ریواس (به انگلیسی : Rhubarb) یکی از انواع سبزیجاتی است که به دلیل ساقه های قرمز و طعم ترشی که دارد شناخته می شود. توجه داشته باشید که در آمریکا ریواس به عنوان میوه طبقه بندی شده است.
در اروپا و آمریکای شمالی پخته و اغلب شیرین می شود. در آسیا از ریشه آن به صورت دارویی استفاده می شود.
در ادامه این مقاله با فواید دارویی و درمانی ریواس برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و روش های استفاده از آن آشنا خواهید شد. با سومیتا همراه باشید؛
ریواس چیست؟
ریواس به خاطر طعم ترش و ساقه های ضخیمش که معمولا با شکر پخته می شود مشهور شده است. رنگ ساقه ها از قرمز تا صورتی یا سبز کم رنگ است و شکلی شبیه به کرفس دارد.
این سبزی برای رشد به زمستان های سرد نیاز دارد. در نتیجه عمدتا در مناطق کوهستانی و معتدل در سراسر جهان به ویژه در شمال شرق آسیا یافت می شود.
همچنین یک گیاه باغی رایج در آمریکای شمالی و شمال اروپاست. چندین گونه ریواس وجود دارد، در غرب رایج ترین نوع ریواس آشپزی یا باغی نامیده می شود.
فواید و مزایای ریواس برای سلامتی بدن
1. سرشار از مواد مغذی است
ریواس غنی از مواد مغذی ضروری نیست و محتوای کالری آن کم است.
با این حال منبع بسیار خوبی از ویتامین K1 است و حدود 26 تا 37 درصد از مقدار مورد نیاز روزانه این ویتامین را در یک وعده 100 گرم تامین می‌کند.
مانند سایر میوه ها و سبزیجات، فیبر بالایی هم دارد.
یک وعده 100 گرمی ریواس پخته شده با شکر حاوی مواد مغذی زیر است :
- کالری : 116
- کربوهیدرات : 31.2 گرم
- فیبر : 2 گرم
- پروتئین : 0.4 گرم
- ویتامین K1 : حدود 26 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- کلسیم : 15 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین C : حدود 6 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- پتاسیم : 3 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
- فولات : 1 درصد مقدار مورد نیاز روزانه
اگرچه مقادیر مناسبی از کلسیم در ریواس وجود دارد اما عمدتا به شکل ماده ضد مغذی اگزالات کلسیم است. در این شکل بدن شما نمی تواند آن را به طور موثر جذب کند.
همچنین دارای مقادیر متوسط ویتامین C است و 6 درصد از مقدار مورد نیاز روزانه ی این ویتامین را تامین می کند.
2. ممکن است سطح کلسترول را کاهش دهد
ساقه های ریواس منبع خوبی از فیبر هستند که ممکن است بر کلسترول شما تاثیر بگذارد.
در یک مطالعه کنترل شده مردانی که سطوح بالای کلسترول داشتند به مدت یک ماه هر روز 27 گرم فیبر ساقه ریواس مصرف کردند کلسترول کل آن ها 8 درصد و کلسترول LDL آن ها 9 درصد کاهش یافت.
این اثر مفید منحصر به فیبر ریواس نیست. بسیاری از منابع فیبر دیگر به همان اندازه موثر هستند.
3. منبع غنی آنتی اکسیدان هاست
یک مطالعه نشان می دهد که محتوای پلی فنول کل ریواس ممکن است حتی بیشتر از کلم کیل باشد.
آنتی اکسیدان های موجود در ریواس شامل آنتوسیانین ها هستند که مسئول رنگ قرمز آن می باشند و تصور می شود فواید سلامتی دارند. ریواس همچنین دارای مقادیر زیادی پروآنتوسیانیدین است که به عنوان تانن متراکم نیز شناخته می شود.
این آنتی اکسیدان ها ممکن است مسئول برخی از فواید سلامتی میوه ها و کاکائو باشند.
چرا ریواس مزه ترش دارد؟
ریواس احتمالا ترش مزه‌ترین سبزی است که می‌توانید پیدا کنید.
