خواص شگفت انگیز روغن سیاه دانه برای سلامتی بدن

خواص سیاه دانه که یک گیاه گلدار کوچک است و در جنوب غربی آسیا، خاورمیانه، جنوب اروپا و شمال آفریقا رشد می کند توسط تحقیقات علمی ثابت شده است.

این درختچه میوه هایی با دانه های ریز سیاه نیز تولید می کند که سیاه دانه نامیده می شوند.

روغن سیاه دانه (به انگلیسی : Black Seed Oil) از دانه های سیاه دانه استخراج می شود و بیش از 2000 سال است که در طب سنتی به دلیل فواید درمانی فراوان استفاده می شود.

مطالعات نشان می دهد که ممکن است کاربردهای متعددی برای سلامتی داشته باشد از جمله درمان آسم و کمک به کاهش وزن. همچنین به صورت موضعی برای فواید پوست و مو استفاده می شود.

در ادامه این مقاله با فواید روغن سیاه دانه برای سلامتی بدن و همچنین عوارض و مضرات و نحوه مصرف آن بیشتر آشنا می شوید. با سومیتا همراه باشید؛

فواید و مزایای روغن سیاه دانه برای سلامتی بدن

1. آنتی اکسیدان های بالایی دارد

روغن سیاه دانه سرشار از آنتی اکسیدان است – ترکیبات گیاهی که به محافظت از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد کمک می کند.

آنتی اکسیدان ها برای سلامتی مهم هستند زیرا تحقیقات نشان داده است که می توانند التهاب را کاهش دهند و در برابر بیماری هایی مانند بیماری قلبی، بیماری آلزایمر و سرطان محافظت کنند.

به طور خاص روغن سیاه دانه غنی از تیموکینون است که دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی است. در نتیجه مطالعات نشان می‌ دهند که این ترکیب ممکن است از سلامت مغز محافظت کند و به درمان چندین نوع سرطان کمک کند.

2. ممکن است به درمان آسم کمک کند

آسم یک بیماری مزمن است که در آن پوشش مجاری هوایی متورم می‌شود و ماهیچه‌های اطراف آن‌ ها منقبض می‌شوند و تنفس را برای شما دشوار می‌ کنند.

تحقیقات نشان داده است که روغن سیاه دانه و به ویژه تیموکینون موجود در روغن ممکن است با کاهش التهاب و آرامش عضلات در راه هوایی به درمان آسم کمک کند.

یک مطالعه روی 80 بزرگسال مبتلا به آسم نشان داد که مصرف 500 میلی گرم کپسول روغن سیاه دانه دو بار در روز به مدت 4 هفته به طور قابل توجهی کنترل آسم را بهبود می بخشد.

اگرچه امیدوارکننده است اما مطالعات طولانی تری برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی طولانی مدت مکمل های روغن سیاه دانه در درمان آسم مورد نیاز است.

3. ممکن است به کاهش وزن کمک کند

در حالی که مکانیسم دقیق آن به طور کامل شناخته نشده است تحقیقات نشان می دهد که روغن سیاه دانه ممکن است به کاهش شاخص توده بدنی (BMI) در افراد مبتلا به چاقی، سندرم متابولیک یا دیابت نوع 2 کمک کند.

در یک مطالعه 8 هفته ای به 90 زن 25 تا 50 ساله مبتلا به چاقی رژیم غذایی کم کالری و دارونما یا 1 گرم روغن سیاه دانه در هر وعده غذایی برای مجموع 3 گرم در روز داده شد.

در پایان مطالعه افرادی که از روغن سیاه دانه استفاده کردند، وزن و دور کمرشان به طور قابل توجهی بیشتر از گروه دارونما کاهش یافت. گروه روغن همچنین بهبود قابل توجهی در سطح تری گلیسیرید و LDL تجربه کردند.

با وجود این نتایج امیدوارکننده تحقیقات بیشتری در مورد ایمنی طولانی مدت و اثربخشی مصرف روغن سیاه دانه برای کاهش وزن مورد نیاز است.

4. ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد

برای افراد مبتلا به دیابت نشان داده شده است که سطوح بالای قند خون به طور مداوم خطر عوارض بعدی از جمله بیماری کلیوی، بیماری چشمی و سکته را افزایش می دهد.

چندین مطالعه در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نشان می دهد که دوز 2 گرم در روز سیاه دانه کامل له شده ممکن است به طور قابل توجهی سطح قند خون ناشتا و سطح هموگلوبین A1c را کاهش دهد که معیاری برای میانگین سطح قند خون در طی 2 تا 3 ماه است.

در حالی که بیشتر مطالعات از پودر سیاه دانه در کپسول استفاده می کنند روغن سیاه دانه نیز به کاهش سطح قند خون کمک می کند.

