گیاه عروس چمنزار (به انگلیسی : Meadowsweet) یک گیاه دارویی از خانواده رزوئیده بوده و قرن هاست که از آن در طب سنتی برای تسکین درد مفاصل، سوزش معده و موارد دیگر استفاده می شود.
عروس چمنزار به دلیل مقادیر بالای سالیسیلات ها و تانن هایی که دارد دارای خواص ضد التهابی در بدن می باشد.
در ادامه این مقاله با همه ی فواید گیاه عروس چمن زار برای سلامتی بدن و همچنین نحوه استفاده و عوارض و مضرات آن بیشتر آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
عروس چمن زار چیست؟
گیاه عروس چمن زار اروپایی (نام علمی : Filipendula ulmaria) یک گیاه گلدار بومی اروپا و مناطقی از آسیاست. در انگلیس و ایرلند به وفور یافت می شود اما در آمریکای شمالی نیز می توان آن را پیدا کرد.
این گیاه در محیط های مرطوب و مناطق باتلاقی و حاشیه رودخانه ها رشد می کند. دارای گل های سفید خوشه ای است که عطر و بویی دلپذیر و شیرین دارد و بیشتر به صورت دمنوش و عصاره استفاده می شود.
در طب سنتی از آن برای درمان سوزش معده، زخم معده، سرماخوردگی، درد مفاصل، آرتروز و نقرس استفاده می شود. همچنین به عنوان ادرار آور برای افزایش میزان ادرار در افراد مبتلا به عفونت کلیه یا مثانه تجویز می شود.
علاوه بر این، از نظر تاریخی گرده گل برای طعم دادن استفاده شده و امروزه نیز به برخی از انواع نوشیدنی ها اضافه می شود.
فواید و مزایای گیاه عروس چمن زار برای سلامتی
از عروس چمن زار قرن هاست که از نظر دارویی استفاده می شود اما شواهد علمی محدودی برای اثبات مزایای آن وجود دارد؛
1. سرشار از مواد مغذی است
عروس چمن زار حاوی ترکیبات گیاهی است که ممکن است اثرات مفیدی در بدن شما داشته باشند.
این گیاه شامل دو گروه برجسته از ترکیبات گیاهی است؛
- تانن به ویژه نوع خاصی از تانن الاژیتانین معروف به روگوزین
- فلاونوئیدهایی مانند کامپرول و کوئرستین
این ترکیبات و همچنین سایر ترکیبات موجود در عروس چمن زار ممکن است به عنوان آنتی اکسیدان عمل کنند. آنتی اکسیدان ها با آسیب سلول و بافت ناشی از مولکول های واکنشی به نام رادیکال های آزاد که می توانند در بیماری نقش داشته باشند مقابله می کنند.
علاوه بر این، این ترکیبات ممکن است اثرات ضد التهابی داشته باشند.
عروس چمن زار همچنین حاوی مقادیر کمی اسید سالیسیلیک، ماده فعال موجود در آسپرین است که درد و التهاب را در بدن شما کاهش می دهد.
2. ضد التهاب طبیعی است
یکی از مواردی که بیشتر در مورد گیاه عروس چمن زار مورد مطالعه قرار گرفته نقش آن در کاهش التهاب و درمان شرایط التهابی است.
مطالعات لوله آزمایشگاهی و مطالعات بر روی جوندگان نشان داده که این گیاه می تواند مراحل خاصی را در روند التهابی مهار کند، مارکرهای التهابی خون را کاهش دهد و واکنش های افزایش یافته به دردی را که با التهاب همراه است کاهش دهد.
این خواص ممکن است توضیح دهد که چرا این گیاه در طول تاریخ به عنوان درمانی برای بیماری هایی مانند درد مفصل استفاده شده است.
همچنین گمانه زنی هایی وجود دارد که این گیاه ممکن است درد شدید مفصلی مرتبط با بیماری نقرس را از بین ببرد، نوعی آرتریت که با تجمع اسید اوریک در خون و اسید اوریک متبلور در اطراف مفاصل مشخص می شود.
به عنوان مثال یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داد که ترکیبات موجود در گل عروس چمن زار می توانند اکسیداز گزانتین، آنزیمی را که در تولید اسید اوریک نقش دارد مسدود کنند.
با این حال، تحقیقات هنوز تایید نکرده است که نتایج حاصل از آزمایشات لوله آزمایش و حیوانات بر روی انسان ها اعمال می شود.
در یک مطالعه 4 هفته ای بر روی 20 بزرگسال سالم هیچ اثر ضد التهابی قابل توجهی در گروه دریافت کننده نوشیدنی روزانه حاوی عصاره عروس چمن زار، بابونه و پوست بید در مقایسه با گروه دارونما مشاهده نشد.
