ریشه ماکا یا جینسینگ پرویی (به انگلیسی : Maca Root) گیاهی دارویی است که برخی از جمعیت های پرو هزاران سال است که از آن به عنوان غذا و دارو استفاده می کنند.
در چند دهه اخیر، ریشه ماکا به عنوان یک درمان طبیعی برای ناباروری و میل جنسی کم محبوبیت زیادی در سراسر جهان پیدا کرده است.
در ادامه این مقاله با خواص دارویی و درمانی ریشه ماکا برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات آن آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛
ریشه ماکا چیست؟
ریشه گیاه ماکا (نام علمی : Lepidium meyenii) یک سبزی چلیپایی است و با کلم بروکلی، گل کلم، کلم کیل و کلم پیچ هم خانواده است.
ریشه ماکا بومی فلات های مرتفع رشته کوه آند پرو است.
در واقع مردم آند بیش از 2000 سال است که ریشه ماکا را کشت می کنند. این یکی از معدود گیاهان خوراکی است که می تواند در شرایط آب و هوایی سخت بالای 4000 متر در آند پرو زنده بماند.
به طور سنتی مردم آند از ریشه ماکا به عنوان غذا استفاده می کردند و آن را در نوشیدنی تخمیر شده یا فرنی می ریختند. علاوه بر این مردم از ریشه ماکا به عنوان یک داروی طبیعی برای درمان بیماری های مختلف مانند بیماری های تنفسی و بیماری روماتیسمی استفاده می کردند.
تقاضا برای محصولات ریشه ماکا در سال های اخیر افزایش یافته است، احتمالا به دلیل ادعاهایی که این گیاه می تواند میل جنسی و باروری را تقویت کند.
به دلیل افزایش تقاضای جهانی برای ریشه ماکا، مردم شروع به تولید انبوه این گیاه در سایر نقاط جهان از جمله استان کوهستانی یوننان در چین کرده اند.
ریشه ماکا، بخشی از گیاه که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد حاوی فیبر، آمینو اسیدها، ویتامین ها و مواد معدنی است.
همچنین حاوی ترکیبات زیست فعال دیگری از جمله ماکامیدها، ماکاریدین، آلکالوئیدها و گلوکوزینولات ها است که تصور می شود مسئول فواید دارویی این گیاه هستند.
اگرچه مردم ادعا می کنند که ریشه ماکا از بسیاری جهات از سلامتی حمایت می کند، تحقیقات در حال حاضر محدود است و یافته های مطالعاتی در مورد اثرات آن متفاوت است. تحقیقات بیشتری در مورد اثربخشی ریشه ماکا مورد نیاز است.
فواید و مزایای ریشه ماکا برای سلامتی بدن
1. ممکن است میل جنسی را افزایش دهد
برخی شواهد نشان می دهند که مصرف مکمل های غلیظ ریشه ماکا ممکن است برای افرادی که میل جنسی کم یا میل جنسی پایینی دارند، مفید باشد.
مطالعه ای در سال 2015 روی 45 زن که اختلال عملکرد جنسی ناشی از داروهای ضد افسردگی را تجربه می کردند نشان داد که مصرف روزانه 3000 میلی گرم ریشه ماکا به مدت 12 هفته به طور قابل توجهی عملکرد جنسی و میل جنسی را در مقایسه با دارونما بهبود می بخشد.
یک بررسی در سال 2010 که شامل چهار مطالعه با کیفیت بالا با مجموع 131 شرکت کننده بود، شواهدی را نشان داد که مصرف ماکا میل جنسی را پس از حداقل 6 هفته بهبود می بخشد.
با این حال محققان خاطر نشان کردند که مطالعات گنجانده شده در بررسی کوچک بوده و شواهد برای نتیجه گیری قطعی بسیار محدود است.
اگرچه این تحقیق امیدوار کننده است اما در حال حاضر مشخص نیست که آیا ریشه ماکا برای درمان کاهش میل جنسی یا اختلال عملکرد جنسی فواید واقعی دارد یا خیر.
2. ممکن باروری در مردان را بهبود بخشد
مصرف مکمل های ریشه ماکا ممکن است به بهبود جنبه های خاصی از باروری در مردان کمک کند.
به عنوان مثال مطالعات نشان داده اند که مصرف ریشه ماکا ممکن است به بهبود غلظت اسپرم یا تعداد اسپرم در هر میلی لیتر منی کمک کند. غلظت اسپرم ارتباط نزدیکی با باروری مردان دارد.
یک مطالعه در سال 2020 اثرات ریشه ماکا را در 69 مرد با تعداد کم اسپرم یا کاهش تحرک اسپرم ارزیابی کرد. تحرک اسپرم توانایی اسپرم برای شنای صحیح است.
مصرف روزانه 2 گرم ریشه ماکا به مدت 12 هفته به طور قابل توجهی غلظت مایع منی را در مقایسه با درمان پلاسبو بهبود بخشید. با این حال تفاوت معنی داری در تحرک اسپرم بین گروه درمان و دارونما وجود نداشت.
در حالی که این نتایج امیدوار کننده هستند تحقیقات محدود است. برای بررسی اثرات مکمل های ماکا بر کیفیت مایع منی و دیگر جنبه های باروری مردان به مطالعات طراحی شده ای نیاز است.
3. ممکن است به تسکین علائم یائسگی کمک کند
یائسگی به طور طبیعی در زنان اتفاق می افتد. پایسگی زمانی از زندگی است که دوره های قاعدگی به طور دائم متوقف می شوند.
کاهش طبیعی استروژن که در این مدت اتفاق می افتد می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم شود که برخی از آن ها ممکن است ناخوشایند باشند. اینها عبارتند از گرگرفتگی، خشکی واژن، نوسانات خلقی، مشکلات خواب و تحریک پذیری.