یک مطالعه روی 99 بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که هر دو مقدار 1/3 قاشق چای خوری (1.5 میلی لیتر) و 3/5 قاشق چای خوری (3 میلی لیتر) در روز روغن سیاه دانه به مدت 20 روز به طور قابل توجهی سطح هموگلوبین A1c را در مقایسه با دارونما کاهش می دهد.

5. ممکن است به کاهش فشار خون و سطح کلسترول کمک کند

روغن سیاه دانه به دلیل اثربخشی بالقوه آن در کاهش فشار خون و سطح کلسترول مورد مطالعه قرار گرفته است.

فشار خون بالا و سطوح بالای کلسترول کل و LDL عوامل خطر مهمی برای بیماری قلبی هستند.

دو مطالعه، یکی بر روی 90 زن مبتلا به چاقی و دیگری روی 72 بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که مصرف 2 تا 3 گرم کپسول روغن سیاه دانه در روز به مدت 8 تا 12 هفته به طور قابل توجهی سطح LDL و کلسترول کل را کاهش می دهد.

مطالعه دیگری روی 90 نفر با سطح کلسترول بالا مشاهده کرد که مصرف 2 قاشق چای خوری (10 گرم) روغن سیاه دانه بعد از خوردن صبحانه به مدت 6 هفته به طور قابل توجهی باعث کاهش سطح کلسترول LDL شد.

این روغن همچنین ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند.

یک مطالعه بر روی 70 بزرگسال سالم اشاره کرد که 1/2 قاشق چای خوری (2.5 میلی لیتر) روغن سیاه دانه دو بار در روز به مدت 8 هفته به طور قابل توجهی سطح فشار خون را در مقایسه با دارونما کاهش می دهد.

تحقیقات کلی در مورد روغن سیاه دانه در کاهش فشار خون و سطح کلسترول در حالی که امیدوارکننده است محدود است. تحقیقات بیشتری برای تایید دوز بهینه مورد نیاز است.

6. ممکن است از سلامت مغز محافظت کند

التهاب عصبی التهاب بافت مغز است. تصور می شود که نقش مهمی در ایجاد بیماری هایی مانند آلزایمر و پارکینسون دارد.

تحقیقات اولیه در لوله آزمایش و حیوانات نشان می دهد که تیموکینون موجود در روغن سیاه دانه ممکن است التهاب عصبی را کاهش دهد. بنابراین ممکن است به محافظت در برابر اختلالات مغزی مانند آلزایمر یا بیماری پارکینسون کمک کند.

با این حال در حال حاضر تحقیقات بسیار کمی در مورد اثربخشی روغن سیاه دانه در انسان به طور خاص در مورد مغز وجود دارد.

یک مطالعه بر روی 40 سالمند سالم بهبود قابل توجهی در اندازه گیری حافظه، توجه و شناخت را پس از مصرف 500 میلی گرم کپسول سیاه دانه دو بار در روز به مدت 9 هفته نشان داد.

با این حال تحقیقات بیشتری برای تایید اثرات محافظتی روغن سیاه دانه برای سلامت مغز مورد نیاز است.

7. ممکن است برای پوست و مو مفید باشد

علاوه بر مصارف پزشکی روغن سیاه دانه معمولا به صورت موضعی برای کمک به انواع بیماری های پوستی و آبرسانی به مو استفاده می شود.

تحقیقات نشان می دهد که به دلیل اثرات ضد میکروبی و ضد التهابی روغن سیاه دانه ممکن است به درمان برخی از بیماری های پوستی کمک کند که عبارتند از :

آکنه
اگزما
خشکی پوست
پسوریازیس

علیرغم ادعاهایی مبنی بر اینکه این روغن همچنین می تواند به آبرسانی مو و کاهش شوره سر کمک کند هیچ مطالعه بالینی این ادعاها را تایید نمی کند.

8. اثرات ضد سرطانی دارد

مطالعات لوله آزمایش نشان داده است که تیموکینون موجود در روغن سیاه دانه به کنترل رشد و گسترش چندین نوع سلول سرطانی کمک می کند.

9. به کاهش علائم آرتریت روماتوئید کمک می کند

به دلیل اثرات ضد التهابی آن تحقیقات محدود نشان می دهد که روغن سیاه دانه ممکن است به کاهش التهاب مفاصل در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید کمک کند.

10. به درمان ناباروری مردان کمک می کند

تحقیقات محدود نشان می دهد که روغن سیاه دانه ممکن است کیفیت مایع منی را در مردانی که نابارور هستند بهبود بخشد.

11. ضد قارچ طبیعی است

روغن سیاه دانه فعالیت ضد قارچی دارد. به ویژه ممکن است در برابر کاندیدا آلبیکنس – مخمری که می‌تواند منجر به کاندیدیازیس شود محافظت کند.