اسیدیته آن عمدتا به دلیل سطوح بالای مالیک و اگزالیک اسید آن است. مالیک اسید یکی از فراوان ترین اسیدهای موجود در گیاهان است و به طعم ترش بسیاری از میوه ها و سبزیجات کمک می کند.
جالب اینجاست که رشد ریواس در تاریکی باعث می شود ترشی کمتر و طعم آن لطیف تر شود. این رقم به ریواس اجباری معروف است که در بهار یا اواخر زمستان کشت می شود.
عوارض و مضرات ریواس
ریواس یکی از غنی ترین منابع غذایی اگزالات کلسیم است که رایج ترین شکل اگزالیک اسید در گیاهان است.
در واقع طبق سنت عامیانه ریواس را نباید از اواخر تیر ماه برداشت کرد زیرا گفته می شود سطح اگزالیک اسید آن از بهار تا تابستان افزایش می یابد.
این ماده مخصوصا در برگ ها فراوان است اما ساقه ها نیز بسته به تنوع ممکن است حاوی مقادیر زیادی باشند.
اگزالات کلسیم بیش از حد می تواند منجر به هایپراگزالوری شود – یک وضعیت جدی که با تجمع کریستال های اگزالات کلسیم در اندام های مختلف مشخص می شود.
این کریستال ها ممکن است سنگ کلیه را تشکیل دهند. هایپراکزالوری پایدار می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.
همه به اگزالات رژیم غذایی به یک شکل پاسخ نمی دهند. برخی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد مشکلات سلامتی مرتبط با اگزالات هستند. کمبود ویتامین B6 و مصرف زیاد ویتامین C نیز ممکن است خطر را افزایش دهد.
علاوه بر این شواهد رو به رشد نشان می دهد که این مشکل برای کسانی که فاقد برخی باکتری های مفید روده هستند، بدتر است. جالب توجه است که برخی از باکتری های روده مانند اگزالاباکتر فورمیژنز، اگزالات های رژیم غذایی را تجزیه و خنثی می کنند.
اگرچه گزارش های مربوط به مسمومیت با ریواس نادر است اما مطمئن شوید که آن را در حد اعتدال مصرف کنید و از مصرف برگ ها اجتناب کنید. علاوه بر این پختن ریواس ممکن است محتوای اگزالات آن را 30 تا 87 درصد کاهش دهد.
طرز پخت و استفاده از ریواس در رژیم غذایی
ریواس یک سبزی غیر معمول است زیرا بسیار ترش و کمی شیرین است.
در واقع به راحتی با یک میوه اشتباه گرفته می شود. علاوه بر این ریواس به طور رسمی توسط وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) به عنوان میوه طبقه بندی شده است.
به دلیل طعم ترش به ندرت خام مصرف می شود. در عوض معمولا پخته می شود – یا با شکر یا بدون آن.
ریشه های خشک شده ریواس هزاران سال است که در طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می گیرد.
فقط ساقه ها خورده می شوند که بیشتر در سوپ های شیرین، مربا، سس، پای، تارت، کرامبل و کوکتل مصرف می شود. همچنین می توانید این سبزی یا مربای آن را به بلغور جو دوسر صبحانه ی خود اضافه کنید.
از آنجایی که پای ریواس شیرین یک دسر سنتی در بریتانیا و آمریکای شمالی است گاهی اوقات این سبزی را گیاه پای می نامند.
ریواس را می توان به روش های مختلفی خورد. معمولا در مرباها و دسرهایی که حاوی مقدار زیادی شکر هستند استفاده می شود.
خلاصه
ریواس سبزی بی نظیری است که مردم در پخت و پز از آن استفاده می کنند.
از آنجایی که ممکن است سرشار از اگزالات باشد باید از خوردن بیش از حد آن اجتناب کنید و سعی کنید ساقه های آن را از انواع کم اگزالات انتخاب کنید. اگر مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستید بهتر است از مصرف ریواس خودداری کنید.
از طرفی ریواس منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها، ویتامین K و فیبر است.
علاوه بر این طعم ترش آن، آن را به یک ماده عالی برای مربا، کرامبل، پای و سایر دسرها تبدیل می کند.
منبع : healthline
