا خمیری برای بوریتو، سالسا یا ماریناد تهیه شود.
خلاصه
گشنیز یک گیاه معطر و غنی از آنتی اکسیدان است که از فواید زیادی برای سلامتی برخوردار است.
ممکن است به کاهش قند خون، مبارزه با عفونت ها و ارتقا سلامت قلب، مغز ، پوست و سیستم گوارش کمک کند.
به راحتی می توانید دانه یا برگ گشنیز را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
به خاطر داشته باشید که در بسیاری از مطالعات فوق از عصاره های غلیظ گشنیز استفاده شده است بنابراین نمی دانید چقدر دانه یا برگ گشنیز برای خوردن مزایای مشابه لازم است.
منبع : healthline