در حالی که تحقیقات اولیه در کاربردهای روغن سیاه دانه امیدوارکننده است مطالعات بیشتری در انسان برای تایید این اثرات و دوز مطلوب مورد نیاز است.

عوارض و مضرات روغن سیاه دانه

زمانی که روغن سیاه دانه در مقادیر کم برای پخت و پز استفاده می شود احتمالا برای اکثر مردم بی خطر است.

با این حال تحقیقات محدودی در مورد ایمنی طولانی مدت مصرف دوزهای بیشتر برای اهداف درمانی وجود دارد.

به طور کلی استفاده کوتاه مدت از 3 ماه یا کمتر با عوارض جانبی جدی مرتبط نیست. با این حال در یک مطالعه مصرف 1 قاشق چای خوری (5 میلی لیتر) روغن سیاه دانه در روز به مدت 8 هفته باعث تهوع و نفخ در برخی از شرکت کنندگان شد.

یک نگرانی بالقوه این است که روغن سیاه دانه ممکن است با داروهایی که از طریق مسیر سیتوکروم P450 پردازش می شوند تداخل داشته باشد. داروهای رایجی که ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند عبارتند از وارفارین (کومادین) و مسدودکننده های بتا مانند متوپرولول (لوپرسور).

همچنین این نگرانی وجود دارد که مصرف بیش از حد روغن سیاه دانه می تواند به کلیه های شما آسیب برساند. در یک مورد گزارش شده زنی مبتلا به دیابت نوع 2 به دلیل نارسایی حاد کلیه پس از مصرف روزانه 2 تا 2.5 گرم کپسول سیاه دانه به مدت 6 روز در بیمارستان بستری شد.

با این حال مطالعات دیگر اثرات منفی بر سلامت کلیه نشان نداده اند. در واقع برخی از مطالعات حتی پیشنهاد کرده اند که روغن سیاه دانه اثر محافظتی بر عملکرد کلیه دارد.

اگر در حال حاضر مشکل کلیوی دارید توصیه می شود قبل از مصرف روغن سیاه دانه با پزشک خود صحبت کنید.

در نهایت به دلیل تحقیقات محدود زنان باردار یا شیرده باید از استفاده از روغن سیاه دانه به جز در مقادیر کم به عنوان طعم دهنده برای غذا اجتناب کنند.

به طور کلی تحقیقات بیشتری در مورد ایمنی روغن سیاه دانه در انسان به ویژه برای استفاده طولانی مدت، مورد نیاز است.

روش های استفاده از روغن سیاه دانه

به عنوان مکمل روغن سیاه دانه را می توان به صورت قرص یا مایع مصرف کرد. این روغن را می توان به صورت موضعی برای پوست و مو نیز استفاده کرد.

در صورت خرید روغن سیاه دانه به شکل مایع توصیه می شود محصولی با کیفیت بالا انتخاب کنید که هیچ گونه مواد افزودنی نداشته باشد.

علاوه بر این از آنجایی که مکمل‌ ها از نظر ایمنی و اثربخشی توسط سازمان غذا و دارو (FDA) آزمایش نمی‌شوند، انتخاب یک برند معتبر مهم است.

روغن سیاه دانه دارای طعمی قوی است که کمی تلخ و تند است و اغلب با زیره یا پونه کوهی مقایسه می شود. در نتیجه اگر روغن سیاه دانه را به صورت مایع مصرف می کنید ممکن است بخواهید آن را با یک ماده با طعم قوی دیگر مانند عسل یا آب لیموترش مخلوط کنید.

برای مصارف موضعی روغن سیاه دانه را می توان روی پوست ماساژ داد.

مقدار مصرف روزانه روغن سیاه دانه

در حالی که روغن سیاه دانه ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشد اما جایگزین داروهای فعلی نمی شود که ممکن است قبلا مصرف می کنید.

علاوه بر این در حال حاضر شواهد کافی برای تعیین دوز توصیه شده وجود ندارد. در نتیجه مهم است که قبل از استفاده از روغن سیاه دانه با پزشک خود صحبت کنید.

بسته به کاربرد مورد نظر مقادیر روغن سیاه دانه که مورد مطالعه قرار گرفته اند بسیار متفاوت است.

به عنوان مثال در افراد مبتلا به آسم مصرف روزانه 1 میلی گرم کپسول روغن سیاه دانه به مدت 4 ماه به عنوان یک درمان تکمیلی بی خطر و موثر است.

از سوی دیگر در کاهش وزن و کاهش سطح قند خون مطالعات نشان داده اند که دوزهای بالاتر 2 تا 3 گرم روغن سیاه دانه در روز به مدت 8 تا 12 هفته بیشترین تاثیر را دارد.

از آنجایی که دوز ممکن است براساس استفاده متفاوت باشد، توصیه می شود ابتدا با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود برای توصیه های دوز شخصی صحبت کنید.