تحقیقات بیشتری در مورد استفاده از این گیاه برای درمان التهاب در انسان مورد نیاز است.
3. به درمان التهاب پوست کمک می کند
برخی ادعا می کنند که گل عروس چمن زار می تواند به عنوان یک درمان موضعی برای التهاب پوست، قرمزی یا درمان آکنه استفاده شود اما هیچ مطالعه ای این ایده را تایید نمی کند.
این اعتقاد که گل عروس چمن زار ممکن است پوست ملتهب یا آکنه دار را تسکین دهد از محتوای سالیسیلیک اسید و تانن موجود در آن ناشی می شود.
سالیسیلیک اسید اغلب برای تقویت لایه برداری روی پوست استفاده می شود. این ممکن است باعث بهبود آکنه، آسیب های ناشی از نور خورشید و لکه های پوستی قهوه ای معروف به ملاسما شود.
تصور می شود که تانن دارای خواص قابض است به این معنی که ممکن است به از بین بردن چربی منافذ پوست کمک کرده و پوست را پاکسازی می کند.
4. خواص ضد باکتری طبیعی دارد
مطالعات جدید و قدیمی نشان می دهد که این ماده خاصیت ضد باکتری دارد و ممکن است با باکتری های خاصی از جمله E. coli که اغلب مسئول موارد مسمومیت غذایی است مبارزه کند.
اما تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
5. خواص ضد سرطان دارد
تحقیقات همچنین نشان داده است که عصاره های عروس چمن زار به طور قابل توجهی از رشد تومور در موش های در معرض عوامل و فرآیند های سرطانی جلوگیری می کند.
برای درک بهتر کاربردهای بالقوه آن، بررسی بیشتر مزایای احتمالی گیاه در انسان لازم است.
عوارض و مضرات گیاه عروس چمن زار
عدم تحقیق در مورد عروس چمن زار در انسان، تجزیه و تحلیل نکات منفی بالقوه استفاده از آن را دشوار می کند. دمنوش رایج ترین شکل استفاده از این گیاه است اما تنتور آن نیز موجود است.
استفاده از عروس چمن زار در مقادیر متوسط که از دوزهای توصیه شده روی برچسب محصول بیشتر نباشد برای بزرگسالان سالم بی خطر است اما بخاطر داشته باشید که هیچ گزارش علمی درباره ایمنی یا عوارض جانبی آن وجود ندارد.
بهتر است قبل از امتحان عروس چمن زار با یک پزشک صحبت کنید به خصوص اگر از داروهای مسکن استفاده می کنید.
اگر آسپرین مصرف می کنید، این گیاه را با احتیاط استفاده کنید زیرا حاوی اسید سالیسیلیک، ماده فعال موجود در آسپرین است و اگر به آسپرین یا سالیسیلات حساس هستید، می تواند باعث واکنش های آلرژیک در بدن شما شود.
زنان باردار و کودکان
تحقیقات کافی در مورد ایمنی عروس چمن زار در کودکان یا افرادی که باردار یا شیرده هستند، وجود ندارد. بنابراین توصیه می شود که زنان در دوران بارداری و کودکان از مصرف آن اجتناب کنند.
طرز تهیه دمنوش عروس چمن زار
چای عروس چمن زار به صورت گیاه خشک شده یا چای کیسه ای به صورت آنلاین و در برخی فروشگاه های مواد غذایی موجود است.
در حال حاضر هیچ دوز استانداردی برای مصرف عروس چمن زار وجود ندارد اما اکثر محصولات توصیه می کنند 1-2 قاشق غذاخوری (2-4 گرم) چای خشک را با 1 فنجان (237 میلی لیتر) آب جوش مخلوط کنید.
قبل از صاف کردن و نوشیدن، اجازه دهید مخلوط حدود 15 دقیقه بماند تا دم بکشد.
خلاصه
عروس چمن زار یک گیاه گلدار بومی اروپاست که قرن ها برای درمان سوزش معده، درد مفاصل، سرماخوردگی و التهاب مورد استفاده قرار می گیرد.
تحقیقات در مورد این گیاه محدود است، اما آزمایش های آزمایشگاهی و آزمایش ها روی حیوانات حاکی از آن است که این گیاه اثرات ضد التهابی دارد. با این حال تقریبا هیچ مطالعه ای در مورد استفاده از این گیاه برای درمان بیماری های التهابی مانند آرتروز و آکنه در انسان وجود ندارد.
عروس چمن زار معمولا به عنوان دمنوش استفاده می شود. اگر می خواهید آن را امتحان کنید، قبل از استفاده با یک پزشک مشورت کنید.
منابع : healthline