برخی از مطالعات نشان می دهد که ریشه ماکا ممکن است برای افرادی که در دوران یائسگی هستند با کمک به کاهش برخی از علائم از جمله گرگرفتگی و بی خوابی مفید باشد.
یک بررسی در سال 2011 که شامل چهار مطالعه با کیفیت بالا بود، شواهدی را نشان داد که درمان با ریشه ماکا اثرات مطلوبی بر علائم یائسگی دارد.
با این حال محققان خاطرنشان کردند که شواهد کافی برای تعیین ایمنی یا اثربخشی ریشه ماکا برای درمان علائم یائسگی وجود ندارد.
4. ممکن است خلق و خو و انرژی را بهبود بخشد
شواهد محدود نشان می دهد که ریشه ماکا ممکن است به بهبود سطح انرژی و بهبود خلق و خو در برخی از جمعیت ها کمک کند.
یک مطالعه در سال 2016 روی 175 نفر که در ارتفاعات کم یا بالا زندگی می کردند نشان داد که مصرف روزانه 3 گرم ریشه ماکا قرمز یا سیاه به مدت 12 هفته باعث بهبود خلق و خو و افزایش انرژی در مقایسه با دارونما شد.
علاوه بر این یک مطالعه در سال 2015 روی 29 زن چینی یائسه نشان داد که درمان با 3.3 گرم ریشه ماکا در روز به مدت 6 هفته علائم افسردگی را در مقایسه با درمان با دارونما کاهش می دهد.
علاوه بر این یافته های تحقیقاتی قدیمی تر نشان می دهد که ریشه ماکا ممکن است برای کاهش علائم اضطراب و افسردگی در زنان یائسه مفید باشد.
اگرچه ریشه ماکا ممکن است تاثیر مفیدی بر سطح خلق و خو و انرژی داشته باشد، در حال حاضر شواهد کافی برای نتیجه گیری قطعی وجود ندارد.
5. سایر مزایا
- ممکن است به حفظ عملکرد شناختی کمک کند : مطالعات بر روی جوندگان نشان داده است که ماکا به بهبود عملکرد شناختی و هماهنگی حرکتی کمک می کند و ممکن است به کاهش زوال شناختی مرتبط با سن کمک کند
- ممکن است برای هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) مفید باشد : یافته های مطالعات حیوانی نشان می دهد که ماکا ممکن است به کاهش پروتئین های التهابی و مهار هایپرپلازی خوش خیم پروستات یا بزرگ شدن پروستات کمک کند
- ممکن است برای سلامت پوست مفید باشد : نشان داده شده است که ماکا بهبود زخم را تسریع می کند و یک مطالعه قدیمی نشان داد که وقتی روی پوست حیوانات استفاده می شود آن را از آسیب اشعه ماوراء بنفش محافظت می کند
به خاطر داشته باشید که در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اعمال این فواید بالقوه برای انسان وجود ندارد، بنابراین برای بررسی آن ها به تحقیق روی انسان نیاز است.
عوارض و مضرات ریشه ماکا
مطالعات نشان می دهد که ریشه ماکا به طور کلی بی خطر است و استفاده از آن با عوارض جانبی نامطلوب همراه نیست.
یک مطالعه در سال 2016 روی 175 نفر نشان داد که مصرف روزانه 3 گرم ریشه ماکا قرمز یا سیاه به مدت 12 هفته به خوبی قابل تحمل است و با عوارض جانبی جدی همراه نیست.
روش های سنتی که مردم برای استفاده از ریشه ماکا استفاده می کردند مانند جوشاندن و سپس خوردن یا نوشیدن آن، با عوارض جانبی مرتبط نبوده است.
در حال حاضر مشخص نیست که آیا ریشه ماکا برای مصرف در دوران بارداری یا شیردهی بی خطر است یا نه بنابراین کسانی که باردار هستند یا در دوران شیردهی هستند باید قبل از مصرف ریشه ماکا با پزشک خود صحبت کنند.
روش های استفاده از ریشه ماکا در رژیم غذایی
ریشه ماکا در اشکال مختلفی از جمله کپسول و پودر موجود است.
می توانید پودر ریشه ماکا را به اسموتی ها، بلغور جو دوسر، محصولات پخته شده، انرژی بارها و غیره اضافه کنید. ریشه ماکا طعمی شبیه آجیل دارد بنابراین با بسیاری از طعم های شیرین تر ترکیب می‌شود.
دوز مطلوب برای استفاده دارویی مشخص نشده است. با این حال مقدار مصرف پودر ریشه ماکا در مطالعات به طور کلی از 1.5 تا 3 گرم در روز متغیر است.
ریشه ماکا را می توانید در برخی از سوپرمارکت ها و فروشگاه های مواد غذایی سالم پیدا کنید.
اگر می خواهید مطمئن شوید که ریشه ماکا با کیفیت بالاتر را انتخاب می‌کنید یا یک دوز مناسب دریافت می کنید با یک متخصص صحبت کنید.
خلاصه
اگرچه تحقیقات در مورد اثرات بالقوه ریشه ماکا برای سلامتی محدود است، برخی شواهد نشان می دهند که مصرف مکمل های ریشه ماکا ممکن است به بهبود جنبه های خاصی از سلامت جنسی و باروری، کاهش علائم یائسگی و بهبود خلق و خوی در افراد کمک کند.
با این حال مطالعات بیشتری در زمینه استفاده از ریشه ماکا مورد نیاز است.
در مصرف ریشه ماکا، ابتدا با یک متخصص مشورت کنید. او به شما کمک می کند تا تعیین کنید که آیا استفاده از این گیاه دارویی برای نیازهای سلامتی شما انتخاب مناسبی است یا خیر.
منبع : healthline